Artykulacja interesów w politycznym procesie decyzyjnym – grupy interesu, lobbing, wysłuchanie publiczne, petycje, think tanki, fundacje polityczne
DOI:
https://doi.org/10.12775/TSP-W.2016.016Słowa kluczowe
grupy interesu, lobbing, wysłuchanie publiczne, petycje, think tanki, fundacje polityczneAbstrakt
Na zachodzie Europy co najmniej od lat 60. XX w. trwa proces redefinicji władzy państwowej, którego przejawem jest m.in. postępujące osłabienie partii politycznych i wzrost znaczenia pozarządowych ośrodków wpływu – o charakterze ponadnarodowym oraz krajowym. Na poziomie ponadnarodowym są to przede wszystkim globalne korporacje i wpływowe organizacje międzynarodowe, w tym ponadnarodowa Unia Europejska. Do rangi najbardziej znaczących aktorów na poziomie krajowym urosły grupy interesu, które coraz częściej zastępują partie polityczne w sprawowaniu roli tzw. „ciał pośredniczących”, zlokalizowanych pomiędzy jednostką a organami władzy. Partie pełnią tę rolę głównie w czasie kampanii wyborczej. Poza tym okresem rolę pośredników przejmują inne podmioty, które lepiej od partii spełniają rolę rzeczników interesów jednostek.
Niniejszy artykuł stanowi omówienie polskiej regulacji prawnej wybranych instytucji i metod, którymi posługują się grupy interesów (lobbing, wysłuchanie publiczne, petycje), ze szczególnym uwzględnieniem najnowszej praktyki ich stosowania, a także prezentację dwóch mniej znanych typów grup interesów (think tanki i fundacje polityczne).
Bibliografia
Balicki R., Jabłoński M. (a cura di), Teoretyczne i praktyczne aspekty realizacji prawa petycji. Wrocław 2015.
Brudzińska K., Rola fundacji politycznych w promowaniu demokracji – rekomendacje dla Polski, „Polish Institute of International Affairs (PISM) Policy Paper” 2012, n. 38.
Dakowska D., German Political Foundations: Transnational Party Go-betweens in the Process of EU Enlargement, in: Transnational European Union, a cura di W. Kaiser, London 2005.
Dąbrowska A., Ile dostają partie i na co wydają budżetowe pieniądze? „Polityka”, 30.4.2012.
Gładys-Jakubik J., Grupy interesu w demokracji deliberatywnej, in: Grupy interesu i lobbing. Polskie doświadczenia w unijnym kontekście, red. K. Jasiecki, Warszawa 2011.
Grzeszak J., Sadło K., Stokłuska E., Konsultacje publiczne w ministerstwach. Raport z przeglądu praktyk konsultacyjnych prowadzonych na szczeblu centralnym, Warszawa 2015.
Jasiecki K., Wprowadzenie: o badaniach społecznych aktorów stanowienia reguł i roli rzecznictwa interesów, in: Grupy interesu i lobbing. Polskie doświadczenia w unijnym kontekście, red. K. Jasiecki, Warszawa 2011.
Krygiel P., Polska scena think thanków, Instytut Sobieskiego, http://www.sobieski.org.pl/komentarz-is-160.
Kuczma P., Ustawa o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa. Komentarz, Toruń 2013.
Miłosz M., Polskie think tanki, czyli zbiorniki myśli niewykorzystanych, Forsal.pl, 29.6.2013.
Mól D., Fundacje polityczne do konsultacji (relacja), 9.4.2010, NGO.pl – Portal organizacji pozarządowych, http://poradnik.ngo.pl/wiadomosc/539881.html.
Nowakowska A., Wielowieyska D., Na co PO i PiS wydają miliony z budżetu, „Gazeta Wyborcza” 12.6.2013.
Rytel-Warzocha A., Prawo petycji w Polsce na tle rozwiązań europejskich – stan obecny i perspektywy, Warszawa 2012.
Szmyt A., Zakres art. 8 ustawy o działalności lobbingowej z 2005 r., „Zeszyty Prawnicze Biura Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu” 2006, n. 1(9).
Tracz-Dral J., Instytucja wysłuchania publicznego, „Opracowania tematyczne” OT-590, Kancelaria Senatu (Senato Cancelleria), settembre 2010.
Uziębło P., Instytucja wysłuchania publicznego w sprawie projektów ustaw w Polsce (wybrane zagadnienia), „Gdańskie Studia Prawnicze” 2014, n. 31.
Wiszowaty M. M., Działalność lobbingowa w procesie stanowienia prawa. Ustawa z dnia 7 lipca 2005 r. z komentarzem, Warszawa 2010.
Wiszowaty M. M., Działalność lobbingowa w procesie stanowienia prawa. Komentarz. Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2010.
Wiszowaty M. M., Legal Regulation of Lobbying in New Members States of the European Union, Arbeitspapiere und Materialien – Forschungsstelle Osteuropa an der Universitat Bremen. Participation of Civil Society in New Modes of Governance. The Case of the New Member States. Part 2: Questions of Accountability. 74, Bremen 2006;
Wiszowaty M. M., Lobbying Act and the Law-Making Process, “The Sejm Review” („Przegląd Sejmowy”) IV Special Edition, Warszawa 2010.
Wiszowaty M. M., Lobbying Prezydenta. Regulacja prawna działalności lobbingowej w odniesieniu do Prezydenta RP. Teoria i praktyka, „Białostockie Studia Prawnicze” 2016, vol. 20/B.
Wiszowaty M. M., Podmiotowy i przedmiotowy zakres zawodowej działalności lobbingowej, in: W kręgu zagadnień parlamentarnych. Wybrane problemy praktyki w świetle opinii konstytucyjnoprawnych, K. Grajewski, A. Szmyt, M. M. Wiszowaty, Gdańsk 2016.
Wójcicka E., Prawo petycji w Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa 2015.
Wróblewska I., Wysłuchanie publiczne w Polsce. Analiza rozwiązań normatywnych na tle praktyki ich stosowania, „Przegląd Sejmowy” 2012, n. 3.
Zamącińska B., Wysłuchanie publiczne w polskim systemie prawnym – wybrane zagadnienia, „Economics and Management”, 2013, n. 3.
Zbieranek J., Makowski G., Lobbing w Polsce – żywy problem, martwe prawo, „Analizy i Opinie Instytutu Spraw Publicznych” 2007, n. 79.
Zbieranek J., Struktura polskiego sektora organizacji typu think tank w świetle badań empirycznych. Przyczynek do opisu polskiego modelu think tanku, in: Zagadnienie think-tanków w ujęciu interdyscyplinarnym, Gdańsk 2012.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 326
Liczba cytowań: 0