Problem suwerenności II Rzeczypospolitej w świetle postanowień mniejszościowego traktatu wersalskiego z 1919 roku
DOI:
https://doi.org/10.12775/HiP.2020.001Słowa kluczowe
suwerenność, I wojna światowa, Konferencja pokojowa w Wersalu, historia Polski, mały traktat wersalskiAbstrakt
Sovereignty is one of the basic values defining the state, especially in international relations. Any political entity aspiring to the position of an independent state attaches great importance to recognizing and respecting its sovereignty. This is characteristic especially for young countries. This article attempts to present the issue of sovereignty with respect to the Polish state reborn in 1918. The contemporary Polish leaders were very sensitive to any attempt to limit sovereignty. On the other hand, the established custom of the great powers was to impose solutions on the smaller or weaker countries that often limited their sovereignty. One of the issues during the peace conference in Versailles in 1919 was the problem of national minorities. This problem occurred in many European countries after the end of World War I and could have been the origin of a new conflict. They tried to solve it by imposing smaller states signing additional treaties regulating the status of national minorities in individual countries. It was often connected with the establishment of instruments enabling interference in internal affairs causing limitation of sovereignty. Poland was also forced to sign such a treaty.
Bibliografia
Berezowski, C. (1934). Powstanie państwa polskiego w świetle prawa narodów. Warszawa: Wydawnictwo „Themis Polska”.
Bierzanek, R. (1946). Stanowisko wielkich mocarstw w prawie międzynarodowym. Państwo i Prawo, 5–6, 57.
Buttiglione, R., Merecki, J. (1996). Europa jako pojęcie filozoficzne. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Cybulski, B. (1980). Rada Narodowa Śląska Cieszyńskiego 1918–1920. Studium historyczno-prawne. Opole: Instytut Śląski.
Czaputowicz, J. (2013). Suwerenność. Warszawa: Polski Instytut Spraw Międzynarodowych.
Ehrlich, L. (1927). Prawo narodów. Lwów: Nakł. i Własność K. S. Jakubowskiego.
Gelberg, L. (1954). Prawo międzynarodowe i historia dyplomatyczna. Wybór dokumentów, t. 1. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Gross, L. (1984). The Peace of Westphalia 1648–1948. American Journal of International Law, 42(1).
Gruszczyński, J. (2007). Z Syberii do niepodległej Polski 1914–1921. Wybór dokumentów wojskowych i pocztowych. Warszawa: Zarząd Główny Polskiego Związku Filatelistów.
Hinsley, F.H. (1986). Sovereignty. Cambridge: Cambridge University Press.
Jeziorański, K. (1930). Istota problemu mniejszościowego na terenie międzynarodowym. Warszawa.
Kostrubiec, J. (2015). Nauka o państwie w myśli Georga Jellinka. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Kostrubiec, J. (2003). Typy historyczne państwa Georga Jellinka. W: L. Dubela (red.). Idee jako źródło instytucji politycznych i prawnych (ss. 429–430). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Koźmiński, T. (1922). Sprawa mniejszości. Na podstawie Traktatu między głównemi mocarstwami sprzymierzonemi i stowarzyszonemi a Polską, podpisanego w Wersalu 28-go czerwca 1919 roku. Warszawa: Perzyński, Niklewicz i S-ka.
Kumaniecki, K.W. (1924). Odbudowa państwowości polskiej. Warszawa, Kraków: Nakł. Księgarni J. Czarneckiego.
Kwiecień, R. (2004). Suwerenność państwa. Rekonstrukcja i znaczenie idei w prawie międzynarodowym. Kraków: Zakamycze.
Leczyk, M. (1966). Komitet Narodowy Polski a Ententa i Stany Zjednoczone 1917–1919. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Lutostański, K. (1918). Les partages de la Pologne et la lutte pour l’indépendance. Lausanne–Paris: Bureau Polonais d'Études et de Publications Politiques.
Maj, E. (red.). (2009). Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej w Lublinie. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Miller, W. (1923). The Ottoman Empire and its Successors 1801–1922. Cambridge: Cambridge University Press.
Monitor Polski. (1918.11.22.). 210, 1.
Przeniosło, M. (2010). Polska Komisja Likwidacyjna 1918–1919. Kielce: Wydawnictwo Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego Jana Kochanowskiego.
Roth, P. (1926). Die Entstehung des polnischen Staates. Eine völkerrechtlich politische Untersuchung (ss. 31, 54). Berlin: Verlag von Otto Liebmann.
Shaw, S.J. (1976). History of the Ottoman Empire and Modern Turkey, vol. 1. Empire of the Gazis. The Rise and Decline of the Ottoman Empire 1280–1808. Cambridge: Cambridge University Press.
