Park Kulturowy Nowa Huta w świetle dokumentów miejskich i UNESCO oraz badań etnologicznych

Autor

  • Ewa Baniowska-Kopacz Instytut Archeologii i Etnologii PAN

DOI:

https://doi.org/10.12775/LSE.2024.63.11

Słowa kluczowe

park kulturowy, dziedzictwo kulturowe, UNESCO, Nowa Huta

Abstrakt

Celem parku kulturowego jest obszarowa ochrona dziedzictwa miejskiego połączona z celami rozwoju społecznego i gospodarczego w relacji ze środowiskiem miejskim i przyrodniczym. U podstaw leży szerokie rozumienie dziedzictwa kulturowego, uwzględniające jego niematerialny aspekt. Artykuł jest analizą dokumentów związanych z procesem stanowienia Parku Kulturowego Nowa Huta oraz zestawieniem z ideą parku kulturowego wg. UNESCO. W artykule wykorzystano także autorskie badania etnograficzne.

Bibliografia

Ashworth, G. (2015). Planowanie dziedzictwa (przeł. M. Duda-Gryc i in.). Kraków: Międzynarodowe Centrum Kultury.

Beiersdorf, Z. (1997). Wartości kulturowe Nowej Huty. W: S. Świątek (red.), Dziedzictwo kulturowe Nowej Huty w rozwoju obszaru strategicznego Kraków – Wschód (s. 81–89). Kraków: Wojewoda Krakowski, Wydział Kultury Urzędu Miasta Krakowa.

Czarnik, S. (2020). Metody badań socjologicznych. W: M. Jakubiec, P. Urbańczyk (red.), Metodologia nauk społecznych i humanistycznych (s. 1–21). Pozyskano z: https://www.copernicuscollege.pl/podreczniki/metodologia-nauk-spolecznych-i-humanistycznych.

Góral, A. (2014). Dziedzictwo kulturowe jako zasób wspólny. Rola współpracy między interesariuszami w zarządzaniu dziedzictwem kulturowym. Zarządzanie w Kulturze, 15(3), 277–286. DOI: https://doi.org/10.4467/20843976ZK.14.019.2310.

Konior, A. (2021). Rola interesariuszy w zarządzaniu dziedzictwem kulturowym w rewitalizacji. Pozyskano z: samorzad.nid.pl/rewitalizacja/materialy/rola-interesariuszy-w-zarzadzaniu-dziedzictwem-kulturowym-w-rewitalizacji/.

Konwencja UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego (2003). Pozyskano z: https://niematerialne.nid.pl/wp-content/uploads/2023/01/Konwencja-UNESCO-w-sprawie-ochrony-niematerialnego-dziedzictwa-kulturowego-17.10.2003r.pdf.

Kuciński, D. (2024, 21 marca). Nowa Huta. Więcej wolności w parku kulturowym. LoveKraków. Pozyskano z: https://biznes.lovekrakow.pl/aktualnosci/nowa-huta-wiecej-wolnosci-w-parku-kulturowym_55754.html.

Marciniak, Ł. (2011). Metody doświadczenia osobistego (Personal experience methods). W: K.T. Konecki, P. Chomczyński (red.), Słownik socjologii jakościowej (s. 181–183). Warszawa: Difin.

Myczkowski, Z., Chajdys, K., Forczek-Brataniec, U., Latusek, K., Marcinek, R., Nosalska, P., Rymsza-Mazur, W., Siwek, A., Wielgus, K. (2015–2020). Plan ochrony Parku Kulturowego Nowa Huta, Etap I (2015) Część 1 Tekst. Kraków: Urząd Miasta Krakowa, Politechnika Krakowska.

Myczkowski, Z., Chajdys, K., Forczek-Brataniec, U., Latusek, K., Marcinek, R., Nosalska, P., Rymsza-Mazur, W., Siwek, A., Wielgus, K. (2016–2020a). Plan ochrony Parku Kulturowego Nowa Huta, Etap II (2016). Tom I Tekst (I–IX 2016; aktualizacja I 2020). Kraków: Urząd Miasta Krakowa, Politechnika Krakowska.

Myczkowski, Z., Chajdys, K., Forczek-Brataniec, U., Latusek, K., Marcinek, R., Nosalska, P., Rymsza-Mazur, W., Siwek, A., Wielgus, K. (2016–2020b). Plan ochrony Parku Kulturowego Nowa Huta, Etap II (2016). Tom III Synteza planu ochrony Parku Kulturowego Nowa Huta (I–IX 2016; aktualizacja I 2020). Kraków: Urząd Miasta Krakowa, Politechnika Krakowska.

Niedośpiał, M., Dziewitek, P. (red.) (2017). Raport z konsultacji społecznych w sprawie zamiaru utworzenia Parku Kulturowego Nowa Huta. Kraków: Stowarzyszenie Pracownia Obywatelska.

