Mapowanie grup etnolingwistycznych przestrzeni miejskiej. Trendy postnomadycznej sedentaryzacji w chińskim mieście peryferyjnym
DOI:
https://doi.org/10.12775/LSE.2025.64.13Słowa kluczowe
postnomadzi, migracja, sedentaryzacja, etniczność, Chiny, Mongołowie, Ewenkowie, Dagurowie, Mongolia WewnętrznaAbstrakt
Głównym celem niniejszego artykułu jest mapowanie grup etnolingwistycznych wraz z migracjami i wpływem na przestrzeń miejską w mieście północno-zachodniego pogranicza Chińskiej Republiki Ludowej (ChRL). Do badań wybrano wieloetniczną Ewenkijską Chorągiew Autonomiczną (Nantun) w regionie Hölön Buir. Jego mieszkańcy obejmują postpasterskich: Mongołów, Ewenków i Dagurów. Odnoszę się do kategorii etnicznych i językowych w celu mapowania sieci społecznych, a następnie próbuję śledzić ich wzorce migracji z obszarów wiejskich do przestrzeni miejskich. Stawiam hipotezę, że wymiar etnolingwistyczny odgrywa rolę w przestrzennej sedentaryzacji ruchów społecznych i migracji na tym obszarze.
Procesy społeczne w Nantunie toczą się na peryferiach Chin. Jednak dają one wgląd w szersze przemiany związane z sieciami etnicznymi i społecznymi, które kształtują lokalny system społeczny – nawet w cieniu potężnego i bardzo aktywnego państwa. Pytanie brzmi, w jaki sposób migranci mogą wpływać na przestrzeń miejską. Czy etniczność jest czynnikiem w kontekście miejskiej sedentaryzacji?
Bibliografia
Atwood, Ch.P. (2012). Banner, Otog, Thousand: Appanage communities as the basic unit of traditional Mongolian society. Mongolian studies, The Mongolian society, 34, 1–76.
Atwood, Ch.P. (2015). The administrative origins of Mongolia’s ‘tribal’ vocabulary. Eurasia: Statum et Legem, 4, 7–45.
Baioud, G. (2017). Fighting for “pure” Mongolian. Language on the Move, 6.
Cerny, A. (2010). Going where the grass is greener: China Kazaks and the Oralman immigration policy in Kazakhstan. Pastoralism, 1(2), 218–247.
Ding, Sh. (2006). Shuangyi zuqun yiyu wenhua de tiaoshi yu chonggou. Dawuer zu gean yanjiu [Bi–lingual ethnic groups linguistic cultural adaptation and reconstruction. Dagur nationality case research]. Beijing: Zhongyang Minzu Daxue Chubanshe.
Dumont, A. (2018). Are the Evenki reindeer herders still nomads? The alternate use of different types of spaces in Inner Mongolia, China. Études mongoles et sibériennes, centrasiatiques et tibétaines, 49, 1–23.
Dumont, A. (2017). Declining Evenki ‘Identities’: Playing with loyalty in modern and contemporary China. History and Anthropology, 28(4), 515–530.
Elliott, M.C. (2001). The Manchu way: The eight banners and ethnic identity in Late Imperial China. Stanford: Stanford University Press.
Empson, R. (2020). Subjective lives and economic transformations in Mongolia. Life in the gap. London: UCL Press.
Erdemutu (2022). Cong haote zhi haote, neimenggu muqu juzhu kongjian yu chengzhen hua yanjiu [From hot to hot, research on residential space and urbanisation in pastoral areas of Inner Mongolia]. Beijing: Zhongguo shehui kexue chuban she.
Gawlikowski, K. (1983). Nation. A mythological being. In: W. Eberhard, K. Gawlikowski, C. Seyschab (eds.), East Asian civilizations, new attempts at understanding traditions, 2. Nation and mythology (pp. 10–37). Vienna: Simon & Magiera.
Giżycki, K. (2011). Przez Urianchaj i Mongolię. Dziekanów Leśny: Wydawnictwo LTW.
Golik, K. (2021). Adaptacja Mongołów do chińskiego systemu politycznego. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk.
Golik, K. (2011). Zagadnienia narodowościowe i językowe regionu Hölön Buir. In: M. Pietrasik, M. Stańczyk (eds.), Problemy społeczno-gospodarcze Syberii (pp. 105–118). Łódź: Uniwersytet Łódzki.
Grant, A. (2022). The concrete plateau: Urban Tibetans and the Chinese civilizing machine. Cornell University Press.
Janhunen, J. (1997). The languages of Manchuria in today’s China. Northern Minority Languages, Problem of Survival, Seuri Ethnological Studies, 44, 123–146.
Jankowiak, W.R. (1993). Sex, death and hierarchy in a Chinese city: An anthropological account. New York: Columbia University Press.
Joniak-Lüthi, A. (2013). The Han “Minzu”, fragmented identities, and ethnicity. The Journal of Asian Studies, 72(4), 849– 871. DOI: https://doi.org/10.1017/S0021911813001095.
