Duchowni prawnie uznanych wyznań jako świadkowie w postępowaniu podatkowym
DOI:
https://doi.org/10.12775/PBPS.2021.015Słowa kluczowe
duchowny, postępowanie podatkowe, spowiedź, organ podatkowy, świadek, procedura podatkowaAbstrakt
Przedmiotem artykułu są zagadnienia związane z wykorzystaniem przez organy administracji publicznej w jurysdykcyjnym postępowaniu podatkowym środka dowodowego z przesłuchania osoby duchownej jako świadka. Autor podkreśla, że zgodnie z art. 195 pkt 3 Ordynacji podatkowej świadkami nie mogą być duchowni prawnie uznanych wyznań co do faktów objętych tajemnicą spowiedzi, jednakże już inne wiadomości pozyskane przez duchownego – w ramach szeroko rozumianej „opieki duchowej” – nie mieszczą się w powyższym bezwzględnym zakazie dowodowym. Stąd też autor zgłasza postulat de lege ferenda, aby wprowadzić do art. 195 pkt 3 o.p., wzorem m.in. Ordynacji podatkowej z 1934 r., tzw. tajemnicę duchowną/duszpasterską, która dotyczyłaby wszystkich wiadomości/informacji uzyskanych przez osoby duchowne prawnie uznanych wyznań przy wykonywaniu swoich „funkcji duszpasterskich”, a nie stricte związanych z instytucją spowiedzi.
Bibliografia
Abramek M., Duchowny w procesie karnym – rozważania na kanwie zakazu dowodowego z art. 178 pkt 2 KPK, „Monitor Prawniczy” 2019, nr 5, Legalis/el.
Adamiak B., Komentarz do art. 195 o.p. [w:] B. Adamiak, J. Borkowski, P. Borszowski, R. Mastalski, J. Zubrzycki, Ordynacja podatkowa. Komentarz, Unimex, Wrocław 2017.
Babiarz S., Bogucki S., Dumas A., Pęk R., Presnarowicz S., Pustuł J., Ryczałty w prawie podatkowym, LEX/el. 2012.
Banaszak B., Komentarz do art. 25 Konstytucja RP [w:] B. Banaszak, Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Legalis/el. 2012.
Bartosiewicz A., Kubacki R., PIT. Komentarz, LEX/el. 2015.
Biłgorajski A., Wolność wypowiedzi versus wolność religijna. Studium z zakresu prawa konstytucyjnego, karnego i cywilnego, Legalis/el. 2015.
Bochenek W., Komentarz do art. 82 k.p.a. [w:] L. Klat-Wertelecka, A. Mudrecki (red.), Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz dla praktyków, ODDK, Gdańsk 2012.
Bonarski J., Zakazy dowodowe w Ordynacji podatkowej [w:] R. Dowgier (red.), Ordynacja podatkowa. Dowody w postępowaniu podatkowym, Temida 2, Białystok 2013.
Boratyńska K.T., Komentarz do art. 178 k.p.k. [w:] K.T. Boratyńska, A. Górski, A. Sakowicz, A. Ważny, Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Legalis/el. 2009.
Boratyńska K., Czarnecki P., Lach A., Komentarz do art. 178 k.p.k. [w:] A. Sakowicz (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Legalis/el. 2020.
Borkowski J., Komentarz do art. 82 k.p.a. [w:] J. Borkowski (red.) Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, WP, Warszawa 1985.
Borszowski P., Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Komentarz, LEX/el. 2012.
Brzeziński B., Kalinowski M., Masternak M., Olesińska A., Orłowski J., Ordynacja podatkowa. Komentarz, tom II, TNOiK, Toruń 2007.
Brzeziński B., Kalinowski M., Olesińska A. (red.), Ordynacja podatkowa. Komentarz praktyczny, ODDK, Gdańsk 2017.
Brzozowski W., Niedopuszczalność sądowej kontroli prawidłowości stosowania przez związek wyznaniowy własnego prawa. Glosa do postanowienia SN z dnia 12 maja 2016 r., IV CSK 529/15, „Przegląd Sądowy” 2017, nr 5, s. 117–123.
Chróścielewski W., Nykiel W., Ordynacja podatkowa a przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego [w:] B. Brzeziński, C. Kosikowski (red.), Studia nad Ordynacją podatkową, TNOiK, Łódź–Toruń 1999.
Dańczak P., Inni uczestnicy postępowania administracyjnego [w:] W. Chróścielewski (red.), Zakres przedmiotowy i podmiotowy postępowania administracyjnego ogólnego, tom II, część 1, [w serii:] G. Łaszczyca, A. Matan (red.), System Prawa Administracyjnego Procesowego, Wolters Kluwer, Warszawa 2018.
Dauter B., Komentarz do art. 195 o.p. [w:] S. Babiarz, B. Dauter, R. Hauser, A. Kabat, M. Niezgódka-Medek, J. Rudowski, Ordynacja podatkowa. Komentarz, LEX/el. 2019.
Demendecki T., Komentarz do art. 261 k.p.c. [w:] A. Jakubecki (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz aktualizowany. Art. 1–729, tom I, LEX/el. 2019.
Dzwonkowski H., Gorąca-Paczuska J., Komentarz do art. 195 o.p. [w:] H. Dzwonkowski (red.), Ordynacja podatkowa. Komentarz, Legalis/el. 2020.
Elżanowski F., Komentarz do art. 82 k.p.a. [w:] R. Hauser, M. Wierzbowski (red.), Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Legalis/el. 2020.
Elżanowski F., Komentarz do art. 82 k.p.a. [w:] M. Wierzbowski, A. Wiktorowska (red.), Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Legalis/el. 2020.
Florczak-Wątor M., Komentarz do art. 53 Konstytucji RP [w:] P. Tuleja (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, LEX/el. 2019.
Garlicki L., Komentarz do art. 25 Konstytucji RP [w:] L. Garlicki, M. Zubik (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, tom I, LEX/el. 2016.
Gensikowski P., Komentarz do art. 178 k.p.k. [w:] D. Drajewicz (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Art. 1–424, tom I, Legalis/el. 2020.
Glumińska-Pawlic J., Jeszcze raz na temat dowodów w postępowaniu podatkowym [w:] J. Glumińska-Pawlic (red.), Doradca podatkowy obrońcą praw podatnika, tom III, ŚOKIDP, Katowice 2009.
Gruszecka D., Komentarz do art. 178 k.p.k. [w:] J. Skorupka, Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Legalis/el. 2020.
Grzegorczyk T., Dowody [w:] T. Grzegorczyk, J. Tylman, Polskie postępowanie karne, LexisNexis, Warszawa 2011.
Grzegorczyk T., Komentarz do art. 178 k.p.k. [w:] T. Grzegorczyk, Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Artykuły 1–467, tom I, LEX/el. 2014.
Hanusz A., Podstawa faktyczna rozstrzygnięcia podatkowego, LEX/el. 2004.
Hofmański P., Komentarz do art. 178 k.p.k. [w:] P. Hofmański, E. Sadzik, K. Zgryzek, Kodeks postępowania karnego. Komentarz do art. 1–296, tom I, Legalis/el. 2011.
Huchla A., Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Komentarz, LEX/el. 2001.
Iserzon E., Komentarz do art. 73 k.p.a. [w:] E. Iserzon, J. Starościak, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Teksty. Wzory i formularze, WP, Warszawa 1970.
Iserzon E., Komentarz do art. 77 k.p.a. [w:] E. Iserzon, J. Starościak, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Teksty. Wzory i formularze, WP, Warszawa 1970.
Janowicz Z., Kodeks postępowania administracyjnego. Ustawa o Naczelnym Sądzie Administracyjnym. Komentarz, LEX/el. 1996.
Jurowiec R., Ewolucja opodatkowania dochodów osób duchownych, „Elpis” 2014, nr 16, s. 215–220.
Jurzyk M., Ochrona spowiedzi w postępowaniu dowodowym a prawa penitenta i duchownego, „Radca Prawny” 2004, s. 67–81.
Kaźmierski A. (red.), Meritum Podatki 2020, Wolters Kluwer, Warszawa 2020.
Knoppek K., Komentarz do art. 261 k.p.c. [w:] H. Dolecki, T. Wiśniewski (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz (artykuły 1-366), tom I, LEX/el. 2013.
Knysiak-Sudyka H., Komentarz do art. 82 k.p.a. [w:] H. Knysiak-Sudyka (red.), Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, LEX/el. 2019.
Krakowiak M., Komentarz do art. 261 k.p.c. [w:] A. Góra-Błaszczykowska (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Art. 1–42412, tom I, LEX/el. 2020.
