Poezja polsko-tatarska. Analiza, interpretacja i… wartościowanie?
DOI:
https://doi.org/10.12775/LC.2016.021Abstrakt
Artykuł jest próbą wypracowania odpowiedniej metody badawczej, pozwalającej na naukowy opis współczesnej amatorskiej poezji polsko-tatarskiej na gruncie literaturoznawstwa. W pierwszej części artykułu autor przedstawia ogólną specyfikę literatury tworzonej przez polskich Tatarów. Ta specyfika polega na tym, iż grupa twórców polsko-tatarskich okazuje się niewielka (wszystkich Tatarów jest w Polsce zaledwie około 2000), w związku z tym nie wszystkie gatunki i rodzaje literackie możemy spotkać w tworzonej przez nich literaturze. Również fakt niewielkiej liczby tatarskich twórców wysokiej klasy sprawia, iż ich pisarstwo trzeba rozpatrywać w kontekście utworów literackich tworzonych przez amatorów. W drugiej części artykułu autor analizuje poezję twórców amatorskich, wskazując występujące w niej tematy, motywy i strategie poetyckie, a także jej zależność od twórczości znanych poetów polsko-tatarskich, takich jak Selim Chazbijewicz i Musa Czachorowski.Bibliografia
Badania nad krytyką literacką, red. Janusz Sławiński, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1974.
Badania nad krytyką literacką, seria 2, red. Michał Głowiński, Krzysztof Dybciak, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1984.
Bédarida François, Mémoire et conscience historique dans la France contemporaine, [w:] Histoire et mémoire, red. Martine Verlhac, Grenoble: CRDP, 1998.
Bocheńska Joanna, Odkrywanie Kurdystanu, „Życie Tatarskie” 2008, nr 17.
Bocheńska Joanna, Próba słowa, „Życie Tatarskie” 2008, nr 19.
Browarny Wojciech, Czytanie Śląska. Wrocław i Dolny Śląsk w polskiej prozie współczesnej (1946–2005), „Orbis Linguarum. Legnickie Rozprawy Filologiczne” 2005, nr 28.
Chazbijewicz Selim, Hymn do Sofii, Olsztyn: Stowarzyszenie Pisarzy Polskich. Oddział w Olsztynie, 2005.
Chazbijewicz Selim, Mistyka tatarskich Kresów, Białystok: Wojewódzki Dom Kultury, 1990.
Chazbijewicz Selim, Wejście w baśń, Olsztyn: „Pojezierze”, 1978.
Czachorowski Musa, Na zawsze/Навсегда, Soleczniki–Wrocław: Agencja Wydawnicza „Argi”, 2008.
Czerwiński Grzegorz, Selim Chazbijewicz jako poeta polsko-tatarski, „Pamiętnik Literacki” 2013, nr 2.
Duć-Fajfer Helena, Etniczność a literatura, [w:] Kulturowa teoria literatury: główne pojęcia i problemy, red. Michał Paweł Markowski, Ryszard Nycz, Kraków: Universitas, 2006.
Duć-Fajfer Helena, Powysiedleńcza literatura łemkowska jako etos trwania, [w:] Czy to tęsknota, czy nadzieja. Antologia powysiedleńczej literatury łemkowskiej w Polsce, red. Helena Duć-Fajfer, Legnica: Stowarzyszenie Łemków, 2002.
Dybciak Krzysztof, Istota i struktura krytyki literackiej, „Teksty” 1979, nr 6.
Dyskursy krytyczne u progu XXI wieku. Między rynkiem a uniwersytetem, red. Dorota Kozicka, Tomasz Cieślak-Sokołowski, Kraków: Universitas, 2007.
Dziwota Grzegorz, Szamanizm i indywidualizacja, „Albo – Albo” 1997, nr 3/4.
Geografia wyobrażona regionu. Literackie figury przestrzeni, red. Daniel Kalinowski, Małgorzata Mikołajczak, Adela Kuik-Kalinowska, Kraków: Universitas, 2014.
Głowiński Michał, Próba opisu tekstu krytycznego, [w:] Badania nad krytyką literacką, seria 2, red. Michał Głowiński, Krzysztof Dybciak, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1984.
Ingarden Roman, Uwagi o estetycznym sądzie wartościującym, [w:] idem, Studia z estetyki, t. 3, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970.
Halbwachs Maurice, La mémoire collective, édition critique de Gérard Namer, Paris: Albin Michel, 1997.
Halbwachs Maurice, Społeczne ramy pamięci, przeł. Marcin Król, wyd. 2, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008.
Jazownik Leszek, Wyzwolić moc lektury. Aksjologiczno-dydaktyczny sens dzieła literackiego, Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, 2004.
Kajtochowa Anna, Poezje wybrane, Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 2009.
