Bios kynikos jako paradygmat życia ekologicznego
DOI:
https://doi.org/10.12775/RF.2025.010Słowa kluczowe
cynizm, physis, nomos, rozum, natura, życie cynickie, Antystenes z Aten, Diogenes z SynopyAbstrakt
Filozofia od swoich początków eksponowała fundamentalny związek człowieka z naturą, który był szczególnie wyraźny w naukach pierwszych filozofów, tzw. physikoi. Z czasem, w miarę rozwoju sztuki „umiłowania mądrości”, uwaga przesunęła się na człowieka i jego relacje z otaczającą go przyrodą. Jednym z najistotniejszych nurtów w tym zakresie był cynizm, który jako jeden z pierwszych filozoficznych systemów akcentował życie w zgodzie z naturą, traktując ten postulat jako fundament egzystencji człowieka. W kontekście współczesnych wyzwań ekologicznych, idea życia w zgodzie z naturą może stanowić cenną inspirację dla zrównoważonego stylu życia. Cynicy, szczególnie w swoich radykalnych postawach, podkreślali konieczność minimalizacji konsumpcji i powrotu do pierwotnej prostoty życia, co może stanowić odpowiedź na współczesne problemy związane z nadmiernym materializmem i konsumpcjonizmem. Analiza cynickich praktyk i wartości może dostarczyć wskazówek dla osób dążących do ekologicznego stylu życia, uwzględniającego harmonię z naturą oraz świadome korzystanie z zasobów. Cynizm, rozumiany nie tylko jako filozofia moralności, lecz także jako filozofia życia, oferuje modele życia oparte na prostocie, minimalizmie oraz szacunku do przyrody, stanowiąc cenne źródło refleksji w kontekście współczesnych wyzwań ekologicznych i społecznych.
Bibliografia
Becker Christian. 2006. “The human actor in ecological economics: Philosophical approach and research perspectives”. Ecological Economics 60: 17-23.
Bendik-Keymer Jeremy. 2006. The Ecological Life: Discovering Citizenship and a Sense of Humanity. New York-Oxford: Rowman & Littlefield Publishers.
Desmond William. 2008. Cynics. Stocksfield: Acumen.
Diogenes Laertios. 2011. Żywoty i poglądy słynnych filozofów, przeł. Bogdan Kupis, Witold Olszewski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Gajda-Krynicka Janina. 2007. Filozofia przedplatońska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Hegel Georg W. F. 1994. Wykłady z historii filozofii, t. I, przeł. Światosław F. Nowicki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Hense Otto. 1909. Teletis reliquiae. Tubingae: University of Toronto.
Ksenofont. 2021. Uczta, przeł. Dorota Tymura. Warszawa: Teologia Polityczna, PIW.
Lukian z Samosat. 2006. Wyprzedaż żywotów, przeł. Konstanty Bogucki. Warszawa: De Agostini.
MacIntyre Alasdair. 2002. Krótka historia etyki. Filozofia moralności od czasów Homera do XX wieku, przeł. Adam Chmielewski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Moles John L. 1996. „Cynic Cosmopolitanism”. W: The Cynics. The Cynic Movement in Antiquity and Its Legacy, red. R. Bracht Branham, Marie-Odile Goulet-Caze, 105-120. Berkeley-Los Angeles-London: University of California Press.
Murray Gilbert. 1955. Five Stages of Greek Religion. Garden City: Doubleday Anchor.
Platon. 2005. Protagoras, przeł. Władysław Witwicki. Kęty: Wydawnictwo Antyk.
Radu Gabriel P. 2021. Haute cuisine in ancient Athens. Oslo: University of Olso.
Reale Giovanni. 2004. Historia filozofii starożytnej, t. III, przeł. Edward I. Zieliński. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Suvak Vladislav. 2014. "Antisthenes between Diogenes and Socrates". In: Antisthenica Cynica Socratica,ed V. Suvak,72-120. Praha: Oikoumene.
Suvak Vladislav. 2018. "Socratic Therapy: Antisthenes". Philosophia 48: 85-98.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Dorota Tymura

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 50
Liczba cytowań: 0