Kroczek P., Michałowska K., O celowości wprowadzenia tajemnicy duszpasterskiej do prawa polskiego na przykładzie kapelanów szpitalnych, „Kwartalnik Krajowej Rady Sądownictwa” 2018, nr 3–4, s. 102–118.
Król M., Niemożność bycia świadkiem w postępowaniu administracyjnym przez duchownego katolickiego w świetle Kodeksu postępowania administracyjnego i Kodeksu prawa kanonicznego z 1983 roku, „Acta Iuris Stetinensis” 2018, nr 3, s. 129–142.
Kurowski M., Komentarz do art. 178 k.p.k. [w:] D. Świecki (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz aktualizowany, tom I, LEX/el. 2020.
Kwiatkowski Z., Zakazy dowodowe w procesie karnym, LEX/el. 2005.
Maroń G., O klaryfikacyjnych i perswazyjnych funkcjach odwołań do przekazu Ewangelii w piśmiennictwie polskiej nauki prawa, „Prawo i Więź” 2020, nr 3, s. 236–277.
Martysz Cz., Komentarz do art. 82 k.p.a. [w:] G. Łaszczyca, Cz. Martysz, A. Matan, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz do art. 1–103, tom I, LEX/el. 2010.
Nowak I., Wolność jednostki w zakresie przekonań religijnych i światopoglądowych a zwolnienie od pracy i nauki z tytułu święta religijnego – soboty (szabatu, szabasu), „Przegląd Prawa Publicznego” 2013, nr 1, s. 19–36.
Nowak I., Indywidualny rozkład czasu pracy według Kodeksu pracy oraz ustaw z zakresu prawa wyznaniowego [w:] R. Frey (red.), Świadczenie pracy jako przedmiot zobowiązania umownego, cz. II, Panzet, Kielce 2014.
Nowak I., Prawo do nauki a święta religijne mniejszości wyznaniowych na gruncie ustawy o systemie oświaty, „Przegląd Prawa Publicznego” 2014, nr 5, s. 41–54.
Nowak I., Prawo do zwolnienia od pracy z tytułu świąt religijnych, „Humanities and Social Sciences” 2015, nr 1, s. 121–139.
Nowak I., Małżeństwo a związki partnerskie w świetle wybranych regulacji polskiego prawa podatkowego, „Kwartalnik Prawa Podatkowego” 2017, nr 3, s. 55–83.
Nowak I., Dowód z przesłuchania strony w procedurze podatkowej – uwagi de lege lata i de lege ferenda, „Toruński Rocznik Podatkowy” 2018/el, s. 1–16.
Nowak I., Wezwania w świetle pomocy prawnej pomiędzy organami administracji podatkowej na gruncie art. 157 i 157a Ordynacji podatkowej, „Kwartalnik Prawa Podatkowego” 2018, nr 3, s. 43–68.
Nowak I., Status biegłego i jego opinii jako dowodu w jurysdykcyjnym postępowaniu podatkowym (cz. I), „Przegląd Podatków Lokalnych i Finansów Samorządowych” 2018, nr 4, s. 19–26.
Nowak I., Dowód z zeznań świadka na gruncie jurysdykcyjnego postępowania podatkowego, „Prawo Budżetowe Państwa i Samorządu” 2019, nr 1, s. 129–165, DOI: http://dx.doi.org/10.12775/PBPS.2019.007.
Nowak I., Funkcjonariusze celni w strukturze Krajowej Administracji Skarbowej – uwagi wybrane, „Kwartalnik Prawa Podatkowego” 2019, nr 2, 37–56.
Nowak I., Istota i znaczenie wezwań w postępowaniu podatkowym (cz. 1–2), „Przegląd Podatków Lokalnych i Finansów Samorządowych” 2019, nr 7–8, s. 20-26/25–30.
Nowak I. National Revenue Administration – current organisational and financial problems, „Prawo Budżetowe Państwa i Samorządu” 2020, nr 2, s. 37–65, DOI: http://dx.doi.org/10.12775/PBPS.2020.010.
Olesińska A., Polskie prawo podatkowe, TNOiK, Toruń 2012.
Olszówka M., Komentarz do art. 25 Konstytucji RP [w:] M. Safjan, L. Bosek (red.), Konstytucja RP. Komentarz do art. 1–86, tom I, Legalis/el. 2016.
Pachnik K., Odpowiedzialność karna duchownego przed sądem powszechnym, „Prokurator” 2011, nr 3–4, s. 52 –59.
