Dwa początki toruńskiej zawodowej organizacji bibliotekarzy. Część 1: Koło Poznańsko-Pomorskie Związku Bibliotekarzy Polskich (1928–1939)
DOI:
https://doi.org/10.12775/TSB.2017.016Słowa kluczowe
Koło Poznańsko-Pomorskie Związku Bibliotekarzy Polskich, Miejska im. M. Kopernika w Toruniu, Zygmunt Mocarski Książnica.Abstrakt
Przedmiotem artykułu jest przedstawienie początków aktywności stowarzyszeniowej toruńskich bibliotekarzy, w ich organizacji zawodowej, w latach międzywojnia. Ani w mieście, ani na Pomorzu, nie powstała samodzielna organizacja bibliotekarzy. W latach 1928-1939, uczestniczono w pracach Koła Poznańsko-Pomorskiego Związku Bibliotekarzy Polskich. Siedzibą Koła była Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu. Powstało ono w 1928 r., stworzyli je, członkowie Koła Poznańskiego Związku oraz Zygmunt Mocarski, dyrektor Książnicy Miejskiej im. Kopernika w Toruniu. Zdecydowanie wyróżniał się on pośród toruńskich bibliotekarzy. Opisano zatem, jego poczynania w Związku Bibliotekarzy Polskich w latach 1919-1939, (tj. także przed jego przybyciem do Torunia w 1923 r.). Ustalono i scharakteryzowano, listę członków Koła z Torunia (i Pomorza) - bibliotekarzy i instytucji. Pośród nich znaleźli się bibliotekarze z Książnicy Miejskiej, bibliotekarze wojskowi, ale i pracownicy biblioteki pedagogicznej w Toruniu oraz biblioteka Dowództwa Okręgu Korpusu VIII i Okręgowa Biblioteka Pedagogiczna Kuratorium Okręgu Szkolnego Pomorskiego w Toruniu.
Bibliografia
Archiwum Państwowe w Bydgoszczy
Archiwum Państwowe w Toruniu
Archiwum Towarzystwa Bibliofilów im. J. Lelewela w Toruniu
Archiwum Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, Oddział w Poznaniu
Archiwum Zakładowe Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu
Archiwum Zakładowe Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu
Wojewódzka Biblioteka Publiczna – Książnica Kopernikańska w Toruniu
„Księgarz. Organ Powszechnego Związku Zawodowego Pracowników Księgarskich Rzeczypospolitej Polskiej” R. 9: 1927.
„Kurier Poznański” R. 23: 1928; R. 28: 1933.
„Nowa Książka. 10 zeszytów rocznie poświęconych krytyce literackiej i naukowej oraz bibliografii” R. 3–6: 1936–1939.
„Przegląd Biblioteczny” R. 1–15: 1927–1947; R. 25: 1957; R. 27: 1959; R. 37: 1969.
„Przegląd Księgarski” R. 15: 1929.
„Przewodnik Bibliograficzny” R. 7:1926; R. 9: 1928.
„Silva Rerum” R. 1-3: 1925–1927.
„Słowo Pomorskie” R. 3: 1923, R. 16: 1936.
Neue Deutsche Biographie Band, Bd. 15, Berlin 1987 [Online-Version].
Słownik biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, t. 4, pod red. Zbigniewa Nowaka, Gdańsk 1997.
Słownik pracowników książki polskiej, pod red. Ireny Treichel, Warszawa – Łódź 1972; Suplement 2, pod red. Hanny Tadeusiewicz z udziałem Bogumiła Karkowskiego, Warszawa 2000.
Toruński słownik biograficzny, pod. red. Krzysztofa Mikulskiego, t. 1–3, Toruń 1998–2002.
Wielkopolski słownik biograficzny, kom. red. przewodn. Antoni Gąsiorowski, Warszawa –Poznań, 1981.
Opracowania i źródła drukowane (w wyborze)
Baszko Agnieszka, Historia Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich w Poznaniu – początek, „Winieta” 2012, nr 3 (61), s. 2–3.
Bibliotekarstwo polskie 1925–1951 w świetle korespondencji jego współtwórców. Wyboru listów Adama Łysakowskiego, Mariana Łodyńskiego, Józefa Grycza i Heleny Hleb-Koszańskiej, dokonała Maria Dembowska, Warszawa 1995.
Boksa Michał, Spuścizny konserwatorów zbiorów, kierowników i dyrektorów Biblioteki Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, „Biblioteka” 15 (24): 2011, s. 73–95.
Dydowicz Janina, Gruss Julitta, Stempowicz Mirosława, Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich w Poznaniu w latach 1920–1968, Poznań 1968.
Jazdon Artur, Suchanecki Marian, Działalność Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich w Wielkopolsce w latach 1920–1984, Poznań 1987.
Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich w Wielkopolsce w latach 1920–1984, red. Stanisław Badoń.
Kronika Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich 1917–2000: praca zbiorowa, pod red. Andrzeja Kempy, Warszawa 2001; Kronika Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich 1917–2007: praca zbiorowa, pod red. Andrzeja Kempy, Warszawa 2007.
Łozowski Franciszek, Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich w Wielkopolsce (1920–2000), Poznań 2001.
Matysiak Jarosław, Działalność bibliotekarska i bibliofilska profesora Kazimierza Kaczmarczyka (1878–1966), dyrektora Archiwum Państwowego w Poznaniu, „Biblioteka” 2011, nr 15 (24), s. 57–72.
Paszkiewicz Urszula, Zygmunt Mocarski bibliograf, bibliotekarz, bibliolog, „Studia o Książce”, T.7: 1977, s. 151–208.
Tomkowiak Katarzyna, Biblioteki w Toruniu w latach 1920–1939 (część I, II, III), „Folia Toruniensia” t. 4: 2004, s. 61–95; t. 5: 2005, s. 51–72; t. 6: 2006, s. 45–57. Toruń 1998.
Książnica Miejska im. Kopernika w Toruniu (1923–1939), rozprawa doktorska napisana pod kierunkiem dra hab. Jarosława Kłaczkowa, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydział Nauk Historycznych. Instytut Historii i Archiwistyki, Toruń 2012. Toruń 1998.
Tomkowiak Katarzyna, Okoliczności powstania Książnicy Miejskiej w Toruniu, „Rocznik Toruński” t. 25: 1998, s. 83–100.
Tomkowiak Katarzyna, Okoliczności powstania Książnicy Miejskiej w Toruniu, [w:] Księga pamiątkowa jubileuszu 75-lecia Książnicy Miejskiej w Toruniu 10–11 grudnia 1998 r., Toruń 1999, s. 11–29.
Tomkowiak Katarzyna, Życie wśród książek. Alojzy Tujakowski (1914–1992) – księgarz, bibliotekarz, pedagog, działacz społeczny i samorządowy, [w:] Alojzy Tujakowski : życie i działalność (1914–1992) : księga pamięci, pod red. Reginy Sakrajdy, Toruń 2008, s. 11–78.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 552
Liczba cytowań: 0