Andrzej Nowicki: Historyk Filozofii i Filozof Kultury
DOI:
https://doi.org/10.12775/RF.2025.030Abstrakt
Celem artykułu jest syntetyczna prezentacja sylwetki filozoficznej Andrzeja Nowickiego. Wskazane są etapy Jego edukacji, pracy akademickiej i jej rezultaty. Profesor zaczynał pracę naukową od historii filozofii, historii ateizmu i religioznawstwa. Czerpał inspiracje od swoich nauczycieli i filozofów (od czasów starożytnych do współczesnych). Wiele publikacji poświęcił myślicielom włoskiego i polskiego Odrodzenia, posługując się metodą badania centralnych kategorii występujących w dziełach filozofów.
Od 1966 roku (Ateistyczna perspektywa nieśmiertelności) budował własny system filozoficzny. Wielką wagę przywiązywał do indywidualnych różnic pomiędzy ludźmi, kreślił perspektywę nieśmiertelności imienia, które przetrwa w tworzonych przez człowieka dziełach kultury. Filozofię traktował Profesor jako najważniejszy przedmiot swoich zainteresowań, ale doceniał też inne dziedziny kultury, zwłaszcza Muzykę, Poezję, Malarstwo. Wprowadził wiele oryginalnych kategorii służących do określenia tego, co charakteryzuje Kulturę. Nowość uznawał za kategorię aksjologiczną i zachęcał do samodzielnego myślenia i podejmowania nowych wyzwań.
Bibliografia
Borowski Henryk, Gryko Czesław, Symotiuk Stefan. 1990. Bibliografia prac. Siedemdziesięciolecie Profesora Andrzeja Nowickiego. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Bukowski Jerzy. 1988. „Spotkanie z inkontrologią”. Studia Filozoficzne 4: 57-68.
Gryko Czesław. 1985. „Kultura to my. Kronika prac Ogólnopolskiego Zespołu Filozofii Kultury Filozofii Polskiej XX Wieku”. Annales UMCS 17: 243-254.
Kalita Zdzisław. 2013. „Renesansowe źródła ergantropii”. Kultura i Wartości 65: 31-36.
Kasperski Edward. 1988. „Dialog w świecie pozorów”. Przegląd Humanistyczny 6: 85-105.
Łukaszyński Janusz. 1996. „Inkontrologiczna koncepcja języka a problem racjonalizmu (część I)”. Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu. Nauki Humanistyczne 722: 63-85.
Majewska Zofia 2013. „O roli imienia w filozofii Andrzeja Nowickiego”. Kultura i Wartości 5: 109-118.
Nowicki Andrzej. 1953. Kopernik – człowiek Odrodzenia. Warszawa: Wiedza Powszechna,
Nowicki Andrzej. 1962. Centralne kategorie filozofii Giordana Bruna. Warszawa: PWN.
Nowicki Andrzej. 1963. Wykłady o krytyce religii. Warszawa: Książka i Wiedza.
Nowicki Andrzej. 1967. Filozofia włoskiego Odrodzenia. Warszawa: PWN.
Nowicki Andrzej. 1970. Centralne kategorie filozofii Vaniniego. Warszawa: PWN.
Nowicki Andrzej. 1973. Filozofia francuskiego Odrodzenia. Warszawa: PWN.
Nowicki Andrzej. 1976. Ostatnia noc Vaniniego. Katowice: Wydawnictwo Śląsk.
Nowicki Andrzej. 1977. Współczesna filozofia włoska. Warszawa: PWN.
Nowicki Andrzej. 1978. Portrety filozofów w poezji, malarstwie i muzyce, Lublin: Wydawnictwo Lubelskie.
Nowicki Andrzej. 1979. 500-lecie Grzegorza z Sanoka. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Nowicki Andrzej. 1980. Lampa trzydziestu spotkań. Katowice: Wydawnictwo Śląsk.
Nowicki Andrzej. 1981. Nauczyciele. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie.
Nowicki Andrzej (red.). 1983. „Nowatorstwo i różnorodność jako wartości kultury”, Studia Filozoficzne 11-12.
Nowicki Andrzej. 1983. Uczeń Twardowskiego. Władysław Witwicki. Katowice: Wydawnictwo Śląsk.
Nowicki Andrzej. 1986. „Skąd się wzięło i jaki sens ma wyrażenie ‘Homo in rebus’? Polemika z tezami Krzysztofa Wieczorka”. Studia Filozoficzne 2: 181.
Nowicki Andrzej. 1991. Spotkania w rzeczach. Warszawa: PWN
Nowicki Andrzej. 1994. „Lata lubelskie (1973-1991). Charakterystyka i ocena czwartego okresu mojego życia”, W: 50 lat środowiska filozoficzno-socjologicznego w UMCS, 173-189. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Nowicki Andrzej. 2022. Filozofia masonerii. Warszawa: Trialog.
Nowicka-Lohmann Kinga. 2013. „Ojciec i jego księgozbiór”. Kultura i Wartości 5: 9-20.
Nowicki Światosław Florian. 2013. „Heglowskie źródła ergantropii”. Kultura i Wartości 5: 55-68.
Raimondi Francesco Paolo. 1992. Andrzej Nowicki – filosofo e storico della filosofia. Taurisano: Presenza Taurisanese.
Rzepa Teresa. 2013. „Co się kryje za kulisami przekładu dialogów Platona i książki „Uczeń Twardowskiego”. Kultura i Wartości 5: 21-29.
Stawska-Skurjat Krystyna. 2013. „Filozoficzne treści poezji jako jedno ze źródeł ergantropijnej inkontrologii”. Kultura i Wartości 5: 93-108.
Symotiuk Stefan. 2013. „O wyższości Giordana Bruna nad Benedyktem de Spinozą, czyli o relacjach: Andrzej Nowicki – Leszek Kołakowski (wstęp do szkicu biografii równoległych). Kultura i Wartości 5: 69-78.
Tischner Józef. 1980. „Bezdroża spotkań”. Analecta Cracoviensia 12: 137-157.
Truchlińska Bogumiła. 1989. „Andrzeja Nowickiego portrety w świetle spotkań”. Człowiek i Światopogląd 5: 85-92.
Wieczorek Krzysztof. 1990. Dwie filozofie spotkania. Konfrontacja myśli Józefa Tischnera i Andrzeja Nowickiego, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Wieczorek Krzysztof. 2013. „Ślad, obecność, piętno imienne. O inkontrologii i ergantropii Andrzeja Nowickiego”. Kultura i Wartości 5: 37-54.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Zofia Majewska, Jan Koper

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 2
Liczba cytowań: 0