Pieron B., Ochrona tajemnicy spowiedzi w prawie polskim, „Kieleckie Studia Teologiczne” 2012, nr 11, s. 321–334.
Pieron B., Tajemnica zawodowa (duszpasterska) duchownego, „Annales Canonici” 2016, nr 12, s. 131–153.
Pieron B., Równe czy identyczne traktowanie osób duchownych w prawie polskim? „Annales Canonici” 2017, nr 13, s. 155–181.
Pietrasz P., Komentarz do art. 195 o.p. [w:] Etel L. (red.), Ordynacja podatkowa. Komentarz aktualizowany, LEX/el. 2021.
Poniatowski M., Zespół praw i obowiązków osoby duchownej jako pokrzywdzonego w postępowaniu karnym zwyczajnym, „Studia z Prawa Wyznaniowego” 2018, tom 21, s. 27–49.
Przybysz P., Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz aktualizowany, LEX/el. 2019, (komentarz do art. 82 k.p.a.).
Rakoczy B., Tajemnica spowiedzi w polskim postępowaniu cywilnym, karnym i administracyjnym, „Przegląd Sądowy” 2003, nr 11-12, s. 126–138.
Rozkrut D. (red.), Mały Rocznik Statystyczny Polski, ZWS, Warszawa 2020.
Rutkowski B., Dowody w postępowaniu podatkowym, ABC, Warszawa 1999.
Safjan M., Wyzwania dla państwa prawa, LEX/el. 2007.
Stefański R.A., Komentarz do art. 178 k.p.k. [w:] J. Bratoszewski, L. Gardocki, Z. Gostyński, S.M. Przyjemski, S. Zabłocki, Kodeks postępowania karnego. Komentarz, tom I, LEX/el. 1998.
Stefański R.A., Zabłocki S. (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz do art. 167–296, tom II, LEX/el. 2019.
Strzała M., Prawo odmowy zeznań przez duchownego w polskiej i niemieckiej procedurze cywilnej – analiza prawno-porównawcza, „Studia z Prawa Wy-znaniowego” 2018, tom 21, s. 158–181.
Strzelec D., Dowody sprzeczne z prawem w postępowaniu podatkowym, „Przegląd Podatkowy” 2009, nr 1, s. 42–49.
Strzelec D., Naruszenia przepisów postępowania przez organy podatkowe, Wol-ters Kluwer, Warszawa 2009.
Strzelec D., Gwarancje procesowe w postępowaniu podatkowym, „Przegląd Prawa Publicznego” 2011, nr 2, s. 50–61.
Strzelec D., Dowody i postępowanie dowodowe w prawie podatkowym, LEX/el. 2015.
Szubielska D., Tajemnica zawodowa w prawie i postępowaniu podatkowym, „Palestra” 2019, nr 7–8, s. 202–211.
Szymański M., Tajemnica spowiedzi w prawie polskim – stan aktualny i propozycje zmian, „Internetowy Przegląd Prawniczy TBSP UJ” 2017, nr 4, s. 73–85.
Tomkiewicz M., „Tajemnica spowiedzi” i „tajemnica duszpasterska” w procesie karnym, „Prokuratura i Prawo” 2012, nr 2, s. 50–64.
Tomkiewicz M., Ochrona wolności wyznania a stosowanie kontroli operacyjnej w Polsce, „Przegląd Prawa Wyznaniowego” 2017, t. 9, s. 59–73.
Turczyn A., Komentarz do art. 261 k.p.c. [w:] O.M. Piaskowska (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Postępowanie procesowe. Komentarz, LEX/el. 2020.
Wielec M., Zakaz dowodowy tajemnicy spowiedzi w postępowaniu karnym, UKSW, Warszawa 2012.
Wielec M., Naruszenie zakazu dowodowego tajemnicy spowiedzi w prawie karnym, „Przegląd Prawa Wyznaniowego” 2012, tom 4, s. 111–123.
Woźny T., Glosa do wyroku NSA z dnia 26 kwietnia 2000 r., V SA 2162/99, LEX/el. 2008.
Wróbel A., Komentarz do art. 82 k.p.a. [w:] M. Jaśkowska, M. Wilbrandt-Gotowicz, A. Wróbel, Komentarz aktualizowany do Kodeksu postępowania administracyjnego, LEX/el. 2020.
Zimmermann J., Ordynacja podatkowa. Komentarz. Postępowanie podatkowe, TNOiK, Toruń 1998.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Ireneusz Nowak

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 661
Liczba cytowań: 0