Człowiek a światło niebieskie, czyli wpływ światła ekranu na nasze zdrowie
DOI:
https://doi.org/10.21784/ZC.2025.006Słowa kluczowe
światło niebieskie, zdrowie, rytm dobowy, cyfryzacjaAbstrakt
Artykuł poświęcony analizie wpływu światła niebieskiego emitowanego przez ekrany elektroniczne na zdrowie człowieka. W świetle postępującej cyfryzacji i coraz większego użytkowania urządzeń elektronicznych, takich jak telewizory, smartfony, tablety czy komputery temat ten stał się szczególnie istotny. W artykule zostały omówione wyniki najnowszych badań naukowych dotyczących wpływu światła niebieskiego na nasze zdrowie. Przeanalizowano zarówno skutki krótkoterminowe, jak i długoterminowe ekspozycji na światło niebieskie. Wyniki tych badań wskazują na potencjalne negatywne konsekwencje dla naszego snu, zdrowia oczu i ogólnego samopoczucia. Po dogłębnej analizie tematu stwierdzono, że światło niebieskie emitowane przez ekrany elektroniczne może zakłócać nasz naturalny rytm snu poprzez hamowanie wydzielania melatoniny, hormonu odpowiedzialnego za prawidłowe funkcjonowanie “zegara biologicznego”, wspomagającego regulowanie dobowego cyklu snu i czuwania, dzięki czemu organizm wie kiedy musi iść spać a kiedy wstać. Nocna ekspozycja na światło niebieskie może prowadzić do trudności w zasypianiu, zaburzeń snu i ogólnego zmęczenia w ciągu dnia. Dodatkowo, długotrwałe narażenie na światło niebieskie może mieć negatywny wpływ na zdrowie oczu, przyczyniając się do zmęczenia wzroku, podrażnień oraz zwiększonego ryzyka rozwoju chorób oczu.
Bibliografia
Algvere P.V., Marshall J., Seregard S. Age-related maculopathy and the impact of blue light hazard. Acta Ophthalmol.
Allen A.E., Martial F.P., Lucas R.J. Form vision from melanopsin in humans.
Arnault E., Barrau C., Nanteau C., Gondouin P., Bigot K., Viénot F., Gutman E., Fontaine V., Villette T., Cohen-Tannoudji D., Sahel J.A., Picaud S. Phototoxic action spectrum on a retinal pigment epithelium model of age-related macular degeneration exposed to sunlight normalized conditions.
Baker K.E. Some variables influencing vernier acuity.
Behar-Cohen F., Martinsons C., Viénot F., Zissis G., Barlier-Salsi A., Cesarini J.P., Enouf O., Garcia M., Picaud S., Attia D. Light-emitting diodes (LED) for domestic lighting: any risks for the eye? Prog. Retin. Eye Res.
Bigalke J.A., Greenlund I.M., Nicevski J.R., Carter J.R. Effect of evening blue light blocking glasses on subjective and objective sleep in healthy adults: a randomized control trial.
Blume C., Garbazza C., Spitschan M. Effects of light on human circadian rhythms, sleep and mood. Somnologie.
Chakraborty R., Ostrin L.A., Nickla D.L., Iuvone P.M., Machelle T., Stone R.A. Circadian rhythms, refractive development, and myopia.
Chang A.M., Aeschbach D., Duffy J.F., Czeisler C.A. Evening use of light-emitting eReaders negatively affects sleep, circadian timing, and next-morning alertness.
Chellappa S.L., Bromundt V., Frey S., Cajochen C. Age-related neuroendocrine and alerting responses to light.
Do A, Li VW, Huang S, Michalak EE, Tam EM, Chakrabarty T, Yatham LN, Lam RW. Blue-Light Therapy for Seasonal and Non-Seasonal Depression: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials. Can J Psychiatry. 2022 Oct;67(10):745-754. doi: 10.1177/07067437221097903. Epub 2022 May 6. PMID: 35522196; PMCID: PMC9511000.
Feldkaemper M., Schaeffel F. An updated view on the role of dopamine in myopia.
Foulds W.S., Barathi V.A., Luu C.D. Progressive myopia or hyperopia can be induced in chicks and reversed by manipulation of the chromaticity of ambient light.
Gehring W., Rosbash M. The coevolution of blue-light photoreception and circadian rhythms. J. Mol. Evol.
Ham W.T., Mueller H.A., Sliney D.H. Retinal sensitivity to damage from short wavelength light.
Ham W.T., Mueller H.A., Sliney D.H. Retinal sensitivity to damage from short wavelength light.
Hester L., Dang D., Barker C.J., Heath M., Mesiya S., Tienabeso T., Watson K. Evening wear of blue-blocking glasses for sleep and mood disorders: a systematic review.
Hunter J.J., Morgan J.I., Merigcan W.H., Sliney D.H., Sparrow J.R., Williams D.R. The susceptibility of the retina to photochemical damange from visible light.
Höhn C., Schmid S.R., Plamberger C.P., Bothe K., Angerer M., Gruber G., Pletzer B., Hoedlmoser K. Preliminary results: the impact of smartphone use and short-wavelength light during the evening on circadian rhythm, sleep and alertness.
Jeykishan Kumar K., Bharath Kumar G., Sudhir Kumar R. Photometric assessment of warm and cool white LED bulbs.
Lin C.W., Yang C.M., Yang C.H. Effects of the emitted light spectrum of liquid crystal displays on light-induced retinal photoreceptor cell damage.
O’Hagan J.B., Khazova M., Price L.L.A. Low-energy light bulbs, computers, tablets and the blue light hazard.
Phillips A.J.K., Vidafar P., Burns A.C., McGlashan E.M., Anderson C., Rajaratnam S.M.W., Lockley S.W., Cain S.W.High sensitivity and interindividual variability in the response of the human circadian system to evening light.
Rüger M., St Hilaire M.A., Brainard G.C., Khalsa S.B.S., Kronauer R.E., Czeisler C.A., Lockley S.W. Human phase response curve to a single 6.5 h pulse of short-wavelength light.
Schweizer C., Edwards R.D., Bayer-Oglesby L., Gauderman W.J., Ilacqua V., Juhani Jantunen M., Lai H.K. Nieuwenhuijsen M., Künzli N. Indoor time-microenvironment-activity patterns in seven regions of Europe.
Scientific Committee on Health Environmental and Emerging Risks, Opinion on Potential Risks to Human Health of Light Emitting Diodes (LEDs) 2018.
Stone R.A., Quinn G.E., Francis E.L., Ying G.S., Flitcroft D.I., Parekh P., Brown J., Orlow J., Schmid G. Diurnal axial length fluctuations in human eyes.
Thanaboonyawat I, Wataganara T, Boriboonhiransarn D, Viboonchart S, Tontisirin P. Effect of halogen light in fetal stimulation for fetal well-being assessment. J Med Assoc Thai. 2006 Sep;89(9):1376-80. PMID: 17100372.
Touitou Y., Point S. Effects and mechanisms of action of light-emitting diodes on the human retina and internal clock.
Tähkämö L., Partonen T., Pesonen A.K. Systematic review of light exposure impact on human circadian rhythm.
Wahl S., Engelhardt M., Schaupp P., Lappe C., Ivanov I.V. The inner clock—blue light sets the human rhythm.
Zhang D.-Q., Wong K.Y., Sollars P.J., Berson D.M., Pickard G.E., McMahon D.G. Intraretinal signaling by ganglion cell photoreceptors to dopaminergic amacrine neurons.
Zhao Z.C., Zhou Y., Tan G., Li J. Research progress about the effect and prevention of blue light on eyes.
Online sources
https://mobirank.pl/2023/04/11/naukowcy-zbadali-dzialanie-zegara-biologicznego/
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Krystian Sznabel
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 149
Liczba cytowań: 0