„Na Dobie”. Monografia zapomnianego tygodnika konserwatywnego z okresu międzywojennego
DOI:
https://doi.org/10.12775/TSB.2015.018Słowa kluczowe
Dziaczkowski Adolf, II Rzeczpospolita, konserwatyzm, okres międzywojenny, piłsudczycy, prasa politycznaAbstrakt
W styczniu 1930 r., został wydany pierwszy numer nowego tygodnika politycznego związanego z obozem konserwatywnym „Na Dobie”. Pismem kierował były redaktor odpowiedzialny „Dnia Polskiego” Adolf Dziaczkowki, który w połowie grudnia 1929 r. ustąpił z redakcji dziennika po konflikcie z zarządzającymi pismem członkami Stronnictwa Prawicy Narodowej. Przeciwstawiał się bowiem prowadzonej przez nich lojalistycznej polityce względem rządów pomajowych Marszałka Józefa Piłsudskiego.
Nowe pismo miało ambicje reprezentować wszystkie środowiska polityczne związane z wsią i rolnictwem. Dlatego też pomimo konserwatywnej proweniencji, redaktor pisma podjął – nieudane – działania na rzecz budowy nowego stronnictwa politycznego – „Stronnictwa Rolniczego”. Poza tym publicyści pisma koncentrowali się na komentowaniu bieżących wydarzeń politycznych. W swych opiniach skupiali się na krytyce działań tzw. pułkowników – najbliższych współpracowników Marszałka, wspierając jednocześnie centrową część Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem skupioną wokół profesora Kazimierza Bartla, który pełnił funkcję premiera w momencie powstania pisma.
„Na Dobie” nie zdołało jednak zdobyć stałego grona czytelników i współpracowników, co pozwoliłoby na przetrwanie pisma na rynku prasowym. Pomiędzy 5 stycznia a 13 kwietnia 1930 r. wydano jedynie 15 numerów tygodnika, które po tym czasie zaprzestało działalności wydawniczej.
Bibliografia
Czapiewski Edward, Jan Bobrzyński – polityk, redaktor i publicysta w okresie współpracy z „Dniem Polskim” (1925–1930), [w:] Z dziejów prasy konserwatywnej. Twórcy i dzieła, pod red. Bogdana Borowika i Włodzimierza Micha, Lublin 2012, s. 55–72.
Gzella Jacek, Między Sowietami a Niemcami. Koncepcje polskiej polityki zagranicznej konserwatystów wileńskich zgrupowanych wokół „Słowa” (1922–1939), Toruń 2011.
Kidzińska Agnieszka, Stronnictwo Polityki Realnej 1905–1923, Lublin 2007.
Osica Janusz, Politycy anachronizmu. Konserwatyści wileńskiej grupy „Słowa” 1922–1928, Warszawa 1982.
Paczkowski Andrzej, Prasa polska w latach 1918–1939, Warszawa 1980.
Rostworowski Emanuel, Popiel (Chościak Popiel) Paweł, [w:] Polski słownik biograficzny, T. XXVII/1: 1982, s. 573–574.
Rudnicki Szymon, Władyka Wiesław, Prasa konserwatywna w Drugiej Rzeczpospolitej. Zarys problematyki i przegląd tytułów, „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego”, T. XIV: 1975, z. 4, s. 409–465.
Sikorski Tomasz, W kręgu państwa i władzy. Koncepcje ustroju politycznego polskich konserwatystów (1926–1939), Toruń 2007.
Szlachta Bogdan, Z dziejów polskiego konserwatyzmu, Kraków 2003.
Szpoper Dariusz, Pomiędzy caratem a snem o Rzeczypospolitej, myśl polityczna i działalność konserwatystów polskich w guberniach zachodnich Cesarstwa Rosyjskiego w latach 1855–1862, Gdańsk 2003.
Szpoper Dariusz, Sukcesorzy Wielkiego Księstwa. Myśl polityczna i działalność konserwatystów polskich na ziemiach litewsko-białoruskich w latach 1904–1939, Gdańsk 1999.
Władyka Wiesław, Działalność polityczna polskich stronnictw konserwatywnych w latach 1926–1935, Wrocław 1977.
Wojtacki Maciej, „Słowo” Stanisława Cata-Mackiewicza dziennik konserwatystów wileńskich w latach 1922–1939. Monografia pisma, Toruń 2009.
Wrzesiński Wojciech, Oblicze polityczne „Dziennika Poznańskiego” w latach 1859–1914, [w:] Polska myśl polityczna XIX i XX wieku, t. 4, Na warsztatach historyków polskiej myśli politycznej, Wrocław 1980, s. 95–136.
Z dziejów prasy konserwatywnej. Przegląd tytułów, pod red. Włodzimierza Micha i Bogdana Borowika, Lublin 2009.
Z dziejów prasy konserwatywnej. Twórcy i dzieła, pod red. Bogdana Borowika i Włodzimierza Micha, Lublin 2012.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 471
Liczba cytowań: 0