Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • English
    • Italiano
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Zespół redakcyjny
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • English
  • Italiano
  • Język Polski

Toruńskie Studia Polsko-Włoskie

DZIEDZICTWO HISTORII MYŚLI POLITYCZNO-PRAWNEJ W TWÓRCZOŚCI MACHIAVELLEGO. FILAR CZY FASADA NOWYCH IDEI POLITYCZNYCH
  • Strona domowa
  • /
  • DZIEDZICTWO HISTORII MYŚLI POLITYCZNO-PRAWNEJ W TWÓRCZOŚCI MACHIAVELLEGO. FILAR CZY FASADA NOWYCH IDEI POLITYCZNYCH
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. XIX (2023) /
  4. Historia i prawo

DZIEDZICTWO HISTORII MYŚLI POLITYCZNO-PRAWNEJ W TWÓRCZOŚCI MACHIAVELLEGO. FILAR CZY FASADA NOWYCH IDEI POLITYCZNYCH

Autor

  • Marta Baranowska Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu https://orcid.org/0000-0002-0365-1023

Słowa kluczowe

Machiavelli, historia myśli politycznej i prawnej, republika, nowatorstwo, interpretacja

Abstrakt

Przedmiotem badawczym artykułu jest poszukiwanie odpowiedzi na następujące pytania: w jakim stopniu pomysły Machiavellego na rozwiązania ustrojowe i przyszłość Florencji i Italii były zdeterminowane dziedzictwem myśli politycznej i prawnej? Czy to dziedzictwo było dla niego formą legitymizacji proponowanych rozwiązań politycznych i bezdyskusyjnym autorytetem? W takim przypadku zasadne jest też pytanie, czy było ono dla niego ograniczeniem niwelującym jego oryginalnych pomysłów? A może, skoro znany jest z idei cel uświęca środki, odnosił się do tego dziedzictwa całkowicie instrumentalnie? Inaczej można to ująć, czy to dziedzictwo traktował jako filar czy tylko fasadę swej twórczości? Analiza traktatów Machiavellego wiedzie do konkluzji, że to dziedzictwo było dla niego tylko piękną fasadą, bo choć odwoływanie się do niego stanowi ważną część jego narracji o świecie polityki, co więcej udowodnił on, że korzystając z niego wcale nie trzeba być wtórnym i nudnym, to jednak jego nowatorskie i śmiałe idee, odcinające się od dotychczasowego dyskursu o polityce są pierwszoplanowe. To właśnie dzięki nim do dziś dnia jego traktaty są lekturą obowiązkową dla wszystkich pragnących merytorycznie debatować o państwie i prawie oraz mechanizmach funkcjonowania polityki.

Biogram autora

Marta Baranowska - Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Marta Baranowska – doktor habilitowana nauk prawnych, zatrudniona na stanowisku profesora Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu na Wydziale Prawa i Administracji. Zainteresowania naukowe koncentrują się na filozofii Fryderyka Nietzschego (autorka monografii Jednostka, państwo i prawo w filozofii Fryderyka Nietzschego. Mała vs wielka polityka, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2009), Jana Jakuba Rousseau, myśli socjalistycznej, problematyce nacjonalizmów oraz teorii władzy (autorka monografii Cel uświęca środki, czyli Niccolò Machiavellego rozważania o władzy, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2018).

Bibliografia

ARYSTOTELES (2001), Polityka, (trans. M. Chigerowa et al.), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

BARANOWSKA M. (2018), Cel uświęca środki, czyli Niccolò Machiavellego rozważania o władzy. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.

BARTHES R. (1984), Dyskurs historii, (trans. A. Rysiewicz, Z. Kloch), in „Pamiętnik Literacki: czasopismo kwartalne poświęcone historii i krytyce literatury polskiej” 75, no. 3, pp. 225-236.

BASZKIEWICZ J. (1973), Niccolò Machiavelli – jakobin XVI wieku, in A. Tomasiak-Brzost (ed.) Niccolò Machiavelli. Paradoksy losów doktryny, Książka i Wiedza, Warszawa.

BERLIN I. (2002), Zmysł rzeczywistości. Studia z historii idei, (trans. M. Filipczuk), Zysk i S-ka, Poznań.

CASSIRER E. (2006), Mit państwa, (trans. A. Staniewska), Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa.

DEL LUCCHESE, F. (2015), Political Philosophy of Niccolò Machiavelli, Edinburgh University Press, Edinburgh.

DONSKINS L. (2011), The Modern, who believed that he was the Ancient: Niccolò Machiavelli in European thought and political imagination”, pp. 49-65, in: L. Donskis (ed.), Niccolò Machiavelli: history, power, and virtue, Rodopi, Amsterdam–New York.

DZIUBKA K. (2008), Obywatelskość jako virtù podmiotu demokracji, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.

EKES J. (2001), Natura–wolność–władza. Studium z dziejów myśli politycznej Renesansu, PAX, Warszawa.

FIKTUS P. (2008), Interpretacje virtù Machaiavellego w nauce polskiej, in „Wrocławskie Studia Erazmiańskie”, pp. 105-116.

