Moderation in the pursuit of happiness in the views of philosophers from the Lviv-Warsaw School
DOI:
https://doi.org/10.12775/RF.2025.003Keywords
umiar, aurea mediocritas, szczęście , rewitalizacja wartości, Szkoła Lwowsko-WarszawskaAbstract
Moderation in the pursuit of happiness in the views of philosophers
from the Lviv-Warsaw School
Moderation in times of excessive consumption is seen as a controversial virtue. The article is an attempt at the possibility of revitalizing the virtue of moderation by referring to the ethical views of philosophers from the Lviv-Warsaw School, especially Władysław Tatarkiewicz, Tadeusz Kotarbiński, Tadeusz Czeżowski and Władysław Witwicki. Their considerations in an analytical way, adhering to the principle of clarity of thought and word, present the need for moderation in the pursuit of happiness, understood as a positive balance of our entire life. This reflection also reminds us of Aristotle's principle of aurea mediocritas - the golden mean, which, without losing its validity, can discipline us and warn us against any excess in everyday life. The modus vivendi proposed by Twardowski and his students, who encouraged active action, was based on moderation, which begins with developing a specific attitude towards the world. This attitude showed, above all, not succumbing to the mood of pessimism but also excessive optimism, because both ways of reacting assess reality too extreme. Self-work and moral self-improvement turn out to be helpful in this process.
Keywords
Moderation, aurea mediocritas, happiness, revitalization of values, Lviv-Warsaw School
References
Annas Julia. 2008. „Szczęście jako osiągnięcie”, w: Socjologia codzienności, red. Piotr Sztompka, Małgorzata Bogunia-Borowska. Kraków: Wydawnictwo Znak.
Bartula Piotr. b.d. „Starożytny hedonizm i nowoczesny utylitaryzm”, Repozytorium Uniwersy-tetu Jagiellońskiego, https://ruj.uj.edu.pl.
Baudrillard Jean. 2006. Społeczeństwo konsumpcyjne. Jego mity i struktury, przeł. Sławomir Królak. Warszawa: Wydawnictwo Sic!
Bauman Zygmunt. 2004. Życie na przemiał. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Bauman Zygmunt. 2009. Konsumowanie życia, przeł. Magdalena Wyrwas-Wiśniewska. Kra-ków: Wydawnictwo Literackie.
Borowiecka Ewa. 1974. „Poglądy Wł. Witwickiego z zakresu filozofii człowieka”, Studia Fi-lozoficzne, nr 7.
Brożek Anna, Jadacki Jacek. 2023. Kazimierz Twardowski: filozof ze Lwowa. Warszawa: Wy-dawnictwo Semper.
Bylok Felicjan. 2012. „Orientacja na przyjemność w zachowaniach konsumentów”, Konsump-cja i Rozwój, nr 1.
Bylok Felicjan. 2014. „Wybrane społeczne kompetencje konsumenckie Polaków w świetle badań”, Handel Wewnętrzny, nr 4(351).
Czeżowski Tadeusz. 1965. „Sens i wartość życia”, w: Filozofia na rozdrożu. Warszawa: Pań-stwowe Wydawnictwo Naukowe.
Czeżowski Tadeusz. 1969. „O szczęściu”, w: Odczyty filozoficzne. Toruń: Wydawnictwo UMK.
Czeżowski Tadeusz. 1965. „Konflikty w etyce”, w: Filozofia na rozdrożu. Warszawa: Pań-stwowe Wydawnictwo Naukowe.
Drabarek Anna. 1999. O poznawaniu dobra moralnego. Różne rozumienie intuicji w etyce pol-skiej. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Drabarek Anna. 2004. Etyka umiaru. Ideał człowieka i jego szczęście w poglądach filozofów ze szkoły lwowsko-warszawskiej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Giddens Anthony. 2001. Nowoczesność i tożsamość. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kotarbiński Tadeusz. 1914. „Utylitaryzm a etyka litości”, Nowe Tory.
Kotarbiński Tadeusz. 1915. „Utylitaryzm w etyce Milla i Spencera”. Kraków: brak wydawnic-twa.
Kotarbiński Tadeusz. 1976. Medytacje o życiu godziwym. Warszawa: Państwowe Wydawnic-two Naukowe.
Popiel Jan. 1960. „Filozofia Władysława Tatarkiewicza”, w: Charisteria – rozprawy filozoficz-ne złożone w darze Wł. Tatarkiewiczowi. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Tatarkiewicz Władysław. 1918. „Pojęcie szczęścia a wymagania prawidłowej terminologii”, Przegląd Filozoficzny, z. 1–2.
Tatarkiewicz Władysław. 1939. „O hedonizmie społecznym”, Ruch Filozoficzny.
Tatarkiewicz Władysław. 1965. O szczęściu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Twardowski Kazimierz. 1927. „Pesymizm i optymizm”, w: Rozprawy i artykuły filozoficzne. Lwów: Księgarnia Polska B. Połonieckiego.
Twardowski Kazimierz. 1927. „Czy człowiek postępuje zawsze egoistycznie?”, w: Rozprawy i artykuły filozoficzne. Lwów: Księgarnia Polska B. Połonieckiego.
Twardowski Kazimierz. 1974. „Wykłady z etyki. Główne kierunki etyki naukowej”, Etyka, nr 13.
Witwicki Władysław. 1928. Rozmowa z pesymistą. Lwów: Wydawnictwo Zakładu Narodo-wego im. Ossolińskich.
Witwicki Władysław. 1957. Pogadanki obyczajowe. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Wiśniewski Ryszard. 1980. „Aksjologia Władysława Tatarkiewicza”, Ruch Filozoficzny, t. 38, nr 3–4.
Wiśniewski Ryszard. 1991. „O możliwości recepcji etyki empirycznej Tadeusza Czeżowskie-go”, Acta Universitatis Nicolai Copernici. Filozofia XIII, Nauki Humanistyczno-Społeczne, zeszyt 234.
Wiśniewski Ryszard. 1999. „Dyskusje metaetyczne w kręgu i wokół Szkoły Lwowsko-Warszawskiej”, w: Polska filozofia analityczna. Toruń: Wydawnictwo UMK.
Woleński Jan. 1980. „Metafizyczne dylematy analityków”, Humanitas, nr 4.
Woleński Jan. 1985. Filozoficzna szkoła lwowsko-warszawska. Warszawa: Wydawnictwo Os-solineum.
Szlendak Tomasz. 2013. „Kultura nadmiaru w czasach niedomiaru”, Kultura Współczesna, nr 1.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Anna Drabarek

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 78
Number of citations: 0