Johannes Volkelt i Mścisław Wartenberg – neokantowska filozofia Kanta w Polsce
DOI:
https://doi.org/10.12775/szhf.2014.048Słowa kluczowe
Johannes Volkelt, Mścisław Wartenberg, Immanuel Kant, filozofia w Polsce, metafizykaAbstrakt
Artykuł dotyczy problematyki polskiej recepcji myśli kantowskiej i historii polskich badań nad tą filozofią. Dotyczy on wpływu neokantyzmu na przyswojenie idei Kanta w Polsce. Jego przedmiotem jest porównanie koncepcji filozoficznych dwóch myślicieli w różny sposób związanych z Polską: pochodzącego z Lipnika (obecnie część Bielska-Białej) Johannesa Volkelta (1848–1930) oraz profesora filozofii Uniwersytetu Lwowskiego Mścisława Wartenberga (1868–1938). Filozoficznie łączą ich badania nad myślą Kanta oraz obrona naukowego charakteru metafizyki. Celem tego porównania jest rozpoznanie granicy pomiędzy literalnym odczytaniem filozofii Kanta a jej duchem wyrażonym w nowy sposób przez neokantystów.Bibliografia
Hallesby O., Johannes Volkelts Erkenntnistheorie. Eine Darstellung und Kritik, Dissertation, Erlangen 1909.
Kant I., Krytyka czystego rozumu, przeł. M. Żelazny, [w:] I. Kant, Dzieła zebrane, t. 2, red. M. A. Chojnacka, M. Marciniak, Toruń 2013.
Kant I., Krytyka praktycznego rozumu, przeł. F. Kierski, Lwów 1911.
Kant I., Uzasadnienie metafizyki moralności, przeł. M. Wartenberg, Lwów 1906.
Kazimierczak M., W poszukiwaniu naukowego charakteru metafizyki. Z dziejów recepcji niemieckiej filozofii pokantowskiej w Polsce, Poznań 1998.
Kubalica T., Johannes Volkelt a problem metafizyki, „Estetyka i Krytyka” 2012, t. 26, s. 27–49.
Kubalica T., Metafizyka krytyczna Otto Liebmanna, „Folia philosophica” 2014, t. 31.
Kubalica T., Problem pewności w neokantyzmie Johannesa Volkelta, „Folia philosophica“ 2013, t. 31, s. 133–156.
Liebmann O., Die Klimax der Theorie, Strassburg 1884.
Neumann T., Gewissheit und Skepsis. Untersuchungen zur Philosophie Johannes Volkelts, Amsterdam 1978.
Noras A. J., Historia neokantyzmu, Katowice 2012.
Noras A. J., Kant a neokantyzm badeński i marburski, Katowice 2000.
Volkelt J., Die Aufgabe und die Fundamental schwierigkeit der Erkenntnistheorie als einer voraussetzungslosen Wissenschaft, „PhilosophischeMonatshefte” 1881, t. 17, s. 513–541.
Volkelt J., Die Gefühlsgewissheit. Eine erkenntnistheoretische Untersuchung, München 1922 (fragmenty w: J. Volkelt, Pewność uczuciowa. Wybór tekstów, przeł. B. Markiewicz. Warszawa 1983).
Volkelt J., Erfahrung und Denken. Kritische Grundlegung der Erkenntnistheorie, Hildesheim 2002.
Volkelt J., Immanuel Kant’s Erkenntnistheorie: nach ihren Grundprincipien analysirt: ein Beitrag zur Grundlegung der Erkenntnistheorie, Leipzig 1879.
Volkelt J., Über die Möglichkeit der Metaphysik: Antrittsrede gehalten zu Baselam 23. Oktober 1883, Hamburg 1884.
Volkelt J., Vorträge zur Einführung in die Philosophie der Gegenwart, München 1892.
Wartenberg M., Das Problem des Wirkens und die monistische Weltanschauung mit besonderer Beziehung auf Lotze, Leipzig 1900.
Wartenberg M., Kantowska argumentacja przeciw idealizmowi, „Przegląd Filozoficzny” 1905.
Wartenberg M., Kants Theorie der Kausalität mit besonderer Berücksichtigung der Grundprinzipiens einer Theorie der Erfahrung, Leipzig 1899.
Wartenberg M., Obrona metafizyki. Krytyczny wstęp do metafizyki, Kraków 1902. Wartenberg M., Zagadnienie czasu, Lwów 1916.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 514
Liczba cytowań: 0
