Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • English
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • Ogłoszenia
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Zespół redakcyjny
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • English
  • Język Polski

Ruch Filozoficzny

Krytyka i obrona wiwisekcji w siedemnastym wieku
  • Strona domowa
  • /
  • Krytyka i obrona wiwisekcji w siedemnastym wieku
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 78 Nr 2 (2022) /
  4. Artykuły

Krytyka i obrona wiwisekcji w siedemnastym wieku

Autor

  • Paweł Pasieka Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie https://orcid.org/0000-0002-3346-5280

DOI:

https://doi.org/10.12775/RF.2022.014

Słowa kluczowe

wiwisekcja, Harvey, Aselli, układ krwionośny, naczynia limfatyczne

Abstrakt

Eksperymenty na zwierzętach mają długą tradycję, sięgającą antyku. W czasach nowożytnych wraz z ożywieniem badań anatomicznych w XVI wieku zaczęto je wykorzystywać do wyjaśniania funkcji organów ciała, określenia różnicy pomiędzy ciałem żywym a martwym i obrony koncepcji krążenia płucnego krwi. Dopiero jednak w kolejnym stuleciu podjęto zakrojone na szeroką skalę badania z zakresu fizjologii, w których wiwisekcje stały się kluczowym elementem. Odkrycia dokonane w latach 20. XVII wieku przez Williama Harveya, układu krwionośnego jako zamkniętego układu cyrkulacyjnego, jak również przez Gaspare Aselliego, naczyń limfatycznych, zostały dokonane dzięki przeprowadzeniu licznych doświadczeń na zwierzętach. Eksperymenty te, jak i ich wyniki stały się przedmiotem polemik i debat, które dotyczyły zarówno kwestii wiarygodności uzyskanych w ten sposób danych, jak i etycznej strony przeprowadzonych badań. Artykuł jest próbą opisu tych sporów.

Bibliografia

Bacon Francis. 1955. Novum Organum, przeł. Jan Wikarjak. Warszawa: PWN.

Cole F. J. 1957. „Harvey’s Animals”. Journal of the History of Medicine 12(2): 106–113.

Gregory Andrew. 2001. „Harvey, Aristotle and the Weather Cycle”. Studies in History and Philosophy of Biology and Biomedical Sciences 32: 153–168.

Guerrini Anita. 2003. Experimenting with Humans and Animals. From Galen to Animal Rights. Baltimore: The Johns Hopkins University Press.

Guerrini Anita. 2013. „Experiments, Causation, and the Uses of Vivisection in the First Half of the Seventeenth Century”. Journal of the History of Biology 46: 227–254.

Harvey William. 1990. The Circulation of the Blood and Other Writings, przeł. K. J. Franklin. London: J. M. Dent.

Le Clerc Daniel, Jacques Manget. 1711. Bibliotheca anatomica. London: John Nutt for W. Lewis et al., 1711.

Locke John. 2015. „Anatomia”, przeł. Adam Grzeliński. Studia z Historii Filozofii 7(1): 39–49.

Mersenne Marine. 1933–1988. Correspondance, red. P. Tannery i in., t. 4. Paris: CNRS.

Shotwell R. Allen. 2013. „The Revival of Vivisection in Sixteenth Century”. Journal of History of Biology 46: 171–197.

Tannenbaumówna Anna. 1929. „Descartes i jego bête-machine”. Przegląd Filozoficzny 3: 169–181.

Wolter. 1952. Listy o Anglikach albo Listy filozoficzne, przeł. Julian Rogoziński. Warszawa: PIW.

Ruch Filozoficzny

Pobrania

  • pdf

Opublikowane

2022-12-14

Jak cytować

1.
PASIEKA, Paweł. Krytyka i obrona wiwisekcji w siedemnastym wieku. Ruch Filozoficzny [online]. 14 grudzień 2022, T. 78, nr 2, s. 55–74. [udostępniono 22.6.2025]. DOI 10.12775/RF.2022.014.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 78 Nr 2 (2022)

Dział

Artykuły

Licencja

Prawa autorskie (c) 2022 Paweł Pasieka

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 1807
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Zapisz się Wypisz się

Język / Language

  • English
  • Język Polski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

wiwisekcja, Harvey, Aselli, układ krwionośny, naczynia limfatyczne
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa