Studies in the History of Philosophy
Email the author 
Three Concepts of Evil in Philosophical and Religious Thought
DOI: http://dx.doi.org/10.12775/szhf.2018.059
Abstract
The article presents a synthetic analysis of three ways in which evil was understood over centuries in philosophical and religious thought. First, evil was construed as something absolute. Then, since the times of I. Kant it has been predominantly limited to the moral content. This type of evil is referred to in philosophy as radical evil. H. Arendt, when interpreting F. Nietzsche’s philosophy in the context of A. Eichmann process, introduced the notion of banal evil that disregards the moral context and places evil in the context of human actions and his or her existence in social and political space.
Keywords
Full Text:
PDF (Polish)References
Arendt Hannah. 1993. Korzenie totalitaryzmu, cz. I, tłum. Mariola Szawiel, Daniel Grinberg. Warszawa: Wydawnictwo Niezależna Oficyna Wydawnicza, Seria Kwartalnika Politycznego „Krytyka”.
Arendt Hannah. 1998. Eichmann w Jerozolimie: rzecz o banalności zła, tłum. Adam Szostkiewicz. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy Znak.
Arendt Hannah. 1999. O przemocy, tłum. Anna Łagodzka, Wojciech Madej. Warszawa: Fundacja Aletheia.
Arendt Hannah. 2000. Kondycja ludzka, tłum. Anna Łagodzka. Warszawa: Wydawnictwo Alatheia.
Arendt Hannah. 2003. O rewolucji, tłum. Mieczysław Godyń. Warszawa: Czytelnik.
Arendt Hannah. 2007. Polityka jako obietnica, tłum. Wojciech Madej, Mieczysław Godyń. Warszawa: Pruszyński S-ka.
Arendt Hannah. 2008. Korzenie totalitaryzmu, cz. II, tłum. Mariola Szawiel. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne.
Augustyn. 1954. Dialogi i pisma filozoficzne, t. IV, O naturze dobra, tłum. Maria Maykowska. Warszawa: PAX.
Bardel Michał. 2006. „Metafizyczny skandal zła”, Znak 9 : 35–47.
Blum Jean. 2006. Katarzy. Od Grala do sekretu dobrej śmierci, tłum. Alicja Żuchelkowska. Poznań: Wydawnictwo Vesper.
Drwięga Marek. 2012. Człowiek między dobrem a złem. Studia z etyki współczesnej. Kraków: Księgarnia Akademicka.
Jaroszyński Piotr. 2000. „Meandry neoplatonizmu”, Człowiek w Kulturze. Pismo poświęcone filozofii i kulturze 13 : 97–107.
Jonas Hans. 1994. Religia gnozy, tłum. Marek Klimowicz. Kraków: Wydawnictwo Platan.
Kant Immanuel. 1957. Krytyka czystego rozumu, t. II, tłum. Roman Ingarden. Warszawa PWN.
Kant Immanuel. 1993. Religia w obrębie samego rozumu, tłum. Aleksander Bobko. Kraków: Wydawnictwo Znak.
Kołakowski Leszek. 1984. Czy diabeł może być zbawiony i 27 innych kazań. Londyn: Aneks.
Krąpiec Mieczysław Albert. 1995. Dzieła. Dlaczego zło? Rozważania filozoficzne. Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Kułaczkowski Jerzy. 2007–2008. „Grzech pierworodny i jego następstwa dla relacji pomiędzy mężczyzną a kobietą w świetle Księgi Rodzaju (Rdz 3)”, Studia Warmińskie XLIV–XLV : 17–34.
Leibniz Gottfried Wilhelm. 2001. Teodycea. O dobroci Boga wolności człowieka i pochodzeniu zła, przeł. Małgorzata Frankiewicz. Warszawa: PWN.
Mikołejko Zbigniew. 1998. Mity tradycjonalizmu integralnego. Julius Evola i kultura religijno-filozoficzna prawicy. Warszawa: IFiS PAN.
Misiak Rafał. 2009. „Geneza zła w filozofii Sorena Kierkegaarda”, Analiza i Egzystencja 10 : 33–54.
Nietzsche Friedrich. 2003. Wiedza radosna, tłum. Leopold Staff. Kraków: Zielona Sowa.
Nietzsche Friedrich. 2004. Pisma pozostałe, tłum. Bogdan Baran. Kraków: Inter Esse.
Nietzsche Friedrich. 2008. Tako rzecze Zaratustra, tłum. Wacław Berenet. Kraków: Hachette.
Nietzsche Friedrich. 2010. Zmierzch bożyszcz, czyli jak filozofuje się młotem, tłum. Stanisław Wyrzykowski. Łódź–Wrocław: Nietzsche Seminarium.
Nietzsche Friedrich. 2010. Poza dobrem i złem, tłum. Stanisław Wyrzykowski. Łódź–Wrocław: Nietzsche Seminarium.
Paź Bogusław. 2011. „Ontologia versus metafizyka? Geneza, rozwój i różne postaci nowożytnej teorii bytu”, Filo-Sofija 15 : 817–847.
Pietryga Anna. 2003. „Opozycja homo-animal a manicheizm”, Acta Universitatis Wratislaviensis 15 : 27–32.
Plotyn. 1951. Enneady, tłum. Adam Krokiewicz. Warszawa: PWN.
Rambowicz Piotr. 2006. „Leibniz kontra tsunami”, Znak 9 : 62–79.
Rousseau Harvé. 1988. Bóg zła, tłum. Anna Kotalska. Warszawa: Czytelnik.
Runciman Steven. 1996. Manicheizm średniowieczny, tłum. Jerzy Prokopiuk, Bartłomiej Zborski. Gdańsk: Marabut.
Skrzypek-Faluszczak Jadwiga. 2010. Ocalenie od zła w filozofii Platona. Kraków: WAM.
Tyburski Włodzimierz, Andrzej Wachowiak, Ryszard Wiśniewski. 1997. Historia filozofii i etyki. Toruń: TNOiK Dom Organizatora.
Wiśniewski Ryszard. 1999. „O przedmiocie i metodach filozofii zła”. W Studia dziejów filozofii zła, red. Ryszard Wiśniewski. 5–13. Toruń: Wydawnictwo UMK.
Wróbel Szymon. 2011. „Nihiliści polityczni”, Przegląd Polityczny 107 : 22–28.
Żelazny Mirosław. 1993. Idea wolności w filozofii Kanta. Toruń: Comer.