Pawłowska, K. (2015). Interesariusze w procesach zarządzania obiektami wpisanymi na Listę Światowego Dziedzictwa natury i kultury UNESCO. W: B. Szmygin (red.), Wybrane zagadnienia zarządzania dobrami UNESCO w Polsce (s. 9–36). Warszawa: Polski Komitet Narodowy ICOMOS, Politechnika Lubelska.

Raport z konsultacji społecznych, dotyczących projektu nowelizacji uchwały w sprawie utworzenia Parku Kulturowego Nowa Huta (2023). Kraków: Urząd Miasta Krakowa.

Salwiński, J., Sibila, L.J. (red.) (2005). Nowa Huta, przeszłość i wizja. Studium muzeum rozproszonego. Kraków: Muzeum Historyczne Miasta Krakowa.

Schreiber, H. (2016). Niematerialne dziedzictwo kulturowe jako element soft power państw. e-Politikon, 18, 54–78.

Smith, L. (2016). „Zwierciadło dziedzictwa”: narcystyczna iluzja czy zwielokrotnione odbicie? Rocznik Antropologii Historii, 6(9), 25–44.

Stobiecka, M. (2021). Heritagizacja: krytyka pojęcia. Historyka. Studia Metodologiczne, 51, 183–200. Pozyskano z: https://journals.pan.pl/Content/121532/PDF/2021-HSRK-09-Stobiecka.pdf.

Stobiecka, M. (red.) (2023). Krytyczne studia nad dziedzictwem. Pojęcia, metody, teorie i perspektywy. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Uchwała w sprawie utworzenia Parku Kulturowego Nowa Huta (2019). Kraków: Urząd Miasta Krakowa.

Ustosunkowanie się do wniosków i uwag złożonych w toku konsultacji społecznych projektu nowelizacji uchwały w sprawie utworzenia Parku Kulturowego Nowa Huta (2023). Kraków: Urząd Miasta Krakowa.

Zalasińska, K. (2017). Niematerialne dziedzictwo w systemie ochrony dziedzictwa kulturowego w Polsce. W: H. Schreiber (red.), Niematerialne dziedzictwo kulturowe: doświadczenia w ochronie krajów Europy Środkowej i Wschodniej oraz Chin. 10-lecie wejścia w życie Konwencji UNESCO z 2003 roku w perspektywie zrównoważonego rozwoju (s. 316–323). Warszawa: Narodowy Instytut Dziedzictwa.

Zalecenie UNESCO w sprawie historycznego krajobrazu miejskiego (2011). Pozyskano z: https://www.unesco.pl/fileadmin/user_upload/pdf/Rekomendacje/Zalecenie_w_sprawie_krajobrazu_miejskiego.pdf.

Zarządzenie w sprawie powołania Zespołu ds. parków kulturowych (2020). Pozyskano z: https://www.bip.krakow.pl/zarzadzenie/2020/2111/w_sprawie_powolania_Zespolu_ds._parkow_kulturowych.html.

Strony internetowe

Dzielnica XVIII Nowa Huta – Wikipedia: https://pl.m.wikipedia.org/wiki/Dzielnica_XVIII_Nowa_Huta.

Narodowy Instytut Dziedzictwa: https://niematerialne.nid.pl/.

Obywatelski Kraków: https://obywatelski.krakow.pl/konsultacje_spoleczne_-_zakonczone/275640,

,komunikat,park_kulturowy_nowa_huta___konsultacje_spoleczne.html.

Park Kulturowy: https://krajobrazmojegomiasta.pl/2021/09/11/czym-jest-park-kulturowy/.

Park Kulturowy Nowa Huta: https://parkikulturowe.krakow.pl/park-kulturowy-nowa-huta/nowa-huta/.

Łódzkie Studia Etnograficzne

Pobrania

Opublikowane

2024-09-16

Jak cytować

1.
BANIOWSKA-KOPACZ, Ewa. Park Kulturowy Nowa Huta w świetle dokumentów miejskich i UNESCO oraz badań etnologicznych. Łódzkie Studia Etnograficzne [online]. 16 wrzesień 2024, T. 63, s. 199–216. [udostępniono 15.5.2025]. DOI 10.12775/LSE.2024.63.11.

Numer

Tom 63 (2024): Niematerialne: zarządzanie – wyzwania

Dział

Raporty

Licencja

Prawa autorskie (c) 2024 Łódzkie Studia Etnograficzne

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

1. Autorzy udzielają wydawcy (Polskiemu Towarzystwu Ludoznawczemu) licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu w następujących polach eksploatacji:

a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;

b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (ebook, audiobook);

c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;

d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera;

e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY - ND 4.0).

2. Autorzy udzielają wydawcy licencji nieodpłatnie.

3. Korzystanie przez wydawcę z utworu na ww. polach nie jest ograniczone czasowo, ilościowo i terytorialnie.

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 159
Liczba cytowań: 0