Folklorystyczny budulec twórczości (od)dziecięcej – przypadek braci Lewisów

Abstrakt

Artykuł analizuje mało znane dzieło C.S. Lewisa – Pakameria. Zanim powstała Narnia – w odniesieniu do zagadnień związanych z fenomenem twórczości dziecięcej, a w szczególności jej ludyczno-folklorystycznej genezy. Opierając się na antropologicznej teorii twórczości dziecięcej Jerzego Cieślikowskiego, autorka wyprowadza pojęcie dziecięcości poza kategorie ściśle literaturoznawcze i na tej podstawie buduje spolaryzowany obraz Lewisa jako autora: ponadprzeciętnie dojrzałego dziecka i dzieckiem podszytego dorosłego. Specyfika omawianego utworu dobitnie świadczy o tym, że poziom skomplikowania kreacji dziecięcych w szczególnych przypadkach może znacznie wykraczać poza powszechnie przyjęte standardy. Jego analiza uwidacznia również immanentność zdolności twórczych dzieci oraz organiczne zależności pomiędzy stosowanymi przez nie motywami i schematami twórczymi a kulturą, na gruncie której wyrastają. Zlokalizowanie Pakamerii w obrębie tradycji brytyjskiej bajki zwierzęcej jest egzemplifikacją tych mechanizmów. Wszystko to pozwala na znalezienie wspólnej płaszczyzny pomiędzy folklorem, językiem i mitem, a przede wszystkim na wykazanie naturalności tych pozornie skomplikowanych procesów.