Dyplomacja symboli w stosunkach między Polską a Niemcami na przełomie XX i XXI wieku
DOI:
https://doi.org/10.12775/HiP.2014.007Słowa kluczowe
symbols, diplomacy, Polish-German relations, symbole, dyplomacja, stosunki polsko-niemieckieAbstrakt
End of the 1980s and early 1990s brought a complete change of almost all factors influencing the position of both Germany and Poland in the international arena. The two countries – for the first time in history – faced the challenge of regulating their neighborly relations based on democratic values and principles of international law. This situation was an opportunity to create the foundations of “good neighborliness and friendly cooperation”, but at the same time once again brought about the need to confront the past – especially the events dating back about 50 years. As it turned out, the two countries not only have not always been in agreement in the mutual perceptions of their place in the new political reality, but disagreed also in the interpretation of common history. In addition, they differ in their views on the shape of mutual relations and prospects for their development. The formal regulation of Polish-German relations in the form of agreements and treaties were confronted with different real-life practice – mainly because of the lack of political will on both sides, coupled with the weakness in terms of implementation of the above documents, and were not enough to solve a number of contentious issues. Also the constant presence in the discussion of current issues and disputes of the historical legacy and resulting burdens did not facilitate conducting a meaningful, to-the-matter dialogue.
The article shows the place and role of the past history in contemporary Polish-German relations, how it is used in the political and social discourse, and how it affects the thinking and outlook of the two nations today.
Bibliografia
Adamczyk A., Uwarunkowania i perspektywy pojednania polsko-niemieckiego po 1989 roku, Poznań 1999, s. 70, 88–89.
Barcz J., Potwierdzenie przez RFN granicy polsko-niemieckiej jako zasadnicza przesłanka nowego ułożenia relacji między Polską a zjednoczonymi Niemcami, [w:] Przełom i wyzwanie. XX lat polsko-niemieckiego traktatu o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy 1991–2011, red. W. M. Góralski, Warszawa 2011, s. 157–158.
Bartoszewski W., Kropla drąży skałę? Co mówiłem do Niemców i o Niemcach przez ponad pół wieku, wstęp T. G. Ash, oprac. M. Barcz, Warszawa 2011, s. 264–265.
Centrum Badania Opinii Społecznej, Stosunek Polaków do innych narodów, raport BS/13/2011, 02.2011, s. 2.
Cziomer E., Zarys historii Niemiec powojennych 1945–1995, Warszawa–Kraków 1997, s. 144–145.
Depesza Polskiej Agencji Prasowej, Komorowski wygłosi „Przemówienie Berlińskie”, 1.06.2011.
Dryszel A., Nie będzie Niemiec, Przegląd, 2008, nr 23, http://www.przeglad-tygodnik.pl/pl/artykul/nie-bedzie-niemiec, odczyt z 14.05.2013.
Florkowski M., Co Niemcy myślą o Polakach?, http://kobieta.wp.pl/gid,11592162,img,11592173,kat,26263,title,Co-Niemcy-mysla-o-Polakach,galeriazdjeciehtml?ticaid=110a90&_ticrsn=3, odczyt z 14.05.2013.
Hajnicz A., Polsko-niemieckie traktaty. Geneza i miejsce w historii, Rocznik Polsko-Niemiecki, 2000, nr 9, s. 47.
Kącka K., Historia, normalizacja, pojednanie, dialog, czyli medialny bilans dwudziestolecia stosunków polsko-niemieckich, [w:] Po obu stronach Odry. Polska, Niemcy i ich wzajemne relacje w XX i XXI wieku – wybrane problemy, red. K. Kącka, Cycero.pl, Toruń 2011, s. 138–162.
Korwin-Mikke J., Widmo krąży po Europie, Najwyższy Czas, 2007, nr 9.
Krzysztof Skubiszewski – dyplomata i mąż stanu, red. R. Kuźniar, Warszawa 2011.
Krzysztofowicz M., K. Sochacka, Współpraca francusko-niemiecka – pierwsze przybliżenie, Biuletyn PISM, 2003, nr 5, s. 727–729.
Libicka M., Poznać znaczy polubić, Newsweek (dodatek specjalny), 2011, nr 25, s. 4–5.
Mazik-Gorzelańczyk M., Dwadzieścia lat umowy o polsko-niemieckiej wymianie młodzieży, Przegląd Zachodni, 2011, nr 2, s. 220–239.
Międzynarodowa część obchodów 70. rocznicy II wojny światowej, https://www.premier.gov.pl/wydarzenia/aktualnosci/miedzynarodowa-czesc-obchodow-70-rocznicy-ii-wojny-swiatowej.html, odczyt z 14.05.2013.
Molińska J., Wspólne tematy, Newsweek (dodatek specjalny), 2011, nr 25, s. 6–8.
Nie rzucamy Polsce kłód pod nogi, wywiad Jerzego Haszczyńskiego z Cornelią Pieper, Rzeczpospolita, 10.05.2011.
Ociepka B., Woźna J., Niemiecki wydawca – polski czytelnik. Prasa niemieckich wydawców w prasie publicznej, Wrocław 2009.
Paczkowski A., Dyplomacja czasów kryzysu (1989–1989), [w:] Historia dyplomacji polskiej, T. VI: 1944/1945–1989, red. W. Materski, W. Michowicz, Warszawa 2010, s. 862.
Polacy o relacjach między Polską a Niemcami, raport BS/73/2011, 06.2011, s. 1.
