Zakres i formy prawne przedsiębiorczości komunalnej w Polsce międzywojennej i obecnie
DOI:
https://doi.org/10.12775/PBPS.2017.021Słowa kluczowe
samorząd terytorialny, działalność gospodarcza, przedsiębiorstwa komunalne, gospodarka komunalnaAbstrakt
W opracowaniu podjęto problematykę kształtowania rozwiązań prawnych dotyczących zakresu i form przedsiębiorczości komunalnej w Polsce. Historia przedsiębiorczości komunalnej w Europie sięga pierwszej połowy XIX w., a w wolnej Polsce – okresu II Rzeczypospolitej. Problematyka przedsiębiorczości komunalnej wzbudzała w okresie międzywojennym i wzbudza w czasach współczesnych ogromne kontrowersje w doktrynie. Przeprowadzona analiza wykazała, że w okresie II RP (gdy toczono żywiołowe dyskusje na temat zasadności prowadzenia przedsiębiorstw publicznych) jednostki samorządu terytorialnego dysponowały znacznie szerszym zakresem swobody w prowadzeniu przedsiębiorczości komunalnej niż współcześnie. Wynika to z ustanowienia przez prawodawcę współczesnego określonych zakazów i ograniczeń odnoszących się do działalności gospodarczej samorządu terytorialnego wykraczającej poza sferę użyteczności publicznej.Bibliografia
Banasiński C., Jaroszyński K.M., Ustawa o gospodarce komunalnej. Komentarz, Wydawnictwo Wolters Kluwer, Warszawa 2017 [online] System Informacji Prawnej LEX nr 10520.
Banasiński C., Uwagi do poselskiego projektu ustawy o działalności gospodarczej gmin, Samorząd Terytorialny 1994, nr 5, s. 44–50.
Biegeleisen L.W., Przedsiębiorstwa komunalne a życie gospodarcze, „Samorząd Miejski” 1935, nr 22, s. 1206–1218.
Biegeleisen L.W., Przedsiębiorstwa komunalne, „Samorząd Miejski” 1928, nr 4, s. 127–146.
Biegeleisen L.W., Teorja i polityka przedsiębiorstw publicznych samorządu terytorjalnego i państwa, nakładem Sekcji Wydawniczej Bratniej Pomocy Studentów Wszechnicy Polskiej, Warszawa 1931.
Biegeleisen L.W., Teorja przedsiębiorstw komunalnych (Istota, zakres i rodzaje przedsiębiorstw publicznych), „Samorząd Terytorialny” 1931, nr 1–2, s. 26–70.
Biegeleisen L.W., Zagadnienia ekonomiki komunalnej, Wydawnictwo Związku Pracowników Administracji Gminnej Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1928.
Borodo A., Samorząd terytorialny. System prawnofinansowy, LexisNexis Polska Sp. z o.o., Warszawa 2012.
Borodo A., System finansowy samorządu terytorialnego w Polsce, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa „Dom Organizatora”, Toruń 2011.
Brzeziński W., Nowe ustawodawstwo o przedsiębiorstwach gminnych we Francji, „Samorząd Terytorjalny” 1930, nr 2, s. 46–53 (366–373).
Byjoch K., Redel S., Prawo gospodarki komunalnej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000.
Czadankiewicz J., Przedsiębiorstwa miejskie w 1933/34, „Samorząd Miejski” 1935, nr 23, s. 1252–1258.
Czarnow S., Działalność gospodarcza jednostek samorządu terytorialnego, „Samorząd Terytorialny” 2007, nr 10, s. 22–37.
Czarnow S., Komunalna działalność gospodarcza a zadania publiczne samorządu terytorialnego, „Samorząd Terytorialny” 2002, nr 10, s. 38–54.
Dembiński H., W poszukiwaniu form organizacyjnych przedsiębiorstw komunalnych, „Samorząd Terytorjalny” 1930, nr 3–4, s. 1–28 (465–492).
Dębowska-Romanowska T., Metody organizacji i finansowania przedsiębiorstw komunalnych w Polsce międzywojennej, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego” 1970, seria I, nr 73, s. 15–39.
Dmitrjew A., Przedsiębiorstwa komunalne w ustawodawstwie polskiem (studium finansowe), Skład Główny w Księgarni K. Rutkowskiego, Wilno 1934.
Dudzik S., Działalność gospodarcza samorządu terytorialnego. Problematyka prawna, Kantor Wydawniczy „Zakamycze”, Kraków 1998.
Dziembowski Z., Komunalne przedsiębiorstwa użyteczności publicznej. Organizacja i zasady finansowania, VERBA Sp. z o.o., Warszawa 1991.
Gajl N., Gospodarka budżetowa w świetle prawa porównawczego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1993.
Gajl N., Szanse i zagrożenia rozwoju samorządu lokalnego. Aspekty prawno-finansowe, [w:] M. Kubista (red.), Szanse i zagrożenia rozwoju samorządu terytorialnego, Sejmik Samorządowy Województwa Katowickiego, Katowice 1994.
Ginsbert-Gebert A., Polityka komunalna, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1977.
Ginsbert-Gebert A., Samorząd terytorialny i jego gospodarka. Skrypt szkoleniowy, Centralny Ośrodek Metodyki i Upowszechniania Kultury, Warszawa 1990.
Głąbiński S., Wykład nauki skarbowej, nakładem autora (Druk. Pillera i Spółki), Lwów 1894.
Grenowski J., Podstawy prawne gospodarczego działania miast francuskich, „Samorząd Miejski” 1930, nr 13, s. 563–573.
Grześ B., Związki zawodowe pracowników komunalnych, samorządowych i zawodów pokrewnych 1906–2010, Towarzystwo Wydawnictwo Literackie, Warszawa 2011.
Gutkowski M., Nauka skarbowości i prawo skarbowe. Część I ogólna, Wydawnictwo Akademickiego Koła Prawników, Studentów U.S.B., Wilno 1936.
Harasimowicz J., Rozwój terenowego prawa finansowego w Polsce, Polskie Wydawnictwa Gospodarcze, Warszawa 1952.
Heydel A., Gospodarcze granice liberalizmu i etatyzmu, [w:] A. Heydel, T. Lulek, S. Schmidt, S. Wyrobisz, F. Zweig, Etatyzm w Polsce, nakładem Towarzystwa Ekonomicznego, Kraków 1932.
Izdebski H., Samorząd terytorialny w II Rzeczypospolitej. Część I: Zagadnienia ogólne. Samorząd przed 1933 r., „Samorząd Terytorialny” 1991, nr 5, s. 34–40.
Jagoda J., Komentarz do art. 13 ustawy o samorządzie województwa, [w:] B. Dolnicki (red.), Ustawa o samorządzie województwa. Komentarz, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2012 [online] LEX nr 8704.
Jagoda J., Komentarz do art. 6 ustawy o samorządzie powiatowym, [w:] B. Dol-nicki (red.), Ustawa o samorządzie powiatowym. Komentarz, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2007 [online] LEX nr 30670.
Jagoda J., Władza i finanse lokalne w Republice Federalnej Niemiec, [w:] E. Ruśkowski, B. Dolnicki (red.), Władza i finanse lokalne w Polsce i krajach ościennych, Bydgoszcz 2007.
Jaroszyński M., Prawo o przedsiębiorstwach komunalnych, „Samorząd” 1933, nr 4, s. 45–47.
Kołaczkowski B., Ratajczak M., Dochody z działalności gospodarczej na tle międzywojennych rozwiązań prawnych, „Prawo Budżetowe Państwa i Samorządu” 2016 r., nr 3 (4) 2016, s. 31 i n.), DOI: http://dx.doi.org/10.12775/
PBPS.2016.013.
Kołaczkowski B., Ratajczak M., Krajowy bank samorządowy, komunalne kasy oszczędności i Komunalny Fundusz Pożyczkowo-Zapomogowy jako źródła przychodów zwrotnych samorządu terytorialnego, „Finanse Komunalne” 2017, nr 7–8, s. 5–14.
Kołaczkowski B., Ratajczak M., Samorząd terytorialny w zaborze rosyjskim? Początki decentralizacji terenowej w Królestwie Polskim i na Ziemiach Za-branych w latach 1861–1915, „Samorząd Terytorialny” 2013, nr 7–8,
s. 154–170.
