Nowenna na pierwsze polskie wydanie Nowej Justyny Markiza de Sade
DOI:
https://doi.org/10.12775/RF.2023.024Słowa kluczowe
Markiz de Sade, Nowa Justyna, oświecenie, wolność, suwerenność, negacjaAbstrakt
Artykuł ten wykorzystuje okazję, jaką jest bezprecedensowe wydanie w Polsce Nowej Justyny – jednego z najbardziej niesławnych i skandalicznych dzieł Markiza de Sade (Kraków: Eperons, 2022, przeł. Krzysztof Matuszewski, tom 1-6) – aby zarysować szczególną historię towarzyszącą publikacji tego dzieła, a także by przypomnieć ewentualnym czytelnikom o jego znaczeniu literackim i filozoficznym w opozycji do popularnych aczkolwiek trywialnych twierdzeń, że twórczość Sade’a to nic więcej jak pornografia. Konsekwentny rozwój myśli sadycznej ukazuje filozoficzną odyseję ludzkiego poszukiwania suwerenności. Ma ona swój początek w oświeceniowej negacji Boga, lecz nie zatrzymuje się na niej. W pełni zautonomizowany rozum wchodzi w sojusz z Naturą, lecz jego również musi zakwestionować, tak jak musi zanegować Innego oraz samo Ego, by ostatecznie osiągnąć stanowisko nihilistycznego immoralizmu przejawiającego się apatycznym ponawianiem zbrodni.
Bibliografia
Arppe Tiina. 2016. “Evil”. [W:] Georges Bataille: Key Concepts, red. Mark Hewson, Marcus Coelen. New York: Routledge.
Banasiak Bogdan. 2003. „Sade – filozof XX wieku”. [W:] D.A.F. de Sade, Julietta. Wybór i opracowanie Bogdan Banasiak, Krzysztof Matuszewski. Kraków: Wydawnictwo Mireki.
Banasiak Bogdan. 2006. Integralna potworność. Markiz de Sade i filozofia libertynizmu, czyli konsekwencje „śmierci Boga”. Łódź – Wrocław: Wydawnictwo Thesaurus.
Georges Bataille. 1997. Knowledge of Sovereignty. [W:] The Bataille Reader, red. Fred Botting, Scott Wilson. Oxford: Blackwell Publishers Ltd.
Bataille Georges 2007. Erotyzm. Przeł. Maryna Ochab. Gdańsk: Słowo/obraz terytoria, wyd. II.
Blanchot Maurice. 2004. “Sade’s Reason”. W: idem, Lautréamont and Sade, transl. Stuart Kendall, Michelle Kendall. Stanford: Stanford University Press.
Corey Lewis. 1966. “Marquis de Sade: The Cult of Despotism”. The Antioch Review 1.
de Sade D.A.F. 1972. Niedole cnoty. Przeł. Jacek Trznadel. Warszawa: Czytelnik.
de Sade D.A.F. 1978. La Nouvelle Justine. Paris: Union Générale d’Éditions.
de Sade D.A.F. 1987. Justyna, czyli nieszczęścia cnoty. Przeł. Marek Bratuń. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie.
de Sade D.A.F. 1990. Les cent-vingt journées de Sodome. [W:] idem, Œuvres, vol. 1, Éditions établi par Michel Delon. Paris: Éditions Gallimard.
de Sade D.A.F. 1995. La Nouvelle Justine. [W:] idem, Sade. Œuvres, vol. 2, Éditions établi par Michel Delon. Paris: Éditions Gallimard.
de Sade D.A.F. 1998. Histoire de Juliette. [W:] Sade, Œuvres, vol. 3, Éditions établi par Michel Delon. Paris: Éditions Gallimard.
Delon Michel. 1995. “Introduction”. [W:] Sade. Œuvres, vol. 2, Éditions établi par Michel Delon. Paris: Gallimard.
Derrida Jacques. 2000. Ta dziwna instytucja zwana literaturą. Z Jacques’em Derridą rozmawia Derek Attridge. Przeł. Michał Paweł Markowski. [W:] Dekonstrukcja w badaniach literackich, red. Ryszard Nycz. Gdańsk: Słowo/obraz terytoria.
Dhonte Isabelle. 2010. “Le désir dans la subversion lacanienne du sujet: « Ne pas céder sur son désir »”. La Revue Lacanienne 1.
Foucault Michel. 1999. „Szaleństwo, literatura, społeczeństwo”. [W:] idem, Powiedziane, napisane. Szaleństwo i literatura. Przeł. Małgorzata Kwietniewska. Warszawa: Aletheia.
Foucault Michel. 1999. „Przedmowa do transgresji”. [W:] idem, Powiedziane, napisane. Szaleństwo i literatura, przeł. Tadeusz Komendant. Warszawa: Aletheia.
Juin Hubert. 1975. “Sade entier”. Europe 522.
Klossowski Pierre. 1999. Sade mój bliźni. Przeł. Bogdan Banasiak, Krzysztof Matuszewski. Warszawa: Aletheia.
Lacan Jacques. 1986. Le Séminaire, Livre VII: L’éthique de la psychanalyse, leçon du 6 juillet 1960. Paris: Le Seuil.
Lely Gilbert. 1978. “Avant-propos”. [W:] D.A.F. de Sade, La Nouvelle Justine. Paris: Union Générale d’Éditions.
Matuszewski Krzysztof. 2008. “De Trinitate”. [W:] idem, Sade. Msza okrucieństwa. Gdańsk: Słowo/obraz terytoria.
McKendrick Karmen. 1999. Counterpleasures. New York: Stane University of New York Press.
Nawroczyński Bogdan. 1929. Swoboda i przymus w wychowaniu. Siedem rozpraw pedagogicznych. Warszawa: Nasza Księgarnia.
Nowaczyk Adam. 2006. „Sade – nasz współczesny”. Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria 2.
Nowak Adam. 2022. Sztuka… moralność. Koniunkcja czy alternatywa? „Katolik.pl – Serwis Internetowy”, https://m.katolik.pl/sztuka-----moralnosc--koniunkcja-czy-alternatywa-,24507,416,cz.html [dostęp: 05.11.2022].
Pauvert Jean-Jacques. 1990. Sade vivant III: “Cet écrivain à jamais célèbre”, 1793-1814. Paris: Robert Lafont.
Ramond Catherine. 2016. “Sade: La question de l’unité de l’œuvre”, Revue D’histoire Littéraire de la France 4.
Ulicka Danuta. 1986. „Zbrodnia Markiza de Sade”, Miesięcznik Literacki 7.
Zieliński Stanisław. 1976. „Nudny, dość plugawy”. [W:] idem, Wycieczki balonem, Nr 5. Gawędy z pretekstem. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Wojciech Kruszelnicki
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 155
Liczba cytowań: 0
