Czy woda to H2O? O słynnym przykładzie Hilarego Putnama w świetle filozofii chemii
DOI:
https://doi.org/10.12775/RF.2021.018Słowa kluczowe
woda, H2O, chemia, znaczenie, odniesienie, tożsamośćAbstrakt
Praca przedstawia analizę zdania „woda to H2O” jako znaczącego przykładu zarówno dla teorii znaczenia Putnama, naukowego realizmu jak i filozofii chemii. Omówiona została sama koncepcja znaczenia i oznaczania, rozumienie terminu „woda” przez laików i chemików, różne sposoby interpretacji zdania „woda to H2O” oraz krytyka przykładu Putnama. Autorka rozważa czy przykład ten jest zasadny, oraz pokazuje, jak mimo mocnej i trafnej krytyki można interpretować zdanie „woda to H2O” w zgodzie z filozofią chemii.
Bibliografia
Bernett David. 2000. “Is Water Necessarily Identical to H2O?”. Philosophical Studies 98: 95–108.
Chang Hasok. 2012. Is Water Really H2O? Evidence, Realism and Pluralism. Cambridge: Springer.
Grobler Adam. 2001. "Nazwy rodzajowe w trójkącie Kripke-Putnam-Hintikka". W: Pragmatyzm i filozofia Hilarego Putnama, red. Urszula Żegleń. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Hacking Ian. 1994. „Eksperymentowanie a realizm naukowy”, przeł. Danuta Sobczyńska. W: Nowy eksperymentalizm – teoretycyzm – reprezentacja, red. Danuta Sobczyńska, Paweł Zeidler. 9–30. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii UAM.
Hendry Robin Findlay. 2017. “Prospect for Strong Emergence in Chemistry”. W: Philosophical and Scientific Perspective on Downward Causation, red. Michael Paolini Paoletti Francesco Orilia. 149–166. New York: Routlege.
Hendry Robin Findlay. 2010. “Emergence vs. Reduction in Chemistry”. W: Emergence in Mind, red. Cynthia Mcdonald, Graham Mcdonald. 205–221. New York: Oxford University Press Inc.
Kripke Saul. 2001. Nazywanie a konieczność, przeł. Bohdan Chwedeńczuk. Warszawa: Aletheia.
Lombardi Olimpia. 2015. “The Ontological Autonomy of the Chemical World: Facing the Criticisms”. W: Philosophy of Chemistry: Growth of a New Discipline, red. Eric Scerri, Lee McIntyre. 23–38. Dordrecht: Springer.
Odrowąż-Sypniewska Joanna. 2006. Rodzaje naturalne. Rozważania z filozofii języka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper.
Putnam Hillary. 1998. Wiele twarzy realizmu i inne eseje, przeł. Adam Grobler. Warszawa: PWN.
Putnam Hillary. 1991. „Czym jest realizm?“ , przeł. Paweł Zeidler. Colloquia Communia 1–3 (54–56): 61–73.
Putnam Hillary. 1990. Realism with a human face. 54–55. Cambridge, Mass: Harvard University Press.
Scerri Erick. 2012. “Top-down causation regarding the chemistry-physics interface: a sceptical view”. Interface Focus 2: 20–25.
Weisberg Michael. 2006. “Water is not H2O” W: Philosophy of Chemistry: Synthesis of a New Discipline, red. Davis Baird, Lee McIntyre, Eric Scerri. 337–347. Dordrecht: Springer.
Zeidler Paweł. 2011. Chemia w świetle filozofii. Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Paulina Seidler
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 1201
Liczba cytowań: 0