Kosikowski C., Finansowanie działalności gospodarczej prowadzonej przez samorządowe zakłady budżetowe; Finansowanie działalności gospodarczej j.s.t. prowadzonej w formie spółki prawa handlowego, [w:] C. Kosikowski
i J.M. Salachna (red.), Finanse samorządowe. 580 pytań i odpowiedzi. Wzory uchwał, deklaracji, decyzji, umów, Lex a Wolters Kluwer business, Warszawa 2012.
Kosikowski C., Komentarz do ustawy o gospodarce komunalnej oraz wzory aktów gminy dotyczące przekształceń przedsiębiorstw komunalnych, Zachodnie Centrum Organizacji, Łódź–Zielona Góra 1997.
Kosikowski C., Polskie publiczne prawo gospodarcze, Wydawnictwa Prawnicze PWN, Warszawa 2000.
Kosikowski C., Status prawny przedsiębiorstw komunalnych (uwagi na tle projektu ustawy), „Samorząd Terytorialny” 1991, nr 7–8, s. 25–33.
Krzeczkowski K., Zagadnienie przedsiębiorczości komunalnej, odbitka z „Samo-rządu Terytorjalnego”, Warszawa 1934.
Kumaniecki K.W., Ustrój władz samorządowych na ziemiach polskich w zarysie, nakładem Księgarni J. Czerneckiego, Warszawa–Kraków 1921.
Młynarczyk A., Komunalne kasy oszczędności i banki samorządowe – zagadnienia prawne, Wydawnictwo Kampol s.c., Szczecin 2005.
Niewiadomski Z., Samorząd terytorialny, [w:] R. Hauser, Z. Niewiadomski i A. Wróbel (red.), System Prawa Administracyjnego, tom 6 Podmioty ad-ministrujące, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2011.
Ochendowski E., Zagadnienia prawne gospodarki komunalnej, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1963.
Regulski J., Samorządna Polska, Rosner i Wspólnicy, Warszawa 2005.
Romaniuk K., Formy organizacyjne przedsiębiorstw komunalnych w Polsce, Odbitka: Kwartalnik Statystyczny Rok 1933, Warszawa 1933.
Ruśkowski E., Finanse lokalne w Polsce, [w:] E. Ruśkowski (red.), Finanse komunalne w wybranych krajach europejskich, Temida 2, Białystok 1997.
Rybarski R., Nauka skarbowości, Zakł. Druk. F. Wyszyński i Spółka, Warszawa 1935.
Skoczny T., Dopuszczalność działalności gospodarczej gmin, „Samorząd Terytorialny” 1991, nr 3, s. 3–9.
Sosnowski M., Działalność gospodarcza gmin (aspekt prawny), Kancelaria Sejmu Biuro Studiów i Ekspertyz, Wydział Opinii Prawnych, Informacja nr 167, grudzień 1993, s. 2 [online] http://biurose.sejm.gov.pl/teksty_pdf_93/i-167.pdf.
Stec M. i Mączyński M. (red.), Działalność gospodarcza jednostek samorządu terytorialnego. Dopuszczalność i granice jej prowadzenia, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2016.
Strasburger E., Nauka skarbowości (część ogólna), Skład Główny w Księgarni Gebethnera i Wolffa, Warszawa 1924.
Wasilewski A., Działalność gospodarcza a funkcje i zadania gmin, „Samorząd Terytorialny” 1991, nr 11–12, s. 130–132.
Weinfeld I., Skarbowość polska, zeszyt 4 Przedsiębiorstwa – Samorząd – Śląsk, Wydawnictwo „Bibjoteka Prawnicza”, Warszawa 1935.
Witkowski W., Historia administracji w Polsce 1764–1989, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
Wojciechowski E., Samorząd terytorialny w warunkach gospodarki rynkowej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997.
Wyporska J., Działalność gospodarcza jednostek samorządu terytorialnego, [w:] J.P. Tarno, Samorząd terytorialny w Polsce, Wydawnictwo Prawni-cze LexisNexis, Warszawa 2004.
Zawadzki J., Zarys gospodarczej polityki komunalnej, nakładem „Samorządu Miejskiego”, Warszawa 1935.
Zawadzki W., Przedsiębiorstwo państwowe jako forma organizacji produkcji, „Ruch Prawniczy i Ekonomiczny” 1922, nr 3, s. 470–472
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 1182
Liczba cytowań: 0