Fenomenologiczne ujęcie podmiotowości a kryzys człowieczeństwa
DOI:
https://doi.org/10.12775/szhf.2016.044Słowa kluczowe
Edmund Husserl, fenomenologia, podmiotowość, człowiek, światAbstrakt
Celem artykułu jest pokazanie, że Husserlowska diagnoza kryzysu, szczególnie kryzysu nauki wiąże się z konsekwencjami prowadzącymi do kryzysu europejskiego człowieczeństwa. Kryzys człowieczeństwa jest stałym motywem Husserlowskiej filozofii i polega zapoznaniu kwintesencji podmiotowości, jaką jest jej transcendentalny charakter. W związku z ideą kryzysu człowieczeństwa Husserl ukazuje, że nauki trwają w zaślepieniu, skutkującym utratą ich odniesieniu do życia, co powoduje ogólny kryzys. Możliwość przezwyciężenia kryzysu oznacza zwalczenie przesądów oraz wymaga przeprowadzenia autentycznej analizy świadomości jako zadania, któremu ma sprostać fenomenologiczna filozofia. Problem kryzysu człowieczeństwa zostanie rozpatrzony w niniejszym artykule w postaci dwóch wątków: pierwszy dotyczy trudności związanych z ujęciem korelacji między podmiotowością i światem; drugi poświęcony jest koncepcji Lebenswelt która wiąże się z możliwością przezwyciężenia naturalistycznego sposobu myślenia.
Bibliografia
Bernet R., Kern I., Marbach E., An Introduction to Husserlian Phenomenology, Evanston–Illinois 1993.
Czarkowski J., Filozofia czystej świadomości. Redukcja, refleksja, czysta świadomość w fenomenologii transcendentalnej Edmunda Husserla, Toruń 1994.
Dodd J., Crisis and Reflection. An Essay on Husserl’s Crisis of the European Sciences, Dordrecht 2004.
Gloy K., Wprowadzenie do filozofii świadomości. Problematyka i historia zagadnienia świadomości oraz samoświadomości, przeł. T. Kubalica, Kraków 2009.
Husserl E., Doświadczenie i sąd. Badania nad genealogią logiki, przeł. B. Baran, Warszawa 2013.
Husserl E., Die Krisis der europäischen Wissenschaften und die transzendentale Phänomenologie. Eine Einleitung in die phänomenologische Philosophie, hrsg. von W. Biemel, [in:] Husserliana – Edmund Husserl, Gesammelte Werke. Bd. 6, Den Haag 1962. Cyt. za polskim przekładem fragmentów Kryzysu...: 1. Husserl E.,
Kryzys nauk europejskich i fenomenologia transcendentalna, przeł. S. Walczewska, Toruń 1999; 2. Husserl E., Nastawienie nauk przyrodniczych i humanistycznych, [w:] Fenomenologia i socjologia. Zbiór tekstów, red. Z. Krasnodębski, Warszawa 1989; 3. Husserl E., Kryzys europejskiego człowieczeństwa a filozofia, przeł. J. Sidorek, Warszawa 1993; 4. Husserl E., Wybór pism, przeł. S. Walczewska, [w:] K. Święcicka, Husserl, Warszawa 2005.
Husserl E., Fenomenologia i antropologia, przeł. S. Walczewska, „Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej”, t. 32, 1987.
Husserl E., Filozofia jako ścisła nauka, przeł. W. Galewicz, Warszawa 1992.
Husserl E., Filozofia jako zdobywanie samowiedzy przez ludzkość, przeł. Z. Krasnodębski, „Studia Filozoficzne” 1984, nr 2.
Husserl E., Idee czystej fenomenologii i fenomenologicznej filozofii, księga pierwsza, przeł. D. Gierulanka, Warszawa 1967.
Husserl E., Medytacje kartezjańskie z dodaniem uwag krytycznych Romana Ingardena, przeł. A. Wajs, Warszawa 1982.
Judycki S., Intersubiektywność i czas. Przyczynek do dyskusji nad późną fazą poglądów Edmunda Husserla, Lublin 1990.
Lyotard J.-F., Fenomenologia, przeł. J. Migasiński, Warszawa 2000.
Łaciak P., Anonimowość jako granica poznania w fenomenologii Edmunda Husserla, Katowice 2012.
Patočka J., Filozofia kryzysu nauki według Edmunda Husserla i jego koncepcja fenomenologii »świata przeżywanego«, przeł. J. Zychowicz, [w:] Świat przeżywany. Fenomenologia i nauki społeczne, Warszawa 1993.
Rolewski J., Rozum, nauka, świat przeżywany. Studium filozofii późnego Husserla, Toruń 1999.
Zahavi D., Fenomenologia Husserla, przeł. M. Święch, Kraków 2012.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 763
Liczba cytowań: 0