Trudniejsza Arkadia – wizja natury w gwarowej poezji gorczańskiej poetki Antoniny Zachary-Wnękowej
DOI:
https://doi.org/10.12775/LL.4-5.2019.007Słowa kluczowe
poezja gwarowa, arkadia, natura, współczesność, góralska wieśAbstrakt
Podhale jest regionem, które może poszczycić się ponadstuletnią tradycją literacką. Zainspirowani nurtem podhalańskim w literaturze polskiej wykształceni górale na już na początku XX wieku zainicjowali niefolklorowy nurt gwarowej prozy i poezji. Rodzimemu dialektowi nadali rangę języka poezji. Podhalańską literaturę do naszych czasów współtworzyło pięć generacji poetów. Ich twórczość stanowi unikatowy i oryginalny obraz percepcji świata przez mikrospołeczność o silnej tożsamości kulturowej oraz głębokim przywiązaniu do tradycji. Radykalne zmiany, jaki nastąpiły na góralskiej wsi w ostatnich dekadach, wpłynęły na kondycję życia górali. Już w latach 70 XX wieku dawne, proste życie wiejskie zostało wyparte przez nowoczesność, która chociaż przyniosła z sobą dobrobyt, stała się przyczyną wyobcowania człowieka ze świata przyrody. Podhale – niegdyś zagubiona wśród gór i lasów kraina pasterzy i rolników – pod wpływem zmian cywilizacyjnych stopniowo zagubiło więź z naturą. Jego współcześni mieszkańcy nie żyją już zgodnie z jej rytmem ani też nie mają czasu na jej kontemplację. Przedmiotem referatu będzie analiza arkadyjskiej wizji natury stworzonej w gwarowej poezji Antoniny Zachary-Wnękowej, która w powrocie do natury i życiu z nią w harmonii upatruje podstawowy warunek ludzkiego szczęścia.Bibliografia
BACHTIN, M. (1970).Epos a powieść (o metodologii badania powieści) (tł. J. Baluch). „Pamiętnik Literacki” LXI, z. 3, 203-230.
BACHTIN, M. (1982). Formy czasu i przestrzeni w powieści. W: M. Bachtin, Problemy literatury i estetyki (tł. W. Grajewski) (s. 278-469). Warszawa: „Czytelnik”.
BARTMIŃSKI, J. (2001). Ludowy styl artystyczny W: J. Bartmiński (red.), Współczesny język polski (s. 223-233). Lublin: UMCS.
GĄSIENICA-BYRCYN, W. (2013). Murzański. W: A. Mlekodaj (oprac.), Góralska czytanka (s. 48-51). Rabka-Zdrój: Wydawnictwo „Zachylina”.
LUDWISIAK, M. (2003). Arkadia Heleny Radziwiłłowej – zagadnienie śmierci w XVIII-wiecznym ogrodzie. „Acta Universitatis Lodzinsis, Folia Historica” 77, 35-6.
TISCHNER, J. (2000). Filozofia po góralsku. Kraków: Wydawnictwo „Znak”.
WITKOWSKA, A. (1972). Słowianie, my lubim sielanki. Warszawa: Wydawnictwo Literackie.
ZACHARA WNĘKOWA, A. (1979). Wiersze spod Gorców. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie/Copyright Notice
1. Autorzy udzielają wydawcy (Polskiemu Towarzystwu Ludoznawczemu) licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu w następujących polach eksploatacji:a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (ebook, audiobook);
c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera;
e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY - ND 3.0).
2. Autorzy udzielają wydawcy licencji nieodpłatnie.
3. Korzystanie przez wydawcę z utworu na ww. polach nie jest ograniczone czasowo, ilościowo i terytorialnie.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 353
Liczba cytowań: 0