The Implementation of the “R” Operation as Part of Laicisation of Education in the Katowice Voivodeship in the 1950s

Authors

DOI:

https://doi.org/10.12775/DN.2020.1.10

Keywords

secularisation of education, secularisation of the youth, “R” Operation, religion at school, state and Church

Abstract

The article discusses the issue of the implementation of the top-secret “R” Operation in the Katowice Voivodeship in the 1950s. On the basis of the analysis of archival materials, there are presented the methods and means used by the authorities to pull away young people from the Church and participation in retreats. This problem shown in the context of the whole spectrum of activities undertaken by the communists to secularise education and remove religion from schools as a subject of teaching.

Author Biography

Joanna Mercik, Uniwersytet Śląski w Katowicach

Joanna Mercik – dr; historyk, socjolog, adiunkt w Instytucie Historii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Prowadzi badania z zakresu organizacji i funkcjonowania szkolnictwa w PRL, laicyzacji, ateizacji i indoktrynacji młodzieży oraz dydaktyki historii i public history.

References

Adamiak R., Palka M., Represje wobec katechizacji w diecezji katowickiej w latach 1945–1989, Katowice 2012.

Dudek A., Państwo i Kościół w Polsce 1945–1970, Kraków 1995.

Dziurok A., Kruchtoizacja. Polityka władz partyjno-państwowych wobec Kościoła katolickiego w latach 1945–1956 w województwie śląskim/katowickim, Katowice 2012.

Fic M., Ideologizacja średniego szkolnictwa ogólnokształcącego Katowic na tle szkolnictwa górnośląskiego w latach 1945–1956, w: W 143. rocznicę uzyskania praw miejskich. W 40-lecie powstania Uniwersytetu Śląskiego – szkolnictwo i nauka na Górnym Śląsku, red. A. Barciak, Katowice 2009, s. 530–560.

Konopka H., Religia w szkołach Polski Ludowej. Sprawa nauczania religii w polityce państwa (1944–1961), Białystok 1995.

Marek Ł., Bortlik-Dźwierzyńska M., Za Marksem bez Boga. Laicyzacja życia społecznego w Polsce w latach 1945–1989, Katowice 2014.

Marek Ł., „Kler to nasz wróg”. Polityka władz państwowych wobec Kościoła katolickiego na terenie województwa katowickiego w latach 1956–1970, Katowice 2009.

Pająk H., Konspiracja młodzieży szkolnej 1945–1956, Lublin 1994.

Zamiatała D., Zakony męskie w polityce władz komunistycznych w Polsce w latach 1945–1989, t. I: Problematyka organizacyjno-personalna, Kielce 2009, t. II: Działalność duszpasterska i społeczna zakonów w latach 1945–1989, Warszawa 2012.

Zieliński Z., Kościół w Polsce 1944–2007, Poznań 2009.

Żaryn J., Kościół w PRL, Warszawa 2004.

Dzieje Najnowsze

Downloads

Published

2020-05-01

How to Cite

1.
MERCIK, Joanna. The Implementation of the “R” Operation as Part of Laicisation of Education in the Katowice Voivodeship in the 1950s. Dzieje Najnowsze. Online. 1 May 2020. Vol. 52, no. 1, pp. 241-256. [Accessed 4 July 2025]. DOI 10.12775/DN.2020.1.10.

Issue

Vol. 52 No. 1 (2020)

Section

Studia i artykuły

Stats

Number of views and downloads: 436
Number of citations: 0