Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • Deutsch
    • English
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Zespół redakcyjny
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • Deutsch
  • English
  • Język Polski

Studia z Historii Filozofii

O „teizmie empirycznym” w Dialogach o religii naturalnej Dawida Hume’a
  • Strona domowa
  • /
  • O „teizmie empirycznym” w Dialogach o religii naturalnej Dawida Hume’a
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 6 Nr 2 (2015) /
  4. ROZPRAWY

O „teizmie empirycznym” w Dialogach o religii naturalnej Dawida Hume’a

Autor

  • Przemysław Spryszak Uniwersytet Jagielloński, Kraków

DOI:

https://doi.org/10.12775/szhf.2015.017

Słowa kluczowe

teizm eksperymentalny, teizm empiryczny, Dawida Hume’a Dialogi o religii naturalnej

Abstrakt

W niniejszej pracy staram się osłabić gruntowną krytykę Dawida Hume’a dotyczącą „teizmu empirycznego” (bronionego w Dialogach przez Kleantesa): a) odróżniam „realizm empiryczny”, który przypisuję Kleantesowi, od „idealizmu empirycznego”, koncepcji, co istotne, nie stwarzającej dodatkowych trudności teoretycznych, oraz b) wykazuję, że jeżeli przez „teizm empiryczny” rozumieć się będzie także to drugie stanowisko, ów teizm okaże się w istocie niepodatny na część zarzutów wysuniętych przez Hume’a.

Bibliografia

Berman D., A History of Atheism in Britain: From Hobbes to Russell, London and New York 1988.

Capaldi N., Hume’s Philosophy of Religion: God without Ethics, „International Journal for Philosophy of Religion”, vol. 1, no. 4, 1970.

Cicero M. T., O naturze bogów. O wróżbiarstwie. O przeznaczeniu, przeł. W. Kornatowski, Warszawa 1960.

Clarke S., A Demonstration of the Being and Attributes of God And Other Writings ed. by E. Vailati, Cambridge 1998.

Coleman D., Interpreting Hume’s „Dialogues”, „Religious Studies”, vol. 25, no. 2, 1989.

Cooper A. A., third earl of Shaftesbury, Characteristics of Men, Manners, Opinions, Times, ed. by L. E. Klein, Cambridge 2000.

Cordry B. S., A more dangerous enemy? Philo’s „confession” and Hume’s soft atheism, „International Journal for Philosophy of Religion”, vol. 70, no. 1, 2011.

Gaskin J. C. A., Hume on Religion, [w:] Norton D. F., Taylor J. (eds.), The Cambridge Companion to Hume, Cambridge 2008.

Hume D., Badania dotyczące rozumu ludzkiego, przeł. J. Łukasiewicz i K. Twardowski, Warszawa 1977.

Hume D., Badania dotyczące zasad moralności, przeł. A. Hochfeld, Warszawa 1975.

Hume D., Dialogi o religii naturalnej. Naturalna historia religii wraz z dodatkami, przeł. A. Hochfeldowa, Warszawa 1962.

Hume D., Dialogues concerning Natural Religion and Other Writings, ed. by D. Coleman, Cambridge 2007.

Hume D., Eseje z dziedziny moralności i literatury, przeł. T. Tatarkiewiczowa, Warszawa 1955.

Hume D., Traktat o naturze ludzkiej, przeł. Cz. Znamierowski, Warszawa 2005.

Hurlbutt R. H., David Hume and Scientific Theism, „The Journal of the History of Ideas”, vol. 17, no. 4, 1956.

Immerwahr J., Hume’s Aesthetic Theism, „Hume Studies”, vol. XXII, no. 2, 1996.

Johnson C., Joseph Butler, Laodicean Rationalist?, „Modern Language Studies”, vol. 4, no. 2, 1974.

Kant I., Krytyka czystego rozumu, przeł. R. Ingarden, Kęty 2001.

Kołakowski L., Filozofia pozytywistyczna. (Od Hume’a do Koła Wiedeńskiego), Warszawa 1966.

Locke J., Rozważania dotyczące rozumu ludzkiego, t. 2, przeł. B. Gawecki, Warszawa 1955.

Logan B., Why Hume Wasn’t an Atheist: A Reply to Andre, „Hume Studies”, vol. XXII, no. 1, 1996.

Manning R. J. S., David Hume’s „Dialogues Concerning Natural Religion”: Otherness in History and Text, „Religious Studies”, vol. 26, no. 3, 1990.

Merrill K. R., Historical Dictionary of Hume’s Philosophy, Lanham, Toronto, Plymouth 2008.

Mossner E. C., The Enigma of Hume, „Mind”, vol. 45, no. 179, 1936.

Mossner E. C., The Religion of David Hume”, „The Journal of the History of Ideas”, vol. 39, no. 4, 1978.

Noxon J., Hume’s Agnosticism, „The Philosophical Review”, vol. 73, no. 2, 1964.

O’Connor D., Routledge Philosophy Guide Book to Hume on Religion, London and New York 2001.

Penelhum T., God and Scepticism, Dordrecht 1983.

Price J. V., Empirical Theists in Cicero and Hume, „Texas Studies in Literature and Language”, vol. 5, no. 2, 1963.

Price J. V., Sceptics in Cicero and Hume, „The Journal of the History of Ideas”, vol. 25, no. 1, 1964.

Reid T., Rozważania o władzach poznawczych człowieka, przeł. M. Hempoliński, Warszawa 1975.

Rivers I., Reason, Grace, and Sentiment. A study of the language of religion and ethics in England 1660–1780, vol. II: Shaftesbury to Hume, Cambridge 2000.

Sessions W. L., Reading Hume’s Dialogues: A Veneration of True Religion, Bloomington and Indianapolis 2002.

Sprague E., Hume, Henry More and the Design Argument, „Hume Studies”, vol. XIV, no. 2, 1988.

Swinburne R., The Argument from Design, „Philosophy”, vol. 43, no. 165, 1968.

Swinburne R., The Existence of God, Oxford 2004.

Tweyman S., Scepticism and Belief in Hume’s Dialogues Concerning Natural Religion, Dordrecht 1986.

White D. E. (ed.), The Works of Bishop Butler, Rochester 2006.

Studia z Historii Filozofii

Pobrania

  • PDF

Opublikowane

2015-07-10

Jak cytować

1.
SPRYSZAK, Przemysław. O „teizmie empirycznym” w Dialogach o religii naturalnej Dawida Hume’a. Studia z Historii Filozofii [online]. 10 lipiec 2015, T. 6, nr 2, s. 59–82. [udostępniono 23.9.2023]. DOI 10.12775/szhf.2015.017.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 6 Nr 2 (2015)

Dział

ROZPRAWY

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 290
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Zapisz się Wypisz się

Język / Language

  • Deutsch
  • English
  • Język Polski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

teizm eksperymentalny, teizm empiryczny, Dawida Hume’a Dialogi o religii naturalnej
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa