„Nieredukowalne dożywocie” - kilka uwag na temat nowej instytucji zakazu warunkowego przedterminowego zwolnienia z odbycia reszty kary dożywotniego pozbawienia wolności w polskim prawie karnym
Słowa kluczowe
prawo karne, kodeks karny, warunkowe przedterminowe zwolnienie, dożywotnie pozbawienie wolności, nieredukowalne dożywocie, tortury, nieludzkie traktowanie, prawa człowieka, ETPCAbstrakt
Niniejszy artykuł dotyczy zakazu warunkowego przedterminowego zwolnienia z odbycia reszty kary dożywotniego pozbawienia wolności, który został wprowadzony do polskiego kodeksu karnego. Tzw. „Nieredukowalne dożywocie” jest naruszeniem zakazu nieludzkiego traktowaniem w świetle Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, o czym wielokrotnie przypominał Europejski Trybunał Praw Człowieka. Autorka przedstawia wybrane orzecznictwo Trybunału w tym zakresie i analizuje je pod kątem polskich rozwiązań. W efekcie dochodzi do wniosku, że przyjęte rozwiązania są nie tylko sprzeczne z Konwencją, ale również nie mają żadnego uzasadnienia merytorycznego przy systematycznie spadającej przestępczości w Polsce, stanowiąc tylko i wyłączenia realizację nowej, represyjnej i populistycznej polityki kryminalnej.
Bibliografia
Filar M. (2011), Przestępstwa są niczym niewyczerpanym bogactwem naturalnym, in. Konferencja Polityczność przestępstwa. Prawo Karne jako instrument marketingu politycznego, Wydawnictwo Sejmowe.
Konarska-Wrzosek V. (2020), art. 77, in. A. Lach, J. Lachowski, T. Oczkowski, I. Zgoliński, A. Ziółkowska, V. Konarska-Wrzosek, Kodeks karny. Komentarz, wyd. III, C. H. Beck, Legalis.
Konarska-Wrzosek V. (2020), art. 53, in. Kodeks Karny. Komentarz, R.A. Stefański (ed.), C.H. Beck, Legalis.
Napiórkowski M. (2018), Ekspertyza prawna w związku z rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 2154), https://www.sejm.gov.pl/sejm8.nsf/opinieBAS.xsp?nr=2154, access: 31.01.2023 r.
Nita-Światłowska B. (2017), Możliwość orzeczenia kary dożywotniego pozbawienia wolności bez dostępu do warunkowego przedterminowego zwolnienia jako przeszkoda ekstradycji wynikająca z Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, in. Europejski Przegląd Sądowy, no. 6, pp. 27-33.
Nowicki M.A. (2021), Wokół Konwencji Europejskiej. Komentarz do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Komentarz do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, wyd. VIII, Wolters Kluwer, LEX.
Opinia Biura Studiów i Analiz Sądu Najwyższego z dnia 12 października 2021 r., nr BSA II.021.18.2021, s.15-16, https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12351306/12815618/12815621/dokument542453.pdf, access: 31.01.2023 r.
Opinia Rzecznika Praw Obywatelskich do ustawy z dnia 16 maja 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, II.510.177.2019II.510.177.2019, Warszawa 20 maja 2019 r., https://sprawy-generalne.brpo.gov.pl/pdf//2019/5/II.510.177.2019/1652538.pdf, access: 31.01.2023 r.
Płatek M. (2018), Opinia prawna na temat Projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (druk 2154), https://www.sejm.gov.pl/sejm8.nsf/opinieBAS.xsp?nr=2154, access: 31.01.2023 r.
Pilch A. (2018), Prewencyjne wyłączenie warunkowego przedterminowego zwolnienia (na marginesie projektowanej zmiany art. 77 k.k.), in, Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych, no. 4, pp. 35-50.
Rzecznik Praw Obywatelskich, Zaostrzenie Kodeksu karnego przez Sejm. Uwagi RPO dla Senatu, 15 lipca 2022 r., https://bip.brpo.gov.pl/sites/default/files/2022-07/Do_Senatu_kodeks_karny_uwagi_15.07.2022.pdf, access: 31.01.2023 r.
Warecka K. (2014), Strasburg: przedterminowe zwolnienie po 26 latach osadzenia nie narusza Konwencji. Bodein przeciwko Francji - wyrok ETPC z dnia 13 listopada 2014 r., skarga nr 40014/10, LEX/el. 2014.
Zaleski W. (2021), art. 3, in. M. Królikowski, R. Zawłocki (eds.), Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz do artykułów 1–116, C.H. Beck, Legalis.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 274
Liczba cytowań: 0