Noszenie symboli religijnych w pracy w świetle wyroków ETPCz
DOI:
https://doi.org/10.12775/TSP-W.2020.007Słowa kluczowe
orzecznictwo, wolność słowa, godnośćAbstrakt
Wolność słowa oraz wolność sumienia i religii to podstawowe prawa człowieka, które są chronione m.in. przez ETPCz. Liczba orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka dotyczących noszenia symboli religijnych (w postaci chrześcijańskiego krzyża, muzułmańskiego welonu czy chusty) w miejscu pracy jest w dalszym ciągu niewielka. Niemniej można wskazać pewne wytyczne interpretacyjne, w szczególności dotyczące sposobu zapewnienia, że ingerencja w art. 9 Konwencji z 1950 r. musi być proporcjonalna i „niezbędna w demokratycznym społeczeństwie”. Ze względu na brak ogólnoeuropejskiego konsensusu w sprawie podejścia państw do religii, państwo korzysta z szerokiego marginesu uznaniowości. Z drugiej strony, państwo zawsze musi brać pod uwagę prawa innych osób, w szczególności zależnych od pracowników (np. pacjentów w szpitalu) lub podatnych na wpływy pracowników (np. uczniów i studentów). Dlatego też zasady ubioru potwierdzające świecki charakter i neutralność religijną państwa nie zawsze naruszają artykuł 9 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Przepisy dotyczą głównie instytucji publicznych, natomiast odpowiedzialność państwa może być stwierdzona również w przypadku przedsiębiorstw prywatnych. Należy zawsze dokonywać analizy szczegółów każdej umowy o pracę oraz postępowania pracownika. Zasady ubioru obowiązują mężczyzn i kobiety oraz niezależnie od ich wyznania, dlatego Trybunał nie uznał ich za dyskryminujące ze względu na płeć lub religię pracowników.
Bibliografia
Balcerzak, M., Zagadnienie precedensu w prawie międzynarodowym praw człowieka, Toruń 2008.
Brittain S., The Relationship Between the EU Charter of Fundamental Rights and the European Convention on Human Rights: an Originalist Analysis, „European Constitutional Law Review” 2015, Vol. 11, No. 03.
Búrca G. de, After the EU Charter of Fundamental Rights: The Court of Justice as a Human Rights Adjudicator?, „Maastricht Journal of European and Comparative Law” 2013, Vol. 20, No. 2.
Búrca G. de, The Evolution of EU Human Rights Law [in:] The evolution of EU law, P. P. Craig, G. de Búrca (eds.), Oxford; New York 2011.
Dörre-Nowak D., Ochrona godności i innych dóbr osobistych pracownika, Warszawa 2005.
Garlicki, L., Wartości lokalne a orzecznictwo ponadnarodowe - „kulturowy margines oceny” w orzecznictwie strasburskim?, „Europejski Przegląd Sądowy” 2008, No. 4.
Gronowska B., Europejski Trybunał Praw Człowieka. W poszukiwaniu efektywnej ochrony praw jednostki, Toruń 2011.
Gronowska B., Gloss on the judgment of the European Court of Human Rights of 25 October 2018 in case E.S. v. Austria, appl. No. 38450/12, „Ius Novum” 2019, Vol. 13, No. 2.
Gronowska B., Maliszewska-Nienartowicz J., The EU Charter on Fundamental Rights – do we really need it? [in:] European Union at the Crossroads: the Need for Constitutional and Economic Changes, Toruń 2007.
Gronowska, B., Sadowski, P., Treatment of Prisoners – International and Polish Perspective, Toruń 2019.
Howard E., Islamic headscarves and the CJEU: Achbita and Bougnaoui, „Maastricht Journal of European and Comparative Law” 2017, Vol. 24, No. 3.
Janicka D., Jurysdykcja państwa niemieckiego w warunkach wielokulturowego społeczeństwa – kilka wybranych przykładów ze szczególnym uwzględnieniem orzecznictwa administracyjnego i konstytucyjnego, „Studia Iuridica Toruniensia” 2015, Vol. 15.
Jasudowicz T., Między sumieniem a orzecznictwem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, „Polski Rocznik Praw Człowieka i Prawa Humanitarnego” 2018, Vol. 8.
Londras F. de, Dzehtsiarou K., Managing Judicial Innovation in the European Court of Human Rights, „Human Rights Law Review” 2015, Vol. 15, No. 3.
Mowbray A., The Creativity of the European Court of Human Rights, „Human Rights Law Review” 2005, Vol. 5, No. 1.
Muir E., The Fundamental Rights Implications of EU Legislation: Some Constitutional Challenges, „Common Market Law Review” 2014, Vol. 51, No. 1.
Nowicki M.A., Wokół Konwencji Europejskiej. Komentarz do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, Warszawa 2017.
Pavlidou, K., Religious Expression in the Workplace Before the European Court of Human Rights and the Court of Justice of the European Union: Discriminating Against a Fundamental Right? [in:] Applying Non-Discrimination Law, Goulas, D., Kofinis, St. (eds.), Thessaloniki 2018.
Sadowski P., A Safe Harbour or a Sinking Ship? On the Fundamental Rights in Recent Judgments of the CJEU on Asylum., „European Journal of Legal Studies” 2019, Vol. 11, No. 2.
Sadowski, P., Wspólny Europejski System Azylowy – historia, stan obecny i perspektywy rozwoju, Toruń 2019.
Skwarzyński M., Protecting conscientious objection as the “hard core” of human dignity, „Ius Novum” 2019, Vol. 13, No. 2.
The European Court of Human Rights and the freedom of religion or belief: the 25 years since Kokkinakis, J. Temperman, T.J. Gunn, M.D. Evans (eds.), Series „Studies in religion, secular beliefs and human rights”, volume 13, Leiden; Boston 2019.
Zieliński, T., Rozdział I. Problemy części ogólnej prawa pracy [in:] Prawo pracy RP w obliczu przemian, M. Matey-Tyrowicz, T. Zielinski (eds.), Warszawa 2006.
Żołyński, J., Prawo pracy – prawo prywatne czy prawo publiczne. Rozważania na tle charakteru umowy o pracę, „Studia z zakresu prawa pracy i polityki społecznej” 2016, No. 23.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Toruńskie Studia Polsko-Włoskie
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 812
Liczba cytowań: 0
