Biblica et Patristica Thoruniensia
De Verbo Dei Hugona ze św. Wiktora. Wprowadzenie i przekład
DOI: http://dx.doi.org/10.12775/BPTH.2019.017
Abstrakt
Niniejszy artykuł zawiera pierwszy przekład na język polski opusculum Hugona ze Św. Wiktora (zm. 1141) pt. De Verbo Dei, które stanowi cenny przykład średniowiecznej alegorycznej i tropologicznej metody interpretacji Biblii. Egzegeza Hbr 4,12–5,2, korzystająca z zasobów klasycznej sztuki retorycznej, pozwoliła Hugonowi na rozwinięcie takich filozoficznych i teologicznych wątków, jak: jedność Słowa Bożego, własna wizja antropologiczna, ludzkie możliwości poznawcze i wiedza Boga. Refleksja teologiczna dotyka także takich tematów, jak dialog, rozgrywający się między Bogiem a człowiekiem w świetle Hugonowej doktryny o naturze i łasce, kapłaństwo Chrystusa oraz obowiązki kapłanów i przełożonych w Kościele. Prócz wątków doktrynalnych przeanalizowano również środki językowe, służące wyrażeniu zamierzonych treści.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Źródła
Indiculum omnium scriptorum Magistri Hugonis de sancto Victore que scripsit, ms. Oxford, Merton College 49.
Hugon ze św. Wiktora, De archa Noe, P. Sicard (éd.), Corpus Christianorum. Continuatio Mediaevalis 176, Turnhout 2001.
Hugon ze św. Wiktora, De sacramentis christianae fidei, Patrologiae Cursus Completus, Series Latina, J.P. Migne (ed.), Paris 1854, t. 176, kol. 173A–618B.
Hugon ze św. Wiktora, Didascalicon de studio legendi. Księga III, 6-19, przekł. M. J. Janecki, Studia Antyczne i Mediewistyczne 15 [50] (2017), s. 167–176.
Hugon ze św. Wiktora, Didascalicon, czyli co i jak czytać, przekład z j. łacińskiego P. Pludra-Żuk, wstęp J. Soszyński, Warszawa 2017.
Hugon ze św. Wiktora, Miscellanea, Patrologiae Cursus Completus, Series Latina, J.P. Migne (ed.), Paris 1854, t. 177, , kol. 820A-821A.
Hugon ze św. Wiktora, O tym, że miłość Boga jest życiem serca, tłum. M. Zembrzuski, https://www.academia.edu/11575522/Hugon_ze_%C5%9Bw._Wiktora_-_O_tym_%C5%BCe_mi%C5%82o%C5%9B%C4%87_Boga_jest_%C5%BCyciem_serca [dostęp z dn. 9.09.2019].
Hugon ze św. Wiktora, Sententiae de diuinitate, A: M. Piazzoni (ed.), Studi Medievali, serie 3a, 23 (1982); s: 912–955.
Hugon ze św. Wiktora, Super Canticum Mariae, w: L’oeuvres de Hugues de Saint-Victor 2, E. M. Denner et B.Jollès (ed.), Sous la règle de saint Augustin 7, Turnhout 2000, s. 24-90.
Liber ordinis Sancti Victoris Parisiensis, Lucas Jocque´, Ludo Milis (éd.), Corpus Christianorum. Continuatio Mediaevalis 61, Turnhout 1984.
Pismo święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie polskim W.O. Jakuba Wujka S.J. Tekst poprawili i krótkim komentarzem opatrzyli: Stary Testament ks. S. Styś S.J., Nowy Testament ks. Władysław Lohn S.J., Kraków 1962.
Opracowania
Bajor W., «Zbawcze piękno» w teorii estetycznej Wiktorynów, Roczniki Kulturoznawcze 3 (2012), s. 67-81.
Baron R., Le style de Hugues de Saint-Victor, w: Études sur Hugues de Saint-Victor, Bruges 1963, s. 91-120.
Baron R., Hugues de Saint–Victor, Six opuscules spirituels, Introduction, texte critique, traduction et notes par R. Baron, Paris 1969 (Sources Chrétiennes 155).
Blessing C, Sacramenta in quibus principaliter salus constat. Taufe, Firmung und Eucharistie bei Hugo von St. Viktor, Wien 2017.
Coolman B.T., Hugh of St. Voctor on „Jesus wept”: compassion as ideal humanitatis, Theological Studies 69 (2008), s. 528-556.
Coolman B.T., The Theology of Hugh of St. Victor. An Interpretation, New York 2010.
Feiss H., Mousseau J. (red.), A Companion to the Abbey of Saint Victor in Paris, Leiden–Boston 2017.
Gasparri F., Scriptorium et bureau d’écriture de l’abbaye Saint-Victor de Paris, w: L'Abbaye parisienne de Saint-Victor au Moyen Âge: Communications présentées au XIIIe Colloque d'Humanisme médiéval de Paris (1986-1988), Jean Longère (red.), Paris 1991, s. 119-139.
Ghellinck J. de, La table des matières de la première édition des oeuvres de Hugues de Saint-Victor, Recherches de science religieuse 1 (1910), s. 270–289, 385–396.
Giraud C., De silence à la parole: Le Latin spirituel d’Hugues Saint-Victor dans le ‘De vanitate mundi’, Archives d'Histoire Doctrinale et Littéraire du Moyen Âge 77 (2010), s. 7-27.
Goy R., Die Überlieferung der Werke Hugos von St. Viktor. Ein Beitrag zur Kommunikationsgeschichte des Mittelalters, Stuttgart 1976.
Harkins F.T., Liere F. van (red.), Interpretation of Scripture. Theory. A Selection of Works of Hugh, Andrew, Richard and Godfrey of St Victor, and of Robert of Melun, Turnhout 2012.
Hauréau B., Les oeuvres de Hugues de Saint-Victor. Essai critique, Paris 1886.
Janecki M. J., Omnia disce. Mistrza Hugona ze Św. Wiktora rady dla studentów, w: Studia Antyczne i Mediewistyczne 15 [50] (2017), s. 159-166.
Janeczek S., Hugon ze św. Wiktora. Myśl filozoficzna, „Powszechna Encyklopedia Filozofii”, t. 4, Lublin 2003, s. 620-622.
Korolko K., Sztuka retoryki. Przewodnik encyklopedyczny, Warszawa 1998.
Lausberg H., Retoryka literacka. Podstawy wiedzy o literaturze, przełożył, opracował i wstępem poprzedził A. Gorzkowski, Bydgoszcz 2002.
Longère J. (red.), L’abbaye parisienne de Saint- Victor au Moyen Âge, (Bibliotheca Victorina, 1), Turnhout 1991.
Negri L., Lettura stilistica di Ugo di San Vittore: il ‘De arrha animae’, Convivium 24 (1956), s. 129-140.
Németh C., Contemplation and the Cognition of God. Victorine Theological Anthropology and its Decline, (niepublikowana rozprawa doktorska), Central European University, Budapest 2013.
Piazzoni A.M., Il „De unione spiritus et corporis” di Ugo di San Vittore, Studi Medievali 21 (1980), s. 861–888.
Poirel D. (red), L'école de Saint- Victor de Paris: Influence et rayonnement du Moyen Âge à l'époque moderne (Bibliotheca Victorina 22), Turnhout 2010.
Rorem P., Hugh of Saint Victor, Oxford 2009.
Roszak P., Between Dialectics and Metaphor: Dynamics of Exegetical Practice od Thomas Aquinas, Angelicum 3 (2013), s. 507–534.
Roszak P., Credibilidad e identidad. En torno a la Teologia de la Fe en Santo Tomas de Aquino, Pamplona 2014.
Sicard P., Hugues de Saint-Victor et son École, Turnhout 1991.
Soszyński J., Wstęp, w: Hugon ze Świętego Wiktora, Didascalicon, czyli co i jak czytać, przekład z języka łacińskiego P. Pludra-Żuk, Warszawa 2017, s. 9–46.
Swieżawski, S., Dzieje europejskiej filozofii klasycznej, Warszawa-Wrocław 2000.
Swieżawski S., Homo platonicus w wiekach średnich (Jan Szkot Eriugena, Alcher z Clairvaux, Wilhelm z Conches i Hugon ze św. Wiktora jako przedstawiciele platońskiej koncepcji człowieka), Roczniki filozoficzne 2/3 (1949–1950), s. 251–297).
Tichy R., Hugon ze św. Wiktora, w: Wszystko to ze zdziwienia. Antologia tekstów filozoficznych z XII wieku, M. Frankowska-Terlecka (red.), Warszawa 2006, s. 269–278.
Zembrzuski M., «O miłości! Cóż mogę o tobie powiedzieć?» Hugona ze św. Wiktora pochwała miłości, Studia Theologica Varsaviensia 1/2017, s. 159–180.
##plugins.generic.alm.title##
Metrics powered by PLOS ALM
ISSN (print) 1689-5150
ISSN (online) 2450-7059