Myśl humanistyczna na rzecz ochrony środowiska przyrodniczego
DOI:
https://doi.org/10.12775/RF.2017.003Słowa kluczowe
humanistyczny kierunek ochrony środowiska, ekofilozofia, etyka środowiskowa, ekoestetyka, psychologia ekologiczna, ekoteologia, ekopedagogikaAbstrakt
W poczynaniach mających na celu powstrzymanie postępującej w niezwykle szybkim tempie degradacji środowiska przyrodniczego ważne zdania do spełnienia mają dyscypliny humanistyczne. Przedstawiają one pogłębioną analizę kulturowych uwarunkowań i przyczyn kryzysu ekologicznego, wypracowują nowy rodzaj relacji pomiędzy człowiekiem, kulturą a przyrodą, dostarczają tak potrzebnych uzasadnień i motywacji dla działań przyjaznych środowisku, kształtują świadomość ekologiczną oraz kreują określone postawy i zachowania proekologiczne. To humanistyczny kierunek ochrony środowiska, określany także mianem humanizmu ekologicznego. Jego integralnym składnikiem są takie, nowo powstałe dyscypliny, jak: filozofia ekologiczna, etyka środowiskowa, ekoestetyka, psychologia ekologiczna, ekoteologia, ekopedagogika. Skrótową charakterystykę nurtu i konstytuujących go dyscyplin przedstawiamy w niniejszym artykule.
Bibliografia
Bell P. A., Greene Th. C., Fisher J. D., Baum A., Psychologia środowiskowa, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2004.
Birnbacher D., Odpowiedzialność za przyszłe pokolenia – zakres i granice, „Studia Ecologiae et Bioethicae”, t. 7, 2009.
Bonenberg M., Człowiek i ziemia, Wydawnictwa Oddziału Polskiej Akademii Nauk, Seria Nauka dla Wszystkich, Kraków 1999.
Böhme G., Filozofia i estetyka przyrody w dobie kryzysu środowiska naturalnego, Oficyna Naukowa, Warszawa 1998.
Capra F., Punkt zwrotny. Nauka, społeczeństwo, nowa kultura, PIW, Warszawa 1987.
Ciążela H., Podmiotowość a problemy globalne. Relacja podmiotowości sprawczej i podmiotowości moralnej, w: Odpowiedzialność globalna i edukacja globalna. Wymiary teorii i praktyki, red. H. Ciążela, W. Tyburski, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2012.
Dołęga J. M., Ekologia w filozofii i teologii chrześcijańskiej, w: Wprowadzenie do filozoficznych problemów ekologii, red. A. Papuziński, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Bydgoszcz 1999.
Domeracki P., Tyburski W., Podstawy edukacji i kształtowania świadomości społecznej w duchu zrównoważonego rozwoju, w: Zasady kształtowania postaw sprzyjających wdrażaniu zrównoważonego rozwoju, red. W. Tyburski, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2011.
Domka L., Kryzys środowiska a edukacja dla ekorozwoju, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza, Poznań 1996.
Gadamer H. G., Dziedzictwo Europy, przeł. A. Przyłębski, Fundacja Aletheia, Warszawa 1992.
Gołaszewska M., Święto wiosny. Estetyka – nauka o pięknie natury, Uniwesitas, Kraków 2000.
Hull Z., Wprowadzenie do filozofii zrównoważonego rozwoju. /…/ Zasady sprzyjające wdrażaniu zrównoważonego rozwoju, red. W. Tyburski, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2011.
Jonas H., Zasada odpowiedzialności. Etyka dla cywilizacji technologicznej, przeł. M. Klimowicz, Wydawnictwo Platan, Kraków 1999.
Papuziński A., Życie – nauka – ekologia. Prolegomena do kulturalistycznej filozofii ekologii. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Bydgoszcz 2003.
Peccei A., One Hundred Pages for the Future, Pergamon Press, New York 1981.
Piątek Z., Ekofilozofia, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2008.
Skolimowski H., Filozofia żyjąca. Eko-filozofia jako drzewo życia, tłum. J. Wojciechowski, Wydawnictwo Pusty Obłok, Warszawa 1993.
Tyburski W., Etyka i ekologia, Polski Klub Ekologiczny, Toruń 1995.
Tyburski W., Dyscypliny humanistyczne i ekologia, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2013.
Wprowadzenie do filozoficznych problemów ekologii, red. A. Papuziński, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Bydgoszcz 1999.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 823
Liczba cytowań: 0
