Labirynt tożsamości. Czeczeńska lezginka w perspektywie antropologii tańca
DOI:
https://doi.org/10.12775/LL.4.2021.001Schlagworte
kultura czeczeńska, taniec czeczeński, lezginka, labirynt, chełcharAbstract
Celem pracy jest antropologiczna analiza wybranej formy tradycyjnego tańca czeczeńskiego, lezginki. Autor stawia tezę o istotnej roli tego fenomenu kultury w międzypokoleniowym przekazie kulturowym w społeczności Czeczenów (inaczej Wajnachów) oraz obecnych w tańcu, dających się obserwować uniwersaliach charakterystycznych dla ich zbiorowej tożsamości. W toku wywodu powołuje się na prace antropologów amerykańskich i polskich, wykorzystując do opisu pojęcia takie jak wiedza ucieleśniona, kontekst oraz uniwersalia kulturowe. Podejmuje analizę poszczególnych elementów tańca, w tym spiralę jako formę organizującą ruch tancerzy, a także relacje tancerz-tancerka oraz tancerz-widownia. Każdy z elementów opatruje komentarzem kulturowym. Ważnym punktem odniesienia jest kategoria labiryntu. Autor przywołuje badania potwierdzające związek lezginki ze starogreckim mitem o Tezeuszu i labiryntem jako bogatym semantycznie tropem interpretacji czeczeńskiego chełchar (tańca). W końcowej części pracy zawarty jest wniosek o ograniczeniach, jakim podlega antropologiczna analiza form tanecznych.
Literaturhinweise
Adger-Adajew, I. (2005). Kamienie mówią. Dzieje i kultura Czeczenów (przeł. K. Brodacka). Warszawa: Instytut Kultury Narodów Kaukazu.
Byczkowska, D. (2012). Ciało w tańcu. Analiza socjologiczna. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Drożdż, T. (2012). Człowiek i taniec. Systemy choreograficzne jako profile badania kultury. Praca doktorska pod kierunkiem E. Kosowskiej. Katowice: Uniwersytet Śląski.
Dunham, K. (1957). Les Dances d’Haiti. Paris: Fasquelle.
Homer (1972). Iliada (przeł. F. Dmochowski). Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Kaeppler, A. (1967). The structure of Tongan Dance. Hawaii: University of Hawaii.
Kowalska, J. (1991). Taniec drzewa życia. Uniwersalia kulturowe w tańcu. Warszawa: Instytut Kultury Materialnej PAN.
Kowalski, K., Krzak, Z. (1989). Tezeusz w labiryncie. Wrocław-Warszawa: Ossolineum.
Kurath, G. P. (1960). Panorama of Dance Ethnology. Current Antropology, 1(3), 233–254.
Royce, A. (2010). Antropologia sztuk widowiskowych (przeł. N. Moszkowicz). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Royce, A. (2015). Antropologia tańca (przeł. J. Łumiński). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Santarcangeli, P. (1982). Księga labiryntu (przeł. I. Bukowski). Warszawa: Wydawnictwo Wiedza Powszechna.
Downloads
The publisher's shop:
Veröffentlicht
Zitationsvorschlag
Ausgabe
Rubrik
Lizenz
Dieses Werk steht unter der Lizenz Creative Commons Namensnennung - Keine Bearbeitungen 4.0 International. 1. The authors give the publisher (Polish Ethnological Society) non-exclusive license to use the work in the following fields:
a) recording of a Work / subject of a related copyright;
b) reproduction (multiplication) Work / subject of a related copyright in print and digital technique (ebook, audiobook);
c) marketing of units of reproduced Work / subject of a related copyright;
d) introduction of Work / object of related copyright to computer memory;
e) dissemination of the work in an electronic version in the formula of open access under the Creative Commons license (CC BY - ND 3.0).
2. The authors give the publisher the license free of charge.
3. The use of the work by publisher in the above mentioned aspects is not limited in time, quantitatively nor territorially.
Stats
Number of views and downloads: 736
Number of citations: 0
