Opłaty i kary za korzystanie ze środowiska – aspekty finansowo-prawne

Abstrakt

Opłaty i kary za korzystanie ze środowiska – uregulowane w ustawie Prawo ochrony środowiska – są konstrukcjami prawnymi wzajemnie ze sobą powiązanymi. Występują cztery opłaty podstawowe (za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, za wprowadzanie ścieków, za pobór wód, za składowanie odpadów), a także opłaty podwyższone i kary pieniężne za korzystanie ze środowiska. Płatności te odnoszą się do różnego rodzaju korzystania z zasobów środowiska i do różnego stopnia naruszeń związanych z tym korzystaniem. Opłaty i kary za korzystanie ze środowiska są to kategorie odrębne w stosunku do pozostałych kategorii dochodów publicznych (podatków, opłat). Są obowiązkowymi płatnościami za korzystanie wprost z poszczególnych elementów i składników środowiska, np. z powietrza, wody. Stanowią przymusowe publiczno-prawne daniny za korzystanie ze środowiska, które ustawodawca państwowy nakłada na podmioty korzystające ze środowiska, zarówno w celu ograniczania tego korzystania, jak i w celu gromadzenia środków na finansowanie zadań z zakresu ochrony środowiska. Znaczenie tych opłat i kar będzie wzrastać, środowisko i jego elementy są bowiem dobrem bardzo cennym, ograniczonym, podlegającym coraz większej ochronie.