Deficyt budżetowy i dług publiczny oraz kompetencje organów władzy do ich kształtowania – w świetle przepisów konstytucji i prawa Unii Europejskiej

Abstrakt

Sprawy długu i deficytu regulowane są w konstytucjach (m.in. polskiej, niemieckiej, hiszpańskiej) i w prawie Unii Europejskiej. Regulacje konstytucyjne dotyczące długu i deficytu publicznego są normami skierowanymi głównie do rządów i parlamentów. Jednak mają one raczej charakter prewencyjny, sygnalizacyjny. Nie mogą same przez się zatrzymać poziomu zadłużania się państwa. Cele finansowe dotyczące długu i deficytu mogą być osiągnięte metodami niefinansowymi – odpowiednią polityką społeczną i gospodarczą, realizowaną przez władze cieszące się dużym autorytetem. Regulacje UE dotyczące długu i deficytu mogą być wprowadzane w życie tylko instrumentami prawa krajowego. Bardzo wątpliwy i podważający autorytet państwa jest zespół przepisów unijnych ograniczających uprawnienia budżetowe państw członkowskich, w tym uprawnienia budżetowe rządów i parlamentów narodowych.