Polish and Lithuanian model of local self-government in historical perspective – a comparative analysis with special emphasis on the application of the civic budget
DOI:
https://doi.org/10.12775/PBPS.2023.023Keywords
Polish commune, Lithuanian region, consultation instruments, citizen budgetAbstract
Polish and Lithuanian local governments have similar historical conditions. However, presently, after dynamic political changes, the local government model in both countries is different. The aim of the article is to indicate the fundamental differences and similarities in both models, with particular emphasis on conducting forms of public consultations and the use of participatory budgeting. The comparative analysis is based on the example of the Polish municipality of Wyszków and the Lithuanian region of Šalčininkai. The analysis carried out allowed for the identification of social consultation instruments used by the Polish municipal government, which could be used by the local government of the Lithuanian region.
References
Bandarzewski K., Samorząd terytorialny we współczesnych konstytucjach Polski i Litwy [w:] M. Grzybowski, B. Naleziński (red. nauk.), Państwo demokratyczne, prawne i socjalne. Księga jubileuszowa dedykowana profesorowi Zbigniewowi Antoniemu Maciągowi. Tom 2. Studia Historyczno-Prawne i Ustrojowo Porównawcze, Oficyna Wydawnicza AFM, Kraków 2014.
Birskyte L., Involving citizens in public decision making: the case of participatory budgeting in Lithuania, “Financial Theory and Practice” 2013, nr 37, s. 383–402.
Cichoń P., Wpływ Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 17 marca 1921 r. na kształtowanie się samorządu terytorialnego w II Rzeczpospolitej, „Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa” 2021, nr 14, s. 495–510.
Czopek M., Żołnierczyk E., Konsultacje społeczne jako forma dialogu ze społecznością lokalną, „Społeczności Lokalne Studia Interdyscyplinarne” 2017, nr 1, s. 85–93.
Dudzińska K., Runiewicz-Jasińska R., The Development of Lithuanian Statehood in years 1918–1940, ”Polish Political Science” 2007, nr 36, s. 233–254.
Fałdowski M, Geneza i istota Samorządu terytorialnego jako determinanta bezpieczeństwa społeczeństwa obywatelskiego na przykładzie wybranych państw UE, „Przegląd Policyjny” 2018, nr 2, s. 37–49.
Gasidacja A., Rozwój regionalny Litwy w warunkach integracji gospodarczej, „Ekonomia Międzynarodowa” 2018, nr 21, s. 5–19.
Gregorowicz S., Parlament Republiki Litewskiej, „Biuro Studiów i Ekspertyz” 1992, nr 77, s. 1–5.
Janosiewicz W., Samorząd terytorialny w Polsce – zarys historyczny, „Homo Politicus” 2018, nr 13, s. 7–21.
Kelminskienė A., Definicja budżetu partycypacyjnego i czynniki warunkujące: przypadek miast Wilno i Alytus, Mykolo Romerio Universitetass, Wilno 2023.
Kierończyk P., Konstytucja litewska na tle polskiej ustawy zasadniczej, „ Gdańskie Studia Prawnicze” 2018, Tom XL, s. 681–698.
Krasnowolski A., Budżety obywatelskie (partycypacyjne). Historia instytucji i jej funkcjonowanie w polskich samorządach, Kancelaria Senatu, Biuro Analiz, Dokumentacji i Korespondencji, Warszawa 2020.
Malinowska-Misiąg E., Misiąg W., Podział administracyjny a system finansowania gmin w Polsce, „Studia BAS” 2021, nr 4, s. 9–26.
Malužinas M., Model samorządu terytorialnego w Republice Litewskiej – Gene-za i Rozwój, „Opinie i Komentarze FRDL Samorząd Terytorialny na świecie” 2023, nr 6, s. 1–10.
Malužinas M., Stosunki władzy na linii Smetona–Voldemaras. Rola organizacji Żelaznego Wilka w Litewskim systemie politycznym, „Kwartalnik Historyczny” 2022, nr 4, s. 937–958.
Ostrowska A., Budżet obywatelski i fundusz sołecki jako instytucje partycypacji społeczności lokalnej [w:] I. Lipowicz (red.), System Prawa Samorządu Terytorialnego. Tom 2. Ustrój samorządu terytorialnego, Wolters Kluwer, Warszawa 2022.
Ostrowska A., Planowanie i dokonywanie wydatków publicznych w ramach budżetu obywatelskiego – uwagi de lege lata, „Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem” 2020, nr 12, s. 196–213.
Ostrowska A., System prawnofinansowy powiatów a decentralizacja finansów publicznych, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku, Białystok 2006.
Radczenko A., Korupcyjna mapa Litwy: wyzwania stają się trudniejsze, https://wilno.tvp.pl/70346893/korupcyjna-mapa-litwy-wyzwania-staja-sie-trudniejsze, (dostęp: 3 kwietnia 2024 r.).
Radczenko A. Litewska samorządowość nie do końca zdaje egzamin, https://kurierwilenski.lt/2023/10/07/litewska-samorzadnosc-nie-do-konca-zdaje-egzamin/, (dostęp: 28 marca 2024 r.).
Radczenko A., Samorząd na Litwie naprawić czy korzystać, https://kurierwilenski.lt/2020/06/26/samorzad-na-litwie-naprawiac-czy-korzystac/ (dostęp: 20.03.2024 r.).
Roszczyński B, Mączyński M., Samorząd terytorialny w materii konstytucyjnej – wybrane zagadnienia, „Zeszyty Naukowe Pro Publico Bono” 2017, s. 95–112.
Šaparnienė D., Lazauskienė A., Mejerė O., Juknevičienė V., Local Self-government in Lithuania [w:] B. Brezovnik, I. Hoffman, J. Kostubiec (red.), Local Self Government in Europe, Institute for Local Self-Government (Lex Localis Press), Maribor 2021.
Składanek B., Samorząd terytorialny w świetle konstytucji marcowej [w:] J. Smarż, Paweł Śwital, E. Gulińska (red.), Samorząd terytorialny daw-niej i dziś, Instytut Naukowo-Wydawniczy „Spatium”, Radom 2021.
Stawicki R, Samorząd terytorialny w II Rzeczpospolitej – zarys prawno-historyczny, Kancelaria Senatu. Biuro Analiz i Dokumentacji, Warszawa 2015.
Tarasiewicz S., Starostowie pozostaną niewybieralni, https://kurierwilenski.lt/2015/02/26/starostowie-pozostana-niewybieralni/, (dostęp: 18 lutego 2024 r.).
Zajankowska A., Niepodległość Litwy i odrodzenie kościoła katolickiego, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 2013 nr 99, s. 283–293.
Zawadzka-Pąk U., Ochrona dobra wspólnego poprzez budżet partycypacyjny (obywatelski). Studium aksjologiczno-prawne, Wydawnictwo Temida 2, Białystok 2019.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2023 Katarzyna Przestrzelska
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 330
Number of citations: 0