Trudniejsza Arkadia – wizja natury w gwarowej poezji gorczańskiej poetki Antoniny Zachary-Wnękowej
DOI:
https://doi.org/10.12775/LL.4-5.2019.007Schlagworte
poezja gwarowa, arkadia, natura, współczesność, góralska wieśAbstract
Podhale jest regionem, które może poszczycić się ponadstuletnią tradycją literacką. Zainspirowani nurtem podhalańskim w literaturze polskiej wykształceni górale na już na początku XX wieku zainicjowali niefolklorowy nurt gwarowej prozy i poezji. Rodzimemu dialektowi nadali rangę języka poezji. Podhalańską literaturę do naszych czasów współtworzyło pięć generacji poetów. Ich twórczość stanowi unikatowy i oryginalny obraz percepcji świata przez mikrospołeczność o silnej tożsamości kulturowej oraz głębokim przywiązaniu do tradycji. Radykalne zmiany, jaki nastąpiły na góralskiej wsi w ostatnich dekadach, wpłynęły na kondycję życia górali. Już w latach 70 XX wieku dawne, proste życie wiejskie zostało wyparte przez nowoczesność, która chociaż przyniosła z sobą dobrobyt, stała się przyczyną wyobcowania człowieka ze świata przyrody. Podhale – niegdyś zagubiona wśród gór i lasów kraina pasterzy i rolników – pod wpływem zmian cywilizacyjnych stopniowo zagubiło więź z naturą. Jego współcześni mieszkańcy nie żyją już zgodnie z jej rytmem ani też nie mają czasu na jej kontemplację. Przedmiotem referatu będzie analiza arkadyjskiej wizji natury stworzonej w gwarowej poezji Antoniny Zachary-Wnękowej, która w powrocie do natury i życiu z nią w harmonii upatruje podstawowy warunek ludzkiego szczęścia.Literaturhinweise
BACHTIN, M. (1970).Epos a powieść (o metodologii badania powieści) (tł. J. Baluch). „Pamiętnik Literacki” LXI, z. 3, 203-230.
BACHTIN, M. (1982). Formy czasu i przestrzeni w powieści. W: M. Bachtin, Problemy literatury i estetyki (tł. W. Grajewski) (s. 278-469). Warszawa: „Czytelnik”.
BARTMIŃSKI, J. (2001). Ludowy styl artystyczny W: J. Bartmiński (red.), Współczesny język polski (s. 223-233). Lublin: UMCS.
GĄSIENICA-BYRCYN, W. (2013). Murzański. W: A. Mlekodaj (oprac.), Góralska czytanka (s. 48-51). Rabka-Zdrój: Wydawnictwo „Zachylina”.
LUDWISIAK, M. (2003). Arkadia Heleny Radziwiłłowej – zagadnienie śmierci w XVIII-wiecznym ogrodzie. „Acta Universitatis Lodzinsis, Folia Historica” 77, 35-6.
TISCHNER, J. (2000). Filozofia po góralsku. Kraków: Wydawnictwo „Znak”.
WITKOWSKA, A. (1972). Słowianie, my lubim sielanki. Warszawa: Wydawnictwo Literackie.
ZACHARA WNĘKOWA, A. (1979). Wiersze spod Gorców. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie.
Downloads
Veröffentlicht
Zitationsvorschlag
Ausgabe
Rubrik
Lizenz
1. The authors give the publisher (Polish Ethnological Society) non-exclusive license to use the work in the following fields:a) recording of a Work / subject of a related copyright;
b) reproduction (multiplication) Work / subject of a related copyright in print and digital technique (ebook, audiobook);
c) marketing of units of reproduced Work / subject of a related copyright;
d) introduction of Work / object of related copyright to computer memory;
e) dissemination of the work in an electronic version in the formula of open access under the Creative Commons license (CC BY - ND 3.0).
2. The authors give the publisher the license free of charge.
3. The use of the work by publisher in the above mentioned aspects is not limited in time, quantitatively nor territorially.
Stats
Number of views and downloads: 353
Number of citations: 0