Labirynt tożsamości. Czeczeńska lezginka w perspektywie antropologii tańca
DOI:
https://doi.org/10.12775/LL.4.2021.001Słowa kluczowe
kultura czeczeńska, taniec czeczeński, lezginka, labirynt, chełcharAbstrakt
Celem pracy jest antropologiczna analiza wybranej formy tradycyjnego tańca czeczeńskiego, lezginki. Autor stawia tezę o istotnej roli tego fenomenu kultury w międzypokoleniowym przekazie kulturowym w społeczności Czeczenów (inaczej Wajnachów) oraz obecnych w tańcu, dających się obserwować uniwersaliach charakterystycznych dla ich zbiorowej tożsamości. W toku wywodu powołuje się na prace antropologów amerykańskich i polskich, wykorzystując do opisu pojęcia takie jak wiedza ucieleśniona, kontekst oraz uniwersalia kulturowe. Podejmuje analizę poszczególnych elementów tańca, w tym spiralę jako formę organizującą ruch tancerzy, a także relacje tancerz-tancerka oraz tancerz-widownia. Każdy z elementów opatruje komentarzem kulturowym. Ważnym punktem odniesienia jest kategoria labiryntu. Autor przywołuje badania potwierdzające związek lezginki ze starogreckim mitem o Tezeuszu i labiryntem jako bogatym semantycznie tropem interpretacji czeczeńskiego chełchar (tańca). W końcowej części pracy zawarty jest wniosek o ograniczeniach, jakim podlega antropologiczna analiza form tanecznych.
Bibliografia
Adger-Adajew, I. (2005). Kamienie mówią. Dzieje i kultura Czeczenów (przeł. K. Brodacka). Warszawa: Instytut Kultury Narodów Kaukazu.
Byczkowska, D. (2012). Ciało w tańcu. Analiza socjologiczna. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Drożdż, T. (2012). Człowiek i taniec. Systemy choreograficzne jako profile badania kultury. Praca doktorska pod kierunkiem E. Kosowskiej. Katowice: Uniwersytet Śląski.
Dunham, K. (1957). Les Dances d’Haiti. Paris: Fasquelle.
Homer (1972). Iliada (przeł. F. Dmochowski). Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Kaeppler, A. (1967). The structure of Tongan Dance. Hawaii: University of Hawaii.
Kowalska, J. (1991). Taniec drzewa życia. Uniwersalia kulturowe w tańcu. Warszawa: Instytut Kultury Materialnej PAN.
Kowalski, K., Krzak, Z. (1989). Tezeusz w labiryncie. Wrocław-Warszawa: Ossolineum.
Kurath, G. P. (1960). Panorama of Dance Ethnology. Current Antropology, 1(3), 233–254.
Royce, A. (2010). Antropologia sztuk widowiskowych (przeł. N. Moszkowicz). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Royce, A. (2015). Antropologia tańca (przeł. J. Łumiński). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Santarcangeli, P. (1982). Księga labiryntu (przeł. I. Bukowski). Warszawa: Wydawnictwo Wiedza Powszechna.
Pobrania
Sklep wydawnictwa:
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie/Copyright Notice
1. Autorzy udzielają wydawcy (Polskiemu Towarzystwu Ludoznawczemu) licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu w następujących polach eksploatacji:a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (ebook, audiobook);
c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera;
e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY - ND 3.0).
2. Autorzy udzielają wydawcy licencji nieodpłatnie.
3. Korzystanie przez wydawcę z utworu na ww. polach nie jest ograniczone czasowo, ilościowo i terytorialnie.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 736
Liczba cytowań: 0
