Postulaty w filozofii Kanta (przełożył Tomasz Kupś)
DOI:
https://doi.org/10.12775/szhf.2013.004Słowa kluczowe
Postulat, aksjomat, hipoteza, zasada, zasada podstawowa, maksyma, najwyższe dobro, istnienie Boga, nieśmiertelność duszy, autonomia woli, wiaraAbstrakt
Artykuł dotyczy jednego z zasadniczych i najważniejszych pojęć filozofii kantowskiej, a mianowicie pojęcia postulatu. Sposób, w jaki Kant rozumie ów termin, różni się od tradycyjnego. Dla Kanta postulaty są pierwotnie subiektywnymi twierdzeniami, co do których zakłada się ich obiektywność, w przeciwnym razie niemożliwe byłoby systematyczne poznanie teoretyczne oraz zgodność z prawem moralnym. Jednakże specyfika kantowskiej terminologii często jest pomijana, co powoduje nieporozumienia co do roli i funkcji całej koncepcji postulatów przedstawionej przez Kanta.Bibliografia
Albrecht M., Kants Antinomie der praktischen Vernunft, New York 1978.
Arystoteles, Analityki wtore, tłum. K. Leśniak, [w:] tenże, Dzieła wszystkie, t. 1, Warszawa 1990.
Asmus W. F., Immanuił Kant, Moskwa 1973.
Bal K., Kant i Hegel. Dwa szkice z dziejow niemieckiej myśli etycznej, Wrocław 1993.
Bambauer Chr., Kants rationale Religiosphilosophie: Sittengesetz, hochstes Gut und Gottespostulat, [w:] Kant-Reader, H. W. Ingensip, H. Baranzke, A. Eusterschulte, Wurzburg 2004.
Barth U., Gott als Projekt der Vernunft, Tubingen 2005.
Bondeli M., Uber Ideen, Postulate der praktischen Vernunft und ein wiedererwachtes theologisches Interesse an Kant, „Freiburger Zeitschrift fur Philosophie und Theologie” 53 (2006).
Crusius Chr. A., Weg zur Gewisheit und Zuverlasigkeit der menschlichen Erkenntnis, Leipzig 1747.
Guttman J., Kants Gottesbegriff in seiner positiven Entwicklung, Berlin 1906.
Guyer P., In praktischer Absicht: Kants Begriff der Postulate der reinen praktischen Vernunft, „Philosophisches Jahrbuch” 104 (1997).
Hagerstrom A., Kants Ethik im Verhaltnis zu seinen erkenntnistheoretischen Grundgedanken systematisch dargestellt, Upsala 1902.
Jewklid, Naczała, pier. i komm. D. D. Morduchaj Bołtowskogo, t. 1, Moskwa 1948.
Kant I., Krytyka czystego rozumu, tłum. M. Żelazny, [w:] tenże, Dzieła zebrane, t. 2, Toruń 2013.
Kant I., Krytyka praktycznego rozumu, tłum. B. Bornstein, oprac. M. Żelazny, [w:] tenże, Dzieła zebrane, t. 3, Toruń 2012.
Kant I., Logika. Podręcznik do wykładow, tłum. A. Banaszkiewicz, Gdańsk 2005.
Kant I., O formie i zasadach świata zmysłowego i intelligibilnego, tłum. A. Grzeliński, [w:] tenże, Dzieła zebrane, t. 1, Toruń 2010.
Kant I., Ugruntowanie metafizyki moralności, tłum. M. Żelazny, [w:] tenże, Dzieła zebrane, t. 3, Toruń 2012.
Kant I., Zapowiedź bliskiego zawarcia traktatu o wiecznym pokoju w filozofii, [w:] tenże, Dzieła zebrane, t. 6, Toruń 2012.
Klemme H. F., Praktische Grunde und moralische Motivation. Eine deontologische Perspektive, [w:] Moralische Motivation. Kant und die Alternativen, red. H. F. Klemme, M. Kuhn, D. Schonecker, Hamburg 2006.
Krugłow A. N., Fiłosofija Kanta w Rossii w konce XVIII – pierwoj połowinie XIX wiekow, Moskwa 2009.
Krugłow A. N., Tietiens, Kanta i diskussija o mietafizikie w Giermanii wtoroj połowiny XVIII wieka, Moskwa 2008.
Kupś T., Filozofia religii Immanuela Kanta, Toruń 2008.
Lambert J. H., Anlage zur Architectonic, oder Theorie des Einfachen und Ersten in der philosophischen und mathematischen Erkenntnis, Bd. 1, Riga 1771.
Lambert J. H., List do Kanta z 3. lutego 1766.
Lempp O., Das Problem der Theodicee in der Philosophie und Literatur, Hildesheim/New York 1976.
Ricken F., Die Postulate der reinen praktischen Vernunft (122–148), [w:] Immanuel Kant. Kritik der praktischen Vernunft, red. O. Hoffe, Berlin 2002.
Sala G., Kants „Kritik der praktischen Vernunft”: ein Kommentar, Darmstadt 2004.
Schmitz Ch., Was wollte Kant, Bonn 1989.
Schulze G. E., Einige Bemerkungen uber Kants philosophische Religionslehre, Kiel 1795.
Tetens J. N. Ueber die allgemeine speculative Philosophie, Wismar 1775.
Willaschek M., Rationale Postulate. Uber Kants These vom Primat der reinen praktischen Vernunft, [w:] Kant und die Zukunft der europaischen Aufklarung, red. H. F. Klemme. Berlin 2009.
Wimmer R., Kants kritische Religionsphilosophie, Berlin 1990.
Witschen D., Kant Und die Idee einer christlichen Ethik: ein Beitrag zur Diskussion uber das Proprium einer christlichen Moral, Dusseldorf 1984.
Wolff Ch., Mathematisches Lexicon, Leipzig 1716.
Wolff Ch., Philosophia rationalis sive Logica, Leipzig 1740.
Zobrist M., Kants Lehre vom hochsten Gut und die Frage moralischer Motivation, „Kant-Studien“ 3 (2008).
Żelazny M., Idea wolności w filozofii Kanta, Toruń 1993.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 1246
Liczba cytowań: 0