Polska–Niemcy. 20 lat Traktatu o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy, Polityka (dodatek specjalny), 2011, nr 23.
Program współpracy przyjęty przez Rządy Rzeczypospolitej Polskiej i Republiki Federalnej Niemiec z okazji 20. rocznicy podpisania Traktatu między Rzecząpospolitą Polską i Republiką Federalną Niemiec o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy, http://www.warschau.diplo.de/contentblob/3198180/Daten/1391450/Projektliste_dl.pdf, odczyt z 14.05.2013.
Przemówienie kanclerza Niemiec Gerharda Schrödera z okazji sześćdziesiątej rocznicy wybuchu powstania warszawskiego, 1 sierpnia 2004 roku, http://www.warschau.diplo.de/contentblob/1728790/Daten/126462/Rede_BK_Aufstand_PL.pdf, odczyt z 14.05.2013.
Rodziewicz D., Dyplomaci, media i duchy, czyli kwestia niemiecka a sprawa polska, http://www.nowapolitologia.pl/politologia/europeistyka/dyplomaci-media-i-duchy-czyli-kwestia-niemiecka-sprawa-polska, odczyt z 14.05.2013.
Sandorski J., Krzysztof Skubiszewski (1926–2010), Nauka, 2010, nr 1, s. 168-169, 171.
Skubiszewski K., Zachodnia granica Polski w świetle traktatów, Poznań 1997.
Skubiszewski K., Zachodnia granica Polski, Gdańsk 1969.
Sulowski S., Krytycznie o Traktacie o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy z 1991 r., [w] Przełom i wyzwanie. XX lat polsko-niemieckiego traktatu o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy 1991–2011, red. W. M. Góralski, Warszawa 2011, s. 311, 329.
Sułek J., Polska koncepcja normalizacji stosunków z RFN w 1989 roku, [w:] Przełom i wyzwanie. XX lat polsko-niemieckiego traktatu o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy 1991–2011, red. W. M. Góralski, Warszawa 2011, s. 63.
Tokarska-Bakir J., Historia jako fetysz, Gazeta Wyborcza, 15/16.02.2003.
Traktat między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec o potwierdzeniu istniejącej między nimi granicy z 14 listopada 1990 r., Dziennik Ustaw, 1992, nr 14, poz. 54.
Traktat między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy z 17 czerwca 1991 r., Dziennik Ustaw, 1992, nr 14, poz. 56.
Układ między Polską Rzeczypospolitą Ludową a Republiką Federalną Niemiec o podstawach normalizacji ich wzajemnych stosunków, podpisany w Warszawie dnia 7 grudnia 1970 roku, Dziennik Ustaw Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, 1972, nr 24, poz. 168.
Układ między Rzecząpospolitą Polską a Niemiecką Republiką Demokratyczną o wytyczeniu ustalonej i istniejącej polsko-niemieckiej granicy państwowej, podpisany w Zgorzelcu dnia 6 lipca 1950 roku, Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, 1951, nr 14, poz. 106.
Węglarczyk B., Gazowa zimna wojna, Gazeta Wyborcza, 2.05.2006.
Wolff-Powęska A., Ideowe i polityczne przesłanki ewolucji stosunków polsko-niemieckich, [w:] Polacy – Niemcy. Sąsiedztwo z dystansu, red. A. Wolff-Powęska, D. Bingen, Poznań 204, s. 24–25.
Wprost, 2003, nr 38.
Wroński P., Niemcy w Warszawie, Gazeta Wyborcza, 22–23.06.2011.
Wspólna Deklaracja Rządów Rzeczypospolitej Polskiej i Republiki Federalnej Niemiec z okazji 20. rocznicy podpisania Traktatu między Rzecząpospolitą Polską i Republiką Federalną Niemiec o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy: sąsiedzi i partnerzy, http://www.warschau.diplo.de/contentblob/3198178/Daten/1391448/GemeinsameErklaerung_dl.pdf, odczyt z 14.05.2013.
Wspólne oświadczenie podpisane 14 listopada 1989 r. przez premiera Tadeusza Mazowieckiego i Kanclerza Federalnego RFN Helmuta Kohla, [w:] Polska–Niemcy: na drodze ku porozumieniu i pojednaniu: zbiór dokumentów związanych z wizytą Kanclerza Federalnego RFN Helmuta Kohla w Polsce w dniach 9–14 listopada 1989 r., oprac. J. Barcz, Poznań 1990, s. 28–35.
Wyrwać się z niewoli historii, wywiad Filipa Gańczaka z prof. Anną Wolff-Powęską, Newsweek (dodatek specjalny), 2011, nr 25, s. 17.
Wystawa „Powstanie Warszawskie 1944” w Berlinie otwarta, http://www.berlin.msz.gov.pl/pl/aktualnosci/wystawa__powstanie_warszawskie_1944__, odczyt z 14.08.2014.
Zariczny P., Narracja sterowana. Wizerunek Polski we współczesnym niemieckim dyskursie prasowym (2004–2010), Toruń 2012, s. 248–249.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu respektuje prawo do prywatności i ochrony danych osobowych autorów.
Dane autorów nie są wykorzystywane w celach handlowych i marketingowych. Redaktorzy i recenzenci są zobowiązani do zachowania w poufności wszelkich informacji związanych ze złożonymi do redakcji tekstami.
Autor, zgłaszając swój tekst wyraża zgodę na wszystkie warunki i zapisy umowy licencyjnej (określającej prawa autorskie) z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 392
Liczba cytowań: 0