Konwencja Minamata – nowa era regulacji i odpowiedzialności na rzecz globalnego ograniczenia emisji rtęci
DOI:
https://doi.org/10.12775/PPOS.2016.025Słowa kluczowe
Zanieczyszczenia chemiczne, traktaty środowiskowe, ocena systemu ochrony, emisja rtęciAbstrakt
Konwencja Minamata w sprawie rtęci stanowi odpowiedź na globalne zagrożenie emisją rtęci oraz jej wpływu na zdrowie człowieka i środowisko. W dniu 19 stycznia 2013 roku na piątej sesji Międzynarodowego Komitetu Negocjacyjnego w Genewie (INC 5), w skład którego wchodzili reprezentanci 140 rządów państw należących do Organizacji Narodów Zjednoczonych, doszło do ustalenia ostatecznej wersji konwencji mającej na celu redukcję zanieczyszczenia środowiska rtęcią. Formalne przyjęcie Konwencji nastąpiło w dniu 10 października 2013 roku podczas Konferencji Dyplomatycznej w Minamata w Japonii. Potwierdzono tym samym, że rtęć jest substancją o ogólnoświatowym znaczeniu z uwagi na jej rozprzestrzenianie się w atmosferze na dalekie odległości, utrzymywanie się w środowisku po wprowadzeniu na skutek działalności człowieka, zdolności do bioakumulacji w ekosystemach oraz znacząco szkodliwy wpływ na zdrowie ludzi i środowisko. Ten nowo powstały, prawnie wiążący instrument zawiera kompleksowe rozwiązania na rzecz zmniejszenia emisji rtęci do atmosfery, ograniczenia zapotrzebowania na rtęć w produktach i procesach przemysłowych, ograniczenia międzynarodowego handlu rtęcią, jak również postępowania z odpadami zawierającymi rtęć, stosowania metod składowania rtęci oraz reguluje kwestie odnoszące się do terenów zanieczyszczonych tym metalem i przyjęcia wytycznych dotyczących stosowania BAT /BEP. Dotychczasowe środki ograniczone do obszaru geograficznego Unii Europejskiej okazały się niewystarczające do rozwiązania ogólnoświatowego problemu rtęci. Nowe regulacje, po ich wdrożeniu, będą miały potencjalny wpływ na różne sektory przemysłowe, takie jak: odpady komunalne z największymi źródłami Hg (baterie), niebezpiecznymi odpadami dentystycznymi (amalgamaty), przemysłowymi (środki ochrony roślin, farby), metali nieżelaznych. Celem artykułu jest zaakcentowanie doniosłości i znaczenia wprowadzonej Konwencją spójnej strategii wspólnotowej w zakresie rtęci w perspektywie krótko i długoterminowej, która umożliwi również dalszą weryfikację problemu i skuteczności polityki.Bibliografia
AMAP/UNEP, Technical Background Report to the Global Atmospheric Mercury Assessment, Arctic Monitoring and Assessment Programme/ UNEP Chemicals Branch, 2008.
Chand D., Jaffe D., Prestbo E. et al., Reactive and particulate mercury in the Asian marine boundary layer, “Atmos. Environ.” 2008 (42).
Cyran M., Effect of environmental exposure to Mercury on the functioning of the human body, “Medycyna Środowiskowa” 2013, No. 3.
ENAP, The Global Atmospheric Mercury Assessment: Sources, Emissions and Transport, Geneva 2008.
European Commission, Questions & Answers on the Mercury Strategy (MEMO/05/03, 31 January 2005).
Fain X., Ferrari C. P., Dommergue A. et al., Mercury in the snow and firn at Summit Station, Central Greenland, an implications for the study of past atmospheric mercury levels, “Atmos. Chem. Phys.” 2008 (8).
Global Mercury Assessment 2013: Sources, Emissions, Releases and Environmental Transport, UNEP Chemicals Branch, Geneva, Switzerland 2013.
Goyer R.A., Toxic effect of heavy metals, In: Casarett and Donll’s Toxicology, The Basic Science of Poisoning, M.O. Amadur, J. Donll, C.D. Klaassen (eds.), Pergamon Press 1991.
Grandejean P., Landrigan P.J., Developmental neurotoxicity of industrial chemicals, “Lancet” 2006 (368).
Guruswamy L.D., Papps I., Storey D.J., The Development and Impact of an EEC Directive: The Control of Discharges of Mercury to the Aquatic Environment, “Journal of Common Market Studies” 1983 (1).
Health sector involvement in the implementation of the Minamata Convention: assessment and prevention of mercury exposure, Report of a meeting Bonn, Germany 4–25 June 2015, World Health Organization 2016.
Houeto P., Sandouk P., Baud F.J., Levillain P., Elemental mercury vapor toxicity: treatment and levels in plasma and urine, “Hum. Exp. Toxicol.” 1994 (13).
Hujoel P. et al., Mercury Exposure from Dental Filling Placement During Pregnancy and Low Birth Weight Risk, “American Journal of Epidemiology” 2005, No. 161.
Kryteria zdrowotne środowiska. Rtęć, Wydawnictwo Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi, Warszawa 1983.
Pirrone N., Costa P., Pacyna J.M., Ferrara R., Atmospheric mercury emissions from anthropogenic and natural sources in the Mediterranean region, “Atmospheric Environment” 2001 (35).
Smith J., The Minamata Effect: A new régime for the Global treaty Governance of chemical pollutants, In: International Environmental Law: Contemporary Concerns and Challenges in 2014, V. Sancin, M. Kovič Dine (ed.), Ljubljana 2014.
Study on EU Implementation of the Minamata Convention on Mercury. Final Report, Jarvis A. (ed.), U. K. 2015.
Thiomersal and Vaccines: Questions and Answers, World Health Organization 2006.
Use and Release of Mercury in the United States, U.S. EPA, 2002.
Wang Q., Kim D., Dionysiou D.D., Sorial G.A., Timberlake D., Sources and remediation for mercury contamination in aquatic systems – a literature review, “J. Environmental Pollution” 2004 (131).
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
The journal offers the access to its contents in Open Access system on the principles of non-exclusive licence Creative Commons (CC BY-ND 3.0).Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 403
Liczba cytowań: 0