KONSTYTUCYJNE GWARANCJE OCHRONY I BEZPIECZEŃSTWA PAŃSTWA NA PRZYKŁADZIE KRYZYSU NA GRANICY POLSKO-BIAŁORUSKIEJ
Słowa kluczowe
ochrona granic, bezpieczeństwo, kryzys migracyjny, prawa i wolności, Republika Białorusi, stan nadzwyczajny, stan wyjątkowyAbstrakt
Każda forma państwowości od chwili powstania, zmuszona była mierzyć się z powszechnie istniejącymi zagrożeniami i kryzysami, które nastawały na jej niezależność, niepodzielność terytorium oraz powszechne bezpieczeństwo. W konsekwencji przyczyniło się to do tego, iż państwa zaczęły tworzyć mechanizmy, których celem było umożliwienie wyjścia z krytycznego położenia, przywrócenie prawidłowego funkcjonowania oraz zagwarantowanie jednostce poczucia bezpieczeństwa i stabilności. Konstytucja RP z 1997r. odwołując się do konieczności zapewnienia niepodzielności terytorium oraz bezpieczeństwa i nienaruszalności jego granic nadaje temu obowiązkowi znaczenie nadrzędne. Kryzys, spowodowany sprowokowaniem przez reżim białoruski sztucznego napływu cudzoziemców, który obecnie trwa na granicy polsko-białoruskiej, stanowi istotne zagrożenie nie tylko dla krajów nadbałtyckich, ale także dla Unii Europejskiej. Metody i środki stosowane w celu jego finalizacji mają przede wszystkim zapewnić bezpieczeństwo granicy, co biorąc pod uwagę hybrydowy charakter działań prowadzonych przez Białoruś – jest zadaniem niezwykle skomplikowanym. Wdrażane działania polskich służb stanowiące reakcję na zaistniały kryzys, znacznie ograniczają bezwzględną potrzebę poszanowania praw człowieka, przepisów prawa międzynarodowego oraz reguł demokracji, którymi reżim białoruski nie czuje się związany i zobligowany do zażegnania kryzysu. Polska wprowadziła różnorodne środki prawne i legislacyjne mające na celu skuteczne zarządzanie sytuacją kryzysową na granicy, w tym wprowadzenie stanu wyjątkowego na niektórych obszarach przygranicznych. Warto podkreślić, że sytuacja nadal jest złożona, a rozwiązanie kryzysu migracyjnego wymaga współpracy międzynarodowej oraz wielostronnego podejścia.
Bibliografia
BANASZAK B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2009;
BIEŃ-KACAŁA, A., Bezpieczeństwo w Konstytucji RP z 1977 r. – wstępna diagnoza, Przegląd Prawa Konstytucyjnego, 2015, nr 2, s. 12–15;
CHMAJ M., Zasada wolności oraz przesłanki ograniczenia konstytucyjnych wolności i praw [w:] Konstytucyjne wolności i prawa w Polsce, red. M. Chmaj, Wolters Kluwer, Warszawa 2023;
DUNAJ B., (red.), Popularny słownik języka polskiego, Warszawa 1999;
GARLICKI L., uwaga 2 do art. 34, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. L. Garlicki, M. Zubik, t. II, Warszawa 2016, Lex.
HERMELIŃSKI W., Bezpieczeństwo publiczne a prawo jednostki do prywatności, „Palestra” 2013;
KARP J., Bezpieczeństwo państwa, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz encyklopedyczny, red. W. Skrzydło, S. Grabowska, R. Grabowski, Warszawa 2009;
KOŁATEK R., Zmiana systemu ochrony wschodniej granicy Polski po akcesji do UE i strefy Schengen, „Kwartalnik Prawa Publicznego” 2011, nr 1/2;
JARACZEWSKI J., Bezpieczeństwo państwa jako wartość konstytucyjna, „Zagadnienia Sądownictwa Konstytucyjnego” 2012, nr 1(3);
MARCZUK K. P., Kryzys uchodźczy 2014–2016 – podejścia Unii Europejskiej i Organizacji Narodów Zjednoczonych. Propozycje działań, „Krakowskie Studia Międzynarodowe” 2017, vol. XIV, nr 1;
MISUK A., Administracja porządku i bezpieczeństwa publicznego, Warszawa 2008;
PIECZYWOK A., Auksologia bezpieczeństwa człowieka. W poszukiwaniu kontekstu znaczeniowo-edukacyjnego, Zeszyty Naukowe Akademii Obrony Narodowej w Warszawie 2010, Nr 3;
RADZIEWICZ P., [w:] uwaga 3 do art. 228, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej Komentarz, wyd. II, red. P. Tuleja, 2021, Lex.
SARNECKI P., [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Tom I, wyd. II, Komentarz do art. 5, red. L. Garlicki, M. Zubik, Wyd. Sejmowe 2016, LEX;
Słownik języka polskiego, Warszawa 1978;
Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego, Warszawa 2002;
SIDORKIEWICZ K., Współczesne ujęcie funkcji państwa, „Studia Elbląskie” 2010, nr 11;
STAŃCZUK I., Konstytucyjny obowiązek ochrony granic RP w świetle kryzysu na granicy z Białorusią, Przegląd Prawa Konstytucyjnego, nr 3(67)/2022;
SULOWSKI S., BRZEZIŃSKI M., Bezpieczeństwo wewnętrzne państwa, Warszawa 2009;
SZUBRYCHT T., Współczesne aspekty bezpieczeństwa państwa, „Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej”, Rok XLVII 2006, nr 4 (167);
ŚLIWA, Z., OLECH, A. K. (2022), Wyzwania w kontekście migracji i kryzys na granicy polsko-białoruskiej. Wiedza Obronna, 278 (1);
WICHA, T., 2021. Wprowadzenie stanu wyjątkowego na części terytorium Polski w 2021 r. w związku kryzysem migracyjnym na granicy z Białorusią. Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio M–Balcaniensis et Carpathiensis, 6;
WINCZOREK P., Prawo konstytucyjne RP, Warszawa 2003;
WOJTYCZEK K., Przekazywanie kompetencji państwa organizacjom międzynarodowym, Kraków 2007;
ZAKRZEWSKI W., [w:] Polskie prawo konstytucyjne, red. W. Skrzydło, Lublin 2006;
ZIĘBA R., Instytucjonalizacja bezpieczeństwa europejskiego, Wydawnictwo Scholar, Warszawa 2007.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 46
Liczba cytowań: 0