Sierpowski, S. (1986). Mniejszości narodowe jako instrument polityki międzynarodowej 1919–1939. Poznań: Krajowa Agencja Wydawnicza.
Simpson, G. (2004). Great Powers and Outlaw States. Unequal Sovereings in the International Legal Order. Cambridge: Cambridge University Press.
Sprawozdanie Komisji Ratyfikacyjnej z dnia 29 lipca 1919 r. w sprawie ratyfikacji traktatu pokoju między mocarstwami sprzymierzonemi i skojarzonemi a Niemcami, zawartego w Wersalu 28 czerwca 1919 r. wraz z protokułem podpisanym w Wersalu 28 czerwca 1919 r. oraz traktatu między głównemi mocarstwami sprzymierzonemi i skojarzonemi a Polską, podpisanego w Wersalu 28 czerwca 1919 r., Druk Sejmu Ustawodawczego nr 933 z dnia 29 lipca 1919 r. (1919). Pobrane z: https://bs.sejm.gov.pl/exlibris/aleph/a22_1/apache_media/HI4HT3DT4U4RNEBR195K5FYJL9711J.pdf.
Sprawozdanie stenograficzne z 81 posiedzenia Sejmu Ustawodawczego z dnia 30 lipca 1919 r., łam 32. (1919). Pobrane z: https://bs.sejm.gov.pl/exlibris/aleph/a22_1/apache_media/G5A4PCNFQ4E1VQ6DL88P69EM6BHE75.pdf.
Sprawozdanie stenograficzne z 82 posiedzenia Sejmu Ustawodawczego z dnia 31 lipca 1919 r., łam 47–48. Pobrane z: https://bs.sejm.gov.pl/exlibris/aleph/a22_1/apache_media/H4AGGKKJ2EJMP3TT1K23CXD5JCVVGM.pdf.
Suleja, W. (1981). Próba budowy zrębów polskiej państwowości w okresie istnienia Tymczasowej Rady Stanu. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Suleja, W. (1998). Tymczasowa Rada Stanu. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
The Treaty of Peace and Friendship between the most Serene and most Potent Princess Anne, by the grace of God, Queen of Great Britain, France, and Ireland, and the most Serene and most Potent Prince Lewis, the XIVth, the most Christian King, concluded at Utrecht, the 11 day of April, 1713. (1713). Pobrane z: https://en.wikisource.org/wiki/Peace_and_Friendship_Treaty_of_Utrecht_between_France_and_Great_Britain.
Tilly, Ch., Ardant, G. (1975). The Formation of National States in Western Europe. Princeton: Princeton University Press.
Traktat między głównemi mocarstwami sprzymierzonemi i stowarzyszonemi a Polską, podpisany w Wersalu dnia 28 czerwca 1919 r. (1919). Dz.U. z 1920, nr 110, poz. 728.
Traktat pokoju między mocarstwami sprzymierzonemi i stowarzyszonemi i Niemcami podpisany w Wersalu dnia 28 czerwca 1919 r. (1919). Dz.U. z 1920 r., nr 35, poz. 200.
Winiarski, B. (1938). Wybór źródeł do nauki prawa międzynarodowego. Warszawa: Nakł. Komitetu Wydawniczego Podręczników Akademickich.
Winnicki, Z.J. (2017). Rada Regencyjna Królestwa Polskiego i jej organy (1917–1918). Wrocław, Bielany Wrocławskie: Wydawnictwo „Wektory”.
Wolfke, K. (1961). Great and Small Powers in International Law from 1814 to 1920. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Zamoyski, J. (1991). Powrót na mapę. Polski Komitet Narodowy w Paryżu 1914–1919. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Ziółek, P. (1997). Idea imperium. Warszawa: PWN.
Żebrowski, R. (bd). Komitet Delegacji Żydowskich przy Konferencji Pokojowej. W: Polski Słownik Judaistyczny. Pobrane z: http://www.jhi.pl/psj/Komitet_Delegacji_Zydowskich_przy_Konferencji_Pokojowej.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu respektuje prawo do prywatności i ochrony danych osobowych autorów.
Dane autorów nie są wykorzystywane w celach handlowych i marketingowych. Redaktorzy i recenzenci są zobowiązani do zachowania w poufności wszelkich informacji związanych ze złożonymi do redakcji tekstami.
Autor, zgłaszając swój tekst wyraża zgodę na wszystkie warunki i zapisy umowy licencyjnej (określającej prawa autorskie) z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 349
Liczba cytowań: 0