Kilka uwag o kategoriach interpretacyjnych filozofii nowożytnej
DOI:
https://doi.org/10.12775/RF.2016.012Słowa kluczowe
filozofia nowożytna, metodologia historii filozofii, racjonalizm, empiryzm, Max Weber, teoria typów idealnychAbstrakt
W niniejszym artykule rozważam zagadnienie interpretacji filozofii siedemnastowiecznej i osiemnastowiecznej za pomocą opozycyjnych kategorii racjonalizmu i empiryzmu. Za Knudem Haakonssenem wskazuję na kryterium tego podziału i jego genezę w kontekście formowania się tzw. filozoficznej (problemowej) historii filozofii w wieku dziewiętnastym. Następnie analizuję ograniczenia tych kategorii interpretacyjnych i proponuję ich możliwe uzupełnienie za pomocą charakterystyki filozofii siedemnastowiecznej i osiemnastowiecznej w kategoriach typów idealnych (w sensie Weberowskim) uwzględniających trzy płaszczyzny ówczesnego dyskursu filozoficznego: ontologiczną, epistemologiczną i lingwistyczną.
Bibliografia
Fisher Kuno, Geschichte der neuern Philosophie, t. 1–6, Stuttgart-Mannheim-Heidelberg: Bassermann 1854–77.
Haakonssen Knud, The History of Eighteenth-Century Philosophy: History or Philosophy?, w: The Cambridge History of Eighteenth-Century Philosophy, t. 1, Cambridge: Cambridge University Press 2006, s. 3–25.
Hill James, The Synthesis of Empiricism and Innatism in Berkeley’s Doctrine of Notions, „Berkeley Studies” 21(2010), s. 315.
Janowski Zbigniew, Teodycea Kartezjańska, Arcana, Kraków 1998.
Kołakowski Leszek, Jednostka i nieskończoność: wolność i antynomie wolności w filozofii Spinozy, PWN, Warszawa 1958.
Stewart Dugald, Histoire Abrégée des sciences metaphysiques, morales et politiques depuis la renaissance des letters, t. 1–3, trad. J.A. Buchon, Paris: Levrault 1820.
Swieżawski Stefan, Zagadnienie historii filozofii, Warszawa: PWN 1966.
Ueberweg, Friedrich, Grundriss der Geschichte der Philosophie, t. 1–3, Berlin: Mittler 1863–1866.
Weber Max, Gesammelte Aufsätze zur Wissenschaftslehre, Tübingen: J.C.B. Mohr 1922.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 983
Liczba cytowań: 0
