CZY BÓG JEST SPRAWCĄ „WSZYSTKICH NASZYCH CZYNÓW”? METAFIZYCZNE UWARUNKOWANIA ZAGADNIENIA
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPLP.2025.007Słowa kluczowe
Stwórca, przyczynowość sprawcza, wolność, pochodzenie złaAbstrakt
Wydaje się, że pewien niepokój u osób posługujących się Liturgią Godzin rodzić mogą słowa prośby, jaką skierował ongiś do Boga natchniony autor: „Panie, obdarz nas pokojem, bo Ty sam dokonałeś wszystkich naszych czynów”, a które Kościół uczynił słowami swojej oficjalnej modlitwy. Czy oznaczają one, że człowiek w swoich działaniach nie pozostaje wolny, sprawcą zaś czynionego przezeń zarówno dobra, jak i zła jest sam Bóg? Przedmiotem niniejszego opracowania jest wskazanie, w jaki sposób wypracowana w obszarze metafizyki koncepcja współdziałania przyczyn sprawczych pozwala, zgodnie ze scholastyczną zasadą fides querens intellectum, przezwyciężyć powyższe trudności.
Bibliografia
Arystoteles, Fizyka, tłum. K. Leśniak, Warszawa 1968.
Arystoteles, Metafizyka, tłum. T. Żeleźnik, Lublin 2017.
Clayton B., Kries D., Dwa skrzydła. O relacji wiary z rozumem, tłum. M. Dobrzeniecki, Warszawa 2023.
Deferrari R.J., Barry M.I., McGuiness I., A Lexicon of Saint Thomas Aquinas, New Hampsire-New York, 2004.
Dłubacz W., Problem Absolutu w filozofii Arystotelesa, Lublin 1992.
Dutkiewicz T., Jedność wiary i rozumu w nauce o aniołach św. Tomasza z Akwinu. Angelologia Akwinaty w perspektywie encykliki „Fides et ratio” Jana Pawła II, „Studia Gdańskie” XLI(2017), s. 219-231.
Dutkiewicz T., Racjonalnie o nieracjonalnym. Filozoficzne aspekty nauki o wróżbiarstwie i magii św. Tomasza z Akwinu, „Studia Gdańskie” XLIV(2020), s. 121-132.
Gajda-Krynicka J., Filozofia przedplatońska, Warszawa 2015.
Gilson E., Tomizm, tłum. J. Rybałt, Warszawa 1998.
Hadot P., Czym jest filozofia starożytna?, tłum P. Domański, Warszawa 2018.
Jan Paweł II, Fides et ratio, encyklika o relacjach między wiarą a rozumem z 14 września 1998 roku, AAS 91(1999), s. 5-88.
Krąpiec, M.A. Filozofia w teologii, Lublin 1999.
Krąpiec M.A., Metafizyka, Lublin 1995.
Krąpiec M.A., Przyczyny bytu, w: Powszechna Encyklopedia Filozofii, Lublin 2007, s. 527-545.
Krąpiec M.A., Rozmowy o metafizyce, Lublin 1997.
Leibniz G.W., Teodycea. O dobroci Boga, wolności człowieka i pochodzeniu zła, tłum. M. Frankiewicz, Warszawa 2001.
Maryniarczyk A., Metafizyka w ekologii, Lublin 1999.
Maryniarczyk A., Zeszyty z metafizyki, t. IV, Lublin 2000.
Swieżawski S., Byt. Zagadnienia metafizyki tomistycznej, Kraków 1999.
Swieżawski S., Święty Tomasz na nowo odczytany, Kraków 1983.
Tomasz z Akwinu, Contra Gentiles, wyd. polskie: Summa contra gentiles. Prawda wiary chrześcijańskiej, t. II, tłum. Z. Włodek, W. Zega, Poznań 2007.
Tomasz z Akwinu, De veritate, wyd. polskie: Kwestie dyskutowane o prawdzie, t. I, tłum. A. Anuszkiewicz, L. Kuczyński, J. Ruszczyński, Kęty 1998.
Tomasz z Akwinu, Summa theologiae, wyd. polskie: Suma Teologiczna, t. IV, tłum. P. Bełch, London 1978.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 5
Liczba cytowań: 0
