Od mechanicyzmu do asocjacjonizmu, czyli rozwój koncepcji wyobraźni i wyobrażeń od Hobbesa do Hume’a
DOI:
https://doi.org/10.12775/szhf.2013.019Słowa kluczowe
asocjacjonizm, mechanicyzm, wyobraźnia, pojęcie, obraz, Hobbes, Locke, Berkeley, HumeAbstrakt
Artykuł wyjaśnia naturę wyobraźni pojmowaną z perspektywy ewolucji tego pojęcia w empiryzmie brytyjskim XVII i XVIII wieku. Biorąc za punkt wyjścia materialistyczny i mechanistyczny system filozoficzny Hobbesa, rekonstruujemy zmianę myśli w analizach Locke'a, Berkleya i wreszcie w analizach Hume'a. Jednocześnie obserwujemy wzrost zainteresowania tych filozofów związkami kojarzeniowymi i zmianą w postrzeganiu roli, jaką te relacje odegrały w procesie poznania, a także w aktach wyobraźni, antycypacji czy rozumowania.
Bibliografia
Addison J., O przyjemności wyobraźni, przeł. P. Parszutowicz, „Terminus” 1, 2004.
Belfrage B., Berkeley’s way towards constructivism, 1707–1709, [w:] T. Airaksinen, B. Belfrage (red.), Berkeley’s Lasting Legacy: 300 Years Later, Newcastle upon Tyne 2011.
Berkeley G., Dzienniki filozoficzne, przeł. B. Żukowski, Warszawa 2007.
Berkeley G., Próba stworzenia nowej teorii widzenia, przeł. A. Grzeliński i in., Toruń 2011.
Berkeley G., Traktat o zasadach poznania ludzkiego, [w:] Traktat o zasadach poznania ludzkiego. Trzy dialogi między Hylasem i Filonousem, przeł. S. Leszczyński, Warszawa 1956.
Hobbes T., Elementy filozofii, t. 1, przeł. Cz. Znamierowski, Kraków 1956.
Hobbes T., Lewiatan czyli materia, forma i władza państwa kościelnego i świeckiego, przeł. Cz. Znamierowski, Warszawa 1954.
Hobbes T., The Elements of Law: Natural and Politic, przeł. R. Tokarczyk [w:] R. Tokarczyk, Hobbes, Warszawa 1987.
Hume D., Rozpraw o uczuciach, przeł. A. Grzeliński i in., „Filo-Sofija” 1/8, 2009.
Hume D., Traktat o naturze ludzkiej, przeł. Cz. Znamierowski, Warszawa 2005.
Locke J., Rozważania dotyczące rozumu ludzkiego, t. 1, przeł. B. J. Gawecki, Kraków 1955.
Narecki K., Słownik terminów arystotelesowych, [w:] Arystoteles, Dzieła wszystkie, Warszawa 1994.
Ossowska M., Myśl moralna oświecenia angielskiego, Warszawa 1966.
Princeton Encyclopedia of Poetry And Poetics, Enlarged Edition, ed. by Alex Preminger, London and Basingstoke 1979.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 314
Liczba cytowań: 0
