Koncepcja instytucji u Kondylisa i Gehlena

Abstrakt

Na podstawie swojej koncepcji antropologii Kondylis w porównaniu z modelem Gehlena rozszerza i uzupełnia funkcję i znaczenie instytucji dla społeczeństwa w kilku istotnych obszarach. Zgodnie z koncepcją greckiego uczonego jednostka przekazuje swoje dążenie do władzy w służbę organizmu społecznego, a instytucje, które są uważane za obiektywne, są odpowiedzialne za niezbędną dyscyplinę społeczną. Mają one zastosowanie tak długo, jak długo gospodarka i sposób produkcji – inaczej mówiąc, warunki życia zorganizowanego społeczeństwa – pozostają takie same. Jeżeli jednak w tym względzie dochodzi do zmian, również instytucje się zmieniają lub zmienia się ich interpretacja. W odróżnieniu od koncepcji Gehlena teoria instytucji Kondylisa ma większy potencjał eksplikatywny, gdyż pierwsza z wymienionych nie potrafi wyjaśnić przyczyn, dlaczego instytucje podlegają zmianom, a nawet zupełnie przestają istnieć. W artykule wykorzystano bardzo ciekawe źródło, jakim są zachowane fiszki Kondylisa, stanowiące wciąż jeszcze nieopublikowaną część jego spuścizny.