Konończuk Elżbieta, Mazurska obecność Erwina Kruka, Białystok: Towarzystwo Literackie im. Adama Mickiewicza. Oddział Białostocki, 1993.
Konończuk Elżbieta, O poetyckim zamieszkiwaniu świata według Kennetha White’a, „Białostockie Studia Literaturoznawcze” 2011, nr 2.
Kozicka Dorota, Krytyczne (nie)porządki. Studia o współczesnej krytyce literackiej w Polsce, Kraków: Universitas, 2012.
Kuik-Kalinowska Adela, Kalinowski Daniel, Od Smętka do Stolema. Wokół literatury Kaszub, Gdańsk: Instytut Kaszubski, 2009.
Les Lieux de mémoire, t. 1–3, red. Pierre Nora, Paris 1984–1992.
Literatura kaszubska w nauce, edukacji, życiu publicznym, red. Zbigniew Zielonka, Gdańsk: Instytut Kaszubski, 2007.
Łyszczarz Michał, Młode pokolenie polskich Tatarów. Studium przemian generacyjnych młodzieży w kontekście religijności muzułmańskiej oraz tożsamości etnicznej, Olsztyn–Białystok: Katedra Socjologii Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, 2013.
Łyszczarz Michał, Społeczny wymiar współczesnej poezji polskich Tatarów, [w:] Estetyczne aspekty literatury polskich, białoruskich i litewskich Tatarów (od XVI do XXI w.) / Aesthetic Aspects of the Literature of Polish, Belarusian and Lithuanian Tatars (XVIth–XXIst century) / Эстетические аспекты литературы польских, белорусских и литовских татар (XVI–XXI вв.), red. G. Czerwiński, A. Konopacki, Białystok: Alter Studio, 2015.
Machut-Mendecka Ewa, Archetypy islamu, wyd. 3, Warszawa: Eneteia, 2006.
Machut-Mendecka Ewa, Zastosowanie koncepcji Carla Gustava Junga do badań arabistycznych, [w:] Orientalistyka. Rozważania o nauce, red. S. Surdykowska, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2015.
Mucharski Józef, Nikt nie jest znikąd, Gołdap 2011.
Nowy regionalizm w badaniach literackich. Badawczy rekonesans i zarys perspektyw, red. Małgorzata Mikołajczak, Elżbieta Rybicka, Kraków: Universitas, 2012.
Obracht-Prondzyński Cezary, Kaszubi. Między dyskryminacją a regionalną podmiotowością, Gdańsk: Instytut Kaszubski, Uniwersytet Gdański, 2002.
Prokop-Janiec Eugenia, Etnopoetyka, [w:] Kulturowa teoria literatury. 2, red. Teresa Walas, Ryszard Nycz, Kraków: Universitas, 2012.
Rybicka Elżbieta, Geopoetyka. Przestrzeń i miejsce we współczesnych teoriach i praktykach literackich, Kraków: Universitas, 2014.
Sawicki Stefan, Ku świadomej ocenie w badaniach literackich, [w:] O wartościowaniu w badaniach literackich, red. Stefan Sawicki, Władysław Panas, Lublin: Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 1986.
Sławiński Janusz, Analiza, interpretacja i wartościowanie dzieła literackiego, [w:] idem, Próby teoretycznoliterackie, Kraków: Universitas, 2000.
Sławiński Janusz, Funkcje krytyki literackiej, [w:] idem, Dzieło – język – tradycja, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974.
Szahidewicz Halina, „Buńczuk”. 15 lat Tatarskiego Zespołu Dziecięco-Młodzieżowego, Białystok: Agencja Wydawnicza „Argi”, 2015.
Tatarskie wierszowanie. Oto moje dziedzictwo, red. Musa Czachorowski, Halina Szahidewicz, Białystok: Agencja Wydawnicza „Argi”, 2010.
Tyczyński Tomasz, Akmeizm, [w:] Historia literatury rosyjskiej XX wieku, red. Andrzej Drawicz, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007.
Wałbrzych i literatura. Historia kultury literackiej i współczesność, red. Sylwia Bielawska, Wojciech Browarny, Wałbrzych: Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Angelusa Silesiusa, 2014.
Wellek René, Warren Austin, Teoria literatury, red. Maciej Żurowski, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1976.
Wendland Wojciech, „Trzy czoła proroków z matki obcej”. Myśl historyczna Tatarów polskich w II Rzeczypospolitej, Kraków: Universitas, 2013.
Замятин Дмитрий, Гуманитарная география: пространство, воображение и взаимодействие современных гуманитарных наук, «Социологическое обозрение» 2010, т. 9, № 3.
Черных Вадим, Летопись жизни и творчества Анны Ахматовой. 1889–1966, изд. 2, исправ. и доп., Москва: Индрик, 2008.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 733
Liczba cytowań: 0