GELDERREN M., SKINNER Q. (eds.) (2002), Republicanism: a Shared European Heritage, vol. 2, Cambridge University Press, Cambridge.

GILBERT F. (1954), The Concept of Nationalism in Machiavelli’s Prince, in “Studies in the Renaissance” 1, pp. 38-48.

GŁADZIUK N. (1995), W górę rzeki, in S. Filipowicz, N. Gładziuk, S. Józefowicz (eds.), Republika. Rozważania o przemianach archetypu, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa.

KĄKOLEWSKI I. (2007), Melancholia władzy. Problem tyranii w europejskiej kulturze politycznej XVI stulecia, Wydawnictwo Neriton, Warszawa.

LIVIUS T. P. (1969), The early history of Rome: books I-V of the History of Rome from its foundation, (trans. A. de Sélincourt), Penguin Books, Harmondsworth.

MACHIAVELLI N. (1883), Discourses on the First Decade of Titus Livius, (trans. N. H. Thomson), Kegan Paul Trench and co., London.

MACHIAVELLI N. (1972), Żywot Castruccia Castracaniego z Lukki, pp. 669-700, in N. Machiavelli, Wybór pism, (trans. Jan Malarczyk), Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.

MACHIAVELLI N. (1990), Historie florenckie, (trans. Karol Estreicher), PWN, Warszawa–Kraków.

MACHIAVELLI N. (1998), The Prince, (trans. W. K. Marriott), online at www.gutenberg.org., https://www.gutenberg.org/files/1232/1232-h/1232-h.htm#chap07 (access date: 15.05.2022)

MACHIAVELLI N. (2011), Niccolò Machiavelli a Francesco Vettori, Forlì, 16 aprile 1527, in S. Masaracchio, C. Bacheca (eds.), Niccolo’ Machiavelli Lettere a Francesco Vettori, p. 193. Ebook. http://www.aiutamici.com/PortalWeb/eBook/ebook/Niccolo_Machiavelli-Lettere_a_Francesco_Vettori.pdf (access date: 9.05.2022).

MALARCZYK J. (1968), Historyzm Machiavellego, in „Annales Universitatis Mariae Curie- Skłodowska Lublin-Polonia” XV, no. 1, pp. 5-22.

MANELI M. (1968), Machiavelli, Wiedza Powszechna, Warszawa.

MANENT P. (2014), Przemiany rzeczy publicznej. Od Aten do całej ludzkości, (trans. W. Dłuski), Europejskie Centrum Solidarności, Gdańsk.

MANSFIELD H. C. (1996), Machiavelli`s Virtue, University of Chicago Press, Chicago–London.

PETTIT P. (1999), Republicanism: A Theory of Freedom and Government, Oxford University Press, Oxford.

POCOCK J. G. A. (1975), The Machiavellian Moment: Florentine Political Thought and the Atlantic Political Tradition, Princeton University Press, Princeton.

RUBINSTEIN N. (1991), Italian Political Thought, 1450-1530, pp. 30-65, in: J. H. Burns, M. Goldie (eds.), The Cambridge History of Political Thought 1450–1700, Cambridge University Press, Cambridge. DOI:10.1017/CHOL9780521247160.004

RZEGOCKI A. (2008), Racja stanu a polska tradycja myślenia o polityce, Ośrodek Myśli Politycznej, Kraków.

SCHÖLDERLE T. (2002), Das Prinzipe der Macht. Neuzeitliches Politik- und Staatsdenken bei Thomas Hobbes und Niccolò Machiavelli, Galda Verlag, Berlin–Cambridge.

SEIDLER G. L. (1997), Humaniści florenccy, pp. 325-343, in: A. Korobowicz, H. Olszewski (eds.), Studia z historii państwa, prawa i idei. Prace dedykowane Janowi Malarczykowi, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.

SKINNER Q. (1978), The Foundation of Modern Political Thought, vol. 2, Cambridge University Press, Cambridge.

SZACKI J. (1973), Użytki historii w doktrynie politycznej Machiavellego, in A. Tomasiak-Brzost (ed.), Niccolo Machiavelli. Paradoksy losów doktryny, Książka i Wiedza, Warszawa.

SZYMAŃSKI S. (2010), Od tłumacza, pp. 9-29, in: J. Rawls, Wykłady z historii filozofii polityki, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa.

UNGER M. J. (2011), Machiavelli. A Biography, Simon & Schuster, New York.

Pobrania

  • PDF (English)

Opublikowane

2024-05-30

Jak cytować

1.
BARANOWSKA, Marta. DZIEDZICTWO HISTORII MYŚLI POLITYCZNO-PRAWNEJ W TWÓRCZOŚCI MACHIAVELLEGO. FILAR CZY FASADA NOWYCH IDEI POLITYCZNYCH . Toruńskie Studia Polsko-Włoskie [online]. 30 maj 2024, s. 137–151. [udostępniono 14.12.2025].
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

XIX (2023)

Dział

Historia i prawo

Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 306
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Zapisz się Wypisz się

Język / Language

  • English
  • Italiano
  • Język Polski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

Machiavelli, historia myśli politycznej i prawnej, republika, nowatorstwo, interpretacja
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa