Muzea i sztuka w czasie wojny: nowe symbole, znaczenia, wyzwania. Doświadczenie Ukrainy

Abstract

W artykule poddano analizie wybrane aspekty problemów ukraińskich muzeów podczas wojny rosyjsko-ukraińskiej w latach 2014-2023. Dziedzictwo kulturowe Ukrainy zostało brutalnie zniszczone i zagrabione przez Federację Rosyjską, co postawiło przed społeczeństwem ukraińskim szereg pilnych problemów. Niestety brak przygotowania do inwazji na pełną skalę i brak zabezpieczenia zbiorów muzealnych doprowadził do nieodwracalnej utraty wielu obiektów dziedzictwa kulturowego, zwłaszcza muzeów, również jako i dzieł sztuki. Stało się to wyzwaniem dla ukraińskich muzeów, które skłoniło do aktywnych działań i współpracy z międzynarodowym środowiskiem muzealnym w czasie wojny i pozostaje aktualne w przyszłości.
W szczególności istotny jest związek sztuki z wydarzeniami militarnymi w Ukrainie zarysowanego okresu oraz refleksja sztuki nad wyzwaniami społecznymi i politycznymi. W latach 2013- 2014. Majdan stał się centrum burzliwych wydarzeń historycznych, które stały się początkiem szeregu manifestacyjnych działań i projektów artystycznych. Jednak wojna 2014-2023 nadała sztuce nowych sensów, znaczenie informacyjne i polityczne, dzięki czemu świat poznaje prawdę. Poprzez fotografię, plakat, graffiti, muzykę i inne formy sztuki, które tworzą nowe symbole i znaczenia, przekazywany jest określony „message”. Sztuka staje się bronią: informacyjną, estetyczną, propagandową.