Wpływ podejścia translacyjnego na efektywność i poprawność przekładu tekstu prawnego w ramach ćwiczeń traduktologicznych
DOI:
https://doi.org/10.12775/RP.2016.011Słowa kluczowe
ekwiwalencja funkcjonalna, tłumaczenie w oparciu o teksty paralelne, tłumaczenie tekstów prawnychAbstrakt
Niniejszy artykuł dotyczy eksperymentu translacyjnego, którego celem było przekonanie studentów o niskiej skuteczności tłumaczenia za pomocą słowników i bez odpowiedniej wiedzy o sposobie utekstowienia materii prawnej. Polegał on na przełożeniu niemieckiego przepisu prawa na język polski w dwóch etapach: w części pierwszej studenci mogli korzystać ze słowników, w drugiej fazie eksperymentu ten sam tekst miał zostać przełożony za pomocą tekstu paralelnego. Miał on posłużyć jako wzór utekstowienia podobnych treści na poziomie terminologicznym, gramatycznym i stylistycznym. W drugiej części eksperymentu studenci mieli zostać przekonani do stosowania bardziej efektywnych strategii przekładu, w której ważną rolę odgrywa wiedza prawna, a zwłaszcza umiejętność ustalania przepisów regulujących podobną materię w wyjściowym i docelowym systemie prawnym. Okazało się, że zmieniając podejście translacyjne, można uzyskać znaczącą poprawę wszystkich parametrów przekładu, bez przeprowadzania dodatkowych ćwiczeń.
Bibliografia
Berdychowska, Z., 1999, „Fachsprachliche Kollokationen und terminologische Ausdrücke in der Sprache der Rechtswissenschaft”, [w:] Vielfalt der Sprache. Festschrift für Aleksander Schulc zum 70. Geburtstag, M. Kłańska, P. Wiesinger (red.), Wien, s. 259–274.
Bocquet, C., 1994, Pour une méthode de traduction juridique, Prilly.
Darski, J., 2012, Gramatyka niemiecka z uwagami konfrontatywnymi, Poznań.
Groot de, G.-R., 1990, „Die relative Äquivalenz juristischer Begriffe und deren Folge für mehrsprachige juristische Wörterbücher”, [w:] Translation and Meaning, part 1, M. Thelen, B. Lewandowska-Tomaszczyk (red.), Maastricht, s. 122–128.
Groot de, G.-R., 2002, „Rechtsvergleichung als Kerntätigkeit bei der Übersetzung juristischer Terminologie”, [w:] Sprache und Recht, U. Haß-Zumker (red.), Berlin – New York, s. 222–239.
Helbig, G., Buscha, J., 1984, „Deutsche Grammatik. Ein Handbuch für den Ausläderunterricht”, Leipzig.
Iluk, J., 2012, „Terminologia prawna i prawnicza z perspektywy interlingwalnej”, [w:] Studia Linguistica, t. 31, s. 7–21.
Iluk, Ł., 2015, „Metoda poszukiwania i ustalania terminów w różnych systemach prawnych w oparciu o akty normatywne”, [w:] Studia Niemcoznawcze, t. 55, Warszawa, s. 633–646.
Kielar, B., 2007, „Wiedza specjalistyczna tłumacza – na przykładzie tekstów prawnych”, [w:] Języki Specjalistyczne 7. Teksty specjalistyczne jako nośniki wiedzy fachowej, Warszawa, s. 19–33.
Kielar, B., 2010, „Drogi i bezdroża tłumaczenia tekstów prawnych”, [w:] Publikacja jubileuszowa III. Lingwistyka stosowana – języki specjalistyczne – dyskurs zawodowy, Warszawa, s. 131–147.
Kielar, B., 2013, Zarys translatoryki, Warszawa.
Kilian, A., 1996, Słownik języka prawniczego i ekonomicznego niemiecko-polski, t. 2, Warszawa.
Kilian, A., 2000, Słownik języka prawniczego i ekonomicznego, polsko-niemiecki, t. 1, Warszawa.
Kilian, A., 2009, Słownik języka prawniczego i ekonomicznego niemiecko-polski, t. 1, Warszawa.
Kienzler, I., 2007, Słownik terminologii gospodarczej. Bankowość. Finanse. Prawo. Niemiecko-polski, polsko-niemiecki, wyd. 2, Warszawa.
Kierzkowska, D., (red.), 2005, Kodeks tłumacza przysięgłego z komentarzem, Warszawa.
Kozieja-Dachterska, A., 2006, Großwörterbuch der Wirtschafts- und Rechtssprache. Deutsch-polnisch, t. 1, Warszawa.
Krzysztoforska-Weisswasser, Z., 1995, „Wykorzystanie tekstów paralelnych przy tłumaczeniu wyroków w procesie cywilnym, [w:] Lingua legis, nr 2, s. 18–26.
Kubacki, A., 2013, „Teksty paralelne jako narzędzie pomocnicze przy sporządzaniu tłumaczeń (specjalistycznych)”, [w:] Comparative Legilinguistics, Vol. 13, s. 145–157.
Langenscheidts Großwörterbuch, Deutsch als Fremdsprache, 1997, Berlin–München.
Lukszyn, J., Zmarzer, W., 2001, Teoretyczne podstawy terminologii, Warszawa.
Małgorzewicz, A., 2012, Die Kompetenzen des Translators aus kognitiver und translationsdidaktischer Sicht, Wrocław.
Małgorzewicz, A., 2013, „Socjokognitywna kompetencja tłumacza w procesie translacji”, [w:] Lingwistyka Stosowana, nr 8, s. 81–91.
Matulewska, A., 2005, „Własność i zobowiązania w aspekcie translatorycznym polsko angielskim i angielsko-polskim”, [w:] Investigationes Linguisticae, vol. 12, Poznań, s. 62–76.
Pawęska, M., 2008, Lexikon der juristischen Fachbegriffe, Warszawa.
Pieńkos, J., 2003, Podstawy przekładoznawstwa. Od teorii do praktyki, Zakamycze.
Pommer, S., 2006, Rechtsübersetzung und Rechtsvergleichung. Translatorische Fragen zur Interdisziplinarität, Frankfurt/M.
Sandrini, P., 1996, Terminologiearbeit im Recht / Deskriptiver begriffsorientierter Ansatz vom Standpunkt des Übersetzers, Wien.
Wüster, E., 1979, Einführung in die allgemeine Terminologielehre und terminologische Lexikographie, Wien – New York.
Schmidt-König, Ch., 2005, Die Problematik der Übersetzung juristischer Terminologie, Eine systematische Darstellung am Beispiel der deutschen und französischen Rechtssprache, Münster.
Stolze, R. 1999, „Expertenwissen des juristischen Fachübersetzers”, [w:] Übersetzen von Rechtstexten – Fachkommunikation im Spannungsfeld zwischen Rechtsordnung und Sprache, P. Sandrini (red.), Tübingen, s. 45–62.
Zieliński, L., 2005, „Kulturologiczna determinacja wyboru ekwiwalentu przez tłumacza tekstów prawnych z zakresu zobowiązań umownych”, [w:] Języki Specjalistyczne, nr 5: Teksty specjalistyczne w kontekstach zawodowych i tłumaczeniach, Warszawa, s. 38–47.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 614
Liczba cytowań: 0
