Poglądy moralne i etyczne Mrongowiusza – ucznia Kanta
DOI:
https://doi.org/10.12775/szhf.2015.022Słowa kluczowe
filozofia moralności, wykłady Kanta, kazania kościelne, prawo, pietyzmAbstrakt
Referat stanowi próbę rekonstrukcji poglądów moralnych i etycznych Krzysztofa Celestyna Mrongowiusza, skrystalizowanych w okresie pobytu w Królewcu, gdzie był studentem tamtejszej Albertyny i uczniem Kanta. Ważnym składnikiem duchowej formacji młodego Mrongowiusza stał się religijny nurt pietyzmu, wywierający w ówczesnych czasach jeszcze znaczny wpływ na atmosferę życia umysłowego zarówno Królewca jak i Albertyny. Wpływ ten widoczny jest także w późniejszych głoszonych przez pastora Mrongowiusza kazaniach. Natomiast fakt dokonanego u schyłku życia przekładu na język polski i publikacji w Gdańsku notatek z królewieckich wykładów wydanych jako „Rozprawa filozoficzna o religii i moralności” Kanta świadczy o wierności gdańskiego kaznodziei wobec nauki moralnej swego najsłynniejszego nauczyciela i zamiarze przekazania jej rodakom jako rodzaj duchowego testamentu.
Bibliografia
Bieńkowski W., Krzysztof Celestyn Mrongowiusz 1764–1885. W służbie umiłowanego języka, Olsztyn 1983.
Catalog der Bibliothek des [K.C.] Mrongovius, weil. Prediger an St. Annen in polnischer Sprache zur polnischen Geschichte und Literatur. […] Rękopis w zbiorach Biblioteki PAN w Gdańsku, nr mikrofilmu BG/2549/00.
Kant I., Ugruntowanie metafizyki moralności, przeł. M. Żelazny, [w:] Kant I., Dzieła zebrane, t. 3, Toruń 2012.
Kant I., Krytyka praktycznego rozumu, przeł. B. Bornstein, opr. M. Żelazny, [w:] Kant I., Dzieła zebrane, t. 3, Toruń 2012.
Kant I., Religia w obrębie samego rozumu, przeł. A. Bobko, [w:] Kant I., Dzieła zebrane, t. 5, Toruń 2011.
Kant I., Odpowiedź na pytanie, czym jest Oświecenie?, przeł. T. Kupś, [w:] Kant I., Dzieła zebrane, t. 6, Toruń 2012.
Kant I., Rozprawa filozoficzna o religii i moralności, przeł. K. C. Mrongowiusz, Toruń 2006.
Kupś T., Pierwsze wydanie wykładów Immanuela Kanta o moralności i religii, [wstęp do:] Kant I., Rozprawa filozoficzna o religii i moralności, Toruń 2006, s. 10–39.
Menzer P. (red.), Ugruntowanie metafizyki moralności (Wprowadzenie), przeł., M. Żelazny, [w:] Kant I., Dzieła zebrane, t. 3, s. 511–518.
Mrongowiusz K. C., Postyla Kościelna i domowa to jest Zbiór kazań podwóynych na Niedziele i święta całego roku wydanych w dwu częściach przez Krzysztofa Celestyna Mrongowiusa Kaznodzieję przy Kościele Św. Anny w Gdańsku. Nakładem i drukiem Xięgarza Hartunga w Królewcu Pruskim, 1835.
Pakalski D., Sam wśród obcego języka, czyli sprawa Mrongowiusza, [w:] „30 Dni”, nr 3(59) 2005.
Vorländer Karl, Immanuel Kant. Der Mann und das Werk, Leipzig 1924, http://www. textlog:de/vorlaender-kant.html
Stark W., Die Formen von Kants akademischer Lehre, „Deutsche Zeitschrift für Philosophie”, 1992, Heft 5, s. 543–562.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 507
Liczba cytowań: 0
