In Decline or on the Threshold
DOI:
https://doi.org/10.12775/RF.2022.026Abstrakt
The aim of this article is an attempt to diagnose the current condition of the philosophy of history, as well as to show its potential in explaining contemporary phenomena and constructing a rational image of the world. Two recent works by Steven Pinker (The Better Angels of Our Nature: Why Violence Has Declined and Enlightenment Now: The Case for Reason, Science, Humanism, and Progress) and the methodological work of Karl Raimund Popper provide a point of reference. And although the works mentioned are not classed as historiosophical (even by Pinker himself), it is the author’s opinion that they fully deserve this title by showing that philosophical reflection on history is something that is sorely needed today, in an age of multiple contradictory diagnoses and radical prophecies.
Bibliografia
Angehrn Emil. 2007. Filozofia dziejów, transl. Józef Marzęcki. Kęty: Marek Derewiecki.
Bartosiak Jacek. 2020. Koniec końca historii. Warszawa: Nowa Konfederacja.
Bendyk Edwin. 2020. W Polsce, czyli wszędzie: Rzecz o upadku i przyszłości świata. Warszawa: Polityka.
Bińczyk Ewa. 2018. Epoka człowieka: Retoryka i marazm antropocenu. Warszawa: PWN.
Buchanan Patrick J. 2002. The Death of the West: How Dying Populations and Immigrant Inva-sions Imperil Our Country and Civilization. New York: St. Martin’s Griffin.
Darnton Robert. 1984. The Great Cat Massacre and Other Episodes in French Cultural History. New York: Basic Books.
Diamond Jared. 2005. Collapse: How Societies Choose to Fail or Succeed. New York: Penguin.
Ehrlich Paul R. 1968. The Population Bomb. New York: Ballantine.
Flynn James R. 2012. What is intelligence? Beyond the Flynn effect. Cambridge; New York: Cambridge University Press.
Fukuyama Francis. 2017. Koniec historii i ostatni człowiek, transl. Tomasz Bieroń, Marek Wi-chrowski. Kraków: Znak.
Graszewicz Marek, Dominik Lewiński. 2010. “Co to jest społeczeństwo sieciowe i dlaczego ono nie istnieje?”. Nowe Media 1: 13–21.
Harari Yuval N. 2018. Homo deus: Krótka historia jutra, transl. Michał Romanek. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Hobbes Thomas. 1954. Lewiatan czyli Materia, forma i władza państwa kościelnego i świeckie-go, transl. Czesław Znamierowski. Warszawa: PWN.
Holzer Jerzy. 2006. Demografia. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
Juddery Mark. 2018. Coraz lepiej: Dlaczego świat nie schodzi na psy, transl. Małgorzata Gu-zowska. Warszawa: PWN.
Kahan Dan M., Hank Jenkins-Smith, Donald Braman. 2011. “Cultural Cognition of Scientific Consensus”. Journal of Risk Research 14, no. 2: 147–174.
Kahneman Daniel. 2012. Pułapki myślenia: O myśleniu szybkim i wolnym, transl. Piotr Szymczak. Poznań: Media Rodzina.
Keyes Ralph. 2004. The Post-Truth Era: Dishonesty and Deception in Contemporary Life. New York: St. Martin’s Press.
Kopciuch Leszek. 2014. Szkice systematyczne z filozofii dziejów. Lublin: UMCS.
Kuderowicz Zbigniew. 1983. Filozofia dziejów. Warszawa: Wiedza Powszechna.
Małowist Marian. 1985. Tamerlan i jego czasy. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Meadows Donella H., Dennis L. Meadows, Jørgen Randers, William W. Behrens III. 1973. Gra-nice wzrostu, transl. Wiesława Rączkowska, Stanisław Rączkowski. Warszawa: Pań-stwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
Michalska-Warias Aneta. 2016. Zgwałcenie w małżeństwie. Studium prawnokarne i kryminolo-giczne. Warszawa: Wolters Kluwer.
Norberg Johan. 2019. Postęp, transl. Mikołaj Iwanicki. Wrocław: Fijorr Publishing.
Oreskes Naomi, Eric M. Conway. 2017. Upadek cywilizacji zachodniej: Spojrzenie z przyszłości, transl. Ewa Bińczyk, Jan Gużyński, Krzysztof Tarkowski. Warszawa: PWN.
Pariser Eli. 2012. The filter bubble: What the Internet is hiding from you. Londyn: Penguin Bo-oks.
Pinker Steven. 2015. Zmierzch przemocy: Lepsza strona naszej natury, transl. Tomasz Bieroń. Poznań: Zysk i S-ka.
Pinker Steven. 2018. Nowe Oświecenie: Argumenty za rozumem, nauką, humanizmem i postę-pem, transl. Tomasz Bieroń. Poznań: Zyska i S-ka.
Popkiewicz Marcin, Aleksandra Kardaś, Szymon Malinowski. 2018. Nauka o klimacie. Warsza-wa: Wydawnictwo Nieoczywiste; Wydawnictwo Sonia Draga.
Popper Karl R. 1992. Wiedza obiektywna: Ewolucyjna teoria epistemologiczna, transl. Adam Chmielewski. Warszawa: PWN.
Popper Karl R. 1997. Mit schematu pojęciowego: W obronie nauki i racjonalności, transl. Boh-dan Chwedeńczuk. Warszawa: Książka i Wiedza.
Popper Karl R. 1999. Droga do wiedzy: Domysły i refutacje, transl. Stefan Amsterdamski. War-szawa: PWN.
Popper Karl R. 1999. Nędza historycyzmu, ed. Stefan Amsterdamski. Warszawa: PWN.
“Przemowa noblowska Olgi Tokarczuk Laureatki literackiej Nagrody Nobla 2018”. Access 24.08.2021. https://www.nobelprize.org/uploads/2019/12/tokarczuk-lecture-polish-2.pdf.
Radziejewski Bartłomiej. “Filozofów nam trzeba: Właśnie teraz”. Nowa Konfederacja, 07.05.2020. Access 07.09.2021. https://nowakonfederacja.pl/filozofow-nam-trzeba-wlasnie-teraz/.
Rosling Hans, Ola Rosling, Anna Rosling Rönnlund. 2018. Factfulness: Dlaczego świat jest lep-szy, niż myślimy, czyli jak stereotypy zastąpić realną wiedzą, transl. Monika Popławska. Poznań: Media Rodzina.
Roszkowski Wojciech. 2019. Roztrzaskane lustro: Upadek cywilizacji zachodniej. Kraków: Bia-ły Kruk.
“Rozmowy o końcu świata”. Access 28.08.2021. https://tvn24.pl/go/programy,7/rozmowy-o-koncu-swiata-odcinki,499186.
Stawiszyński Tomasz. 2021. Co robić przed końcem świata. Warszawa: Agora.
Taleb Nassim N. 2007. The Black Swan: The impact of the Highly Improbable. New York: Ran-dom House.
Tetlock Philip E., Dan Gardner. 2015. Superforecasting: The Art and Science of Prediction. New York: Broadway Books.
White Matthew. “Selected Death Tolls for Wars, Massacres and Atrocities Before the 20th Cen-tury”. Access 10.10.2021. http://necrometrics.com/pre1700a.htm.
Whitehead Alfred North. 1916. “The Organization of Thought”. Science 44, no. 1134: 409–419.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Grzegorz Bednarczyk
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 928
Liczba cytowań: 0