Joniak‐Lüthi, A. (2015). The Han: China’s diverse majority. Seattle: University of Washington Press.
Kabzińska-Stawarz, I. (1991). Games of Mongolian shepherds. Warszawa: Institute of the History of Material Culture.
Kuras, L.V., Cybenov B.D. (2023). Kitajskaja istoriografija novejšej istorii daurskogo naroda. Mongolovedenie, 14(3), 473–487.
Moniz Bandeira, E. (2020). Late Qing parliamentarism and the borderlands of the Qing Empire – Mongolia, Tibet, and Xinjiang (1906–1911). Journal of Eurasian Studies, 11(1), 15–29.
Mróz, L. (1977). Rytm torguckiego koczowania. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Mróz, L. (2016). The trans-Altai Torgut and Bulgan after forty years. Ethnologia Polona, 36, 31–51.
Narenqimuge, Yi, S., De, H. (2013). Zouchu senlin caoyuan, Dawuerzu Renkou Chengshihua Yanjiu [Leaving forests and steppes, studies of urbanisation of the Dagur population]. Hohhot: Nei Menggu Jiayu Chubanshe.
Nowicka, E., Zhanaev, A. (2020). Po obu stronach Ononu. Buriaci na pograniczu rosyjsko-mongolskim. Warszawa: Collegium Civitas Press.
Peshkov, I. (2011). Lokalne wymiary projektu syberyjskiego w regionach przygranicznych. Pamięć, tożsamość i status miejscowych Rosjan w Mongolii Wewnętrznej. In: M. Pietrasik, M. Stańczyk (eds.), Problemy społeczno-gospodarcze Syberii (pp. 105–118). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Plueckhahn, R. (2020). Shaping urban futures in Mongolia Ulaanbaatar, dynamic ownership and economic flux. London: UCL Press.
Ptackova, J. (2011). Sedentarisation of Tibetan nomads in China: Implementation of the nomadic settlement project in the Tibetan Amdo area; Qinghai and Sichuan Provinces. Pastoralism: Research, Policy and Practice, 1, 1–11.
Ptackova, J. (2019). Traditionalization as a response to state-induced development in rural Tibetan areas of Qinghai, PRC. Central Asian Survey, 38(3), 417–431. DOI: https://doi.org/10.1080/02634937.2019.1635990.
Rakowski, T. (2016). Lokalne formy rozwoju, samoorganizacja i potencjał sprawczy. Kultura i rozwój, 1, 91–104.
Rakowski, T. (2019). Przepływy współdziałania kręgi możliwego. Gdańsk: słowo / obraz terytoria.
Schatz, M. (2012). The creation of Sinism: Mongolian-Chinese language contact in Inner Mongolia. In: H. Otsuka, C. Stroh, A. Urdze (eds.), More Morphologies. Contributions to the Festival of Languages (pp. 89–99). Bochum: Brockmeyer.
Szynkiewicz, S. (1981). Rodzina pasterska w Mongolii. Wrocław: Ossolineum.
Szynkiewicz, S. (2003). Mniejszości etniczne. In: K. Tomala (ed.), Chiny: Przemiany państwa i społeczeństwa w okresie reform 1978–2000 (pp. 364–365). Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN, Wydawnictwo Trio.
Uradyn, E.B. (2012). Good Han, bad Han: The moral parameters of ethnopolitics in China. In: T. Mullaney, J.P. Leibold, S. Gros, E.A.V. Bussche (eds.), Critical Han studies: The history, representation, and identity of China’s majority (pp. 92–109). Berkeley: University of California Press.
Xie, Y. (2015). Ecological migrants: The relocation of China’s Ewenki reindeer herders. New York: Berghahn Books.
Yuan, J., Liu, X., Li, H., Wang, R., Luo, X., Xing, L., Wang Ch., Zhao H. (2023). Assessment of spatial–temporal variations of soil erosion in Hulunbuir Plateau from 2000 to 2050. Land, 12(6), 1214. DOI: https://doi.org/10.3390/land12061214.
Zikmundová, V., Kapišovská, V., Khabtagaeva, B. (2019). Hulun Buir: Its ethnic and linguistic situation. In: I. Peshkov (ed.) The Hulunbuir and Transbaikalia playground. Microphysics of power on the Sino–Russian border (pp. 21–46). Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Łódzkie Studia Etnograficzne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
1. Autorzy udzielają wydawcy (Polskiemu Towarzystwu Ludoznawczemu) licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu w następujących polach eksploatacji:
a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (ebook, audiobook);
c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera;
e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY - ND 4.0).
2. Autorzy udzielają wydawcy licencji nieodpłatnie.
3. Korzystanie przez wydawcę z utworu na ww. polach nie jest ograniczone czasowo, ilościowo i terytorialnie.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 97
Liczba cytowań: 0
