Trzy tezy Martina Seela w kwestii fenomenologii obrazu
Analiza krytyczna lingwistycznych metod estetyki
DOI:
https://doi.org/10.12775/RF.2025.020Słowa kluczowe
fenomenologia obrazu, teoria obrazu, semiotyka obrazu, estetyka filozoficzna, zwrot ikonicznyAbstrakt
W "Estetyce obecności fenomenalnej", Seel wyprowadza trzynaście tez dotyczących obrazu i jego jawienia się, które postuluje pod wpływem współczesnej mu dyskusji oraz opierając się na dorobku Nelsona Goodmana i Gottfrieda Boehma. Autor ninejszego artykułu skupia się szczególnie na trzech pierwszych tezach Seela, omawiając je w kontekście ewentualnych problemów interpretacyjnych. Poddaje je analizie krytycznej, odnosząc się m.in. do koncepcji Ludwiga Wittgensteina, którego Seel odrzuca w swoich wstępnych założeniach. Autor stara się poddać propozycje niemieckiego filozofa rekonstrukcji, zwracając uwagę na problemy, które te tezy mogą pomijać lub nieprecyzyjnie problematyzować. Artykuł omawia fenomenologiczne podejście do materialnego obrazu, skupiając się szczególnie na sposobie jego istnienia i procesie konstytuowania się sensu. Autor podkreśla również próbę Seela w uwzględnieniu materialnych obrazów we wszystkich ich formach, takich jak fotografie, odbicia lustrzane czy znaki piktograficzne.
Bibliografia
Berleant Arnold. 2011. Wrażliwość i zmysły, przeł. Sebastian Stankiewicz. Kraków: Universitas.
Boehm Gottfried. 2004. „Różnica ikoniczna”. W: O obrazach i widzeniu, red. Daria Kołacka, 306–315. Kraków: Universitas.
Didi-Huberman Georges. 2011. Przed obrazem. Pytanie o cele historii sztuki, przeł. Barbara Brzezicka. Gdańsk: Słowo/obraz terytoria.
Heidegger Martin. 1994. Bycie i czas, przeł. Bogdan Baran. Warszawa: PWN.
Heidegger Martin. 1997. ”Czas światoobrazu”. W: Drogi lasu, przeł. Krzysztof Wolicki, 67–95. Warszawa: Aletheia.
Husserl Edmund. 1967. Idee czystej fenomenologii i fenomenologicznej filozofii, t. 1, przeł. Danuta Gierulanka. Warszawa: PWN.
Ingarden Roman. 1958. Studia z estetyki, t. II, Warszawa: PWN.
Lyotard Jean-François. 2017. „Fakt malarski dzisiaj”. W: Główne problemy współczesnej fenomenologii, red. Jacek Migasiński, Marek Pokropski, przeł. Monika Murawska, 250–258. Warszawa: Uniwersytet Warszawski.
Marion Jean-Luc. 2007. Będąc danym. Esej z fenomenologii donacji, przeł. Wojciech Starzyński. Warszawa: IFiS PAN.
Rostkowska Aneta. 2010. „Estetyka obecności fenomenalnej”. Estetyka i krytyka 2: 230–234.
Seel Martin. 2008. Estetyka obecności fenomenalnej, przeł. Krystyna Krzemieniowa. Kraków: Universitas.
Waldenfels Bernhard. 2009. Podstawowe motywy fenomenologii obcego, przeł. Janusz Sidorek. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Welsch Wolfgang. 1996. „Estetyka i anestetyka”. W: Postmodernizm. Antologia przekładów, red. Ryszard Nycz, przeł. Małgorzata Łukasiewicz, 520–546. Kraków: Baran i Suczyński.
Wittgenstein Ludwig. 2000. Dociekania filozoficzne, przeł. Bogusław Wolniewicz. Warszawa: PWN.
Wittgenstein Ludwig. 2014. Uwagi o barwach, przeł. Bogdan Baran. Warszawa: Aletheia.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Kamil Rajkowski

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 122
Liczba cytowań: 0