Antoniny Smiszkowej Czechy dla „ludu polskiego”

Auteurs-es

DOI :

https://doi.org/10.12775/LL.6.2019.001

Mots-clés

Antonina Smiszkowa, piśmiennictwo dla ludu, szkic etnograficzny, wieś czeska w II połowie XIX wieku, folklor czeski, gospodarka i zagadnienia społeczne, czeskie odrodzenie narodowe i rola w nim czeskiej kobiety

Résumé

Przedmiotem artykułu jest działalność publicystyczna Antoniny Smiszkowej (1858 – 1934), znanej w II połowie XIX wieku polsko-czeskiej pisarce, pedagożce, działaczce oświatowej, popularyzującej wiedzę z zakresu geografii, historii, kultury i zagadnień społecznych Czech, Moraw i Słowacji. W studium omówiono Jak żyją w Czechach. Zwyczaje i powiastki czeskie (1889), książeczkę adresowaną do ludu polskiego, w której propagowała wzorce nowoczesnej gospodarki rolnej oraz zapoznawała polskich chłopów z organizacją oświaty, z kulturą i folklorem czeskiej wsi. Kolejnymi publikacjami O Czechach, ich kraju i życiu (1895), Czechy i naród czeski (1904) prezentującymi znacznie bogatszy materiał folklorystyczny i społeczny, angażowała się w ruch czeskiego odrodzenia narodowego, akcentując w nim istotną rolę czeskiej kobiety .

Références

ANTOSZKA [Smiszkowa, A.]. (1904). Czechy i naród czeski, cz. 1, Opis Czech. W: Książki dla wszystkich, nr 141. Warszawa. Wydawnictwo M. Arcta.

ANTOSZKA (1889). Jak żyją w Czechach. Zwyczaje i powiastki czeskie. Na język polski przełożyła…Warszawa. Księgarnia Nowa Edwarda Kolińskiego.

ANTOSZKA (1895). O Czechach, ich kraju i życiu. Warszawa. Księgarnia Wacława Obuchowskiego.

ANTOSZKA (Antonina z Peldów Smiškova). (1893). W: Upominek. Książka zbiorowa na cześć Elizy Orzeszkowej (1866-1891) (s. 107). Kraków-Petersburg. Gebethner i Spółka.

Czeskie odwiedziny (1884). „Prawda. Tygodnik Polityczny, Społeczny i Literacki”, nr 34, 1. Cyt. za: www.wbc.poznan.pl/dlibra/publication?id=117135&tab=3.

FILIPOWICZ, M. (2008). Urodzić naród. Z problematyki czeskiej i słowackiej literatury kobiecej II połowy XIX wieku. Warszawa. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.

GAJKOWSKA, C. (1999-2000). Smiszkowa (Smišková) Antonina. W: Polski Słownik Biograficzny, t. XXXIX (s.203-204). Warszawa – Kraków. Wydawnictwo PAN, PAU.

golabnadwisla.pl/2018/01/08/antoszka

INGLOT, S. (red.) (1992). Historia chłopów polskich. Wrocław. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

KALNIUK, T. (2014). Mityczni obcy. Dzieci i starcy w polskiej kulturze ludowej przełomu XIX i XX wieku, Toruń. Wydawnictwo UMK.

KRISAŃ, M. (2008). Chłopi wobec zmian cywilizacyjnych w Królestwie Polskim w drugiej połowie XIX – na początku XX wieku. Warszawa. Wydawnictwo Neriton.

NIEMCOWA, B. (1952). Długa noc. W: Wybór dramatów i opowiadań, przeł. i oprac. J. Magnuszewski (s.11-21). Wrocław. Wydawnictwo Ossolineum.

NIEMCOWA, B. (1889). Zwyczaje czeskie. II. Jak odbywa się pogrzeb na wsi. W: Antoszka, Jak żyją w Czechach. Zwyczaje i powiastki czeskie. Na język polski przełożyła… (s. 19-21).Warszawa. Księgarnia Nowa Edwarda Kolińskiego.

POŚPIECH, J. (1987). Zwyczaje i obrzędy doroczne na Śląsku. Opole. Instytut Śląski.

SZROMBA-RYSOWA, Z. (2019). Uczta pogrzebowa w zwyczajach i wierzeniach ludowych. Pozyskano z: cyfrowaetnografia.pl/Content/3036/Strony od PSL_ XL nr 1-2-7_Szromba.pdf.

ŚLIZIŃSKI, J. (red.) (1978). Stosunki polsko-czeskie i polsko-słowackie 1890-1939. Wrocław. Wydawnictwo Ossolineum.

WAWRZYKOWSKA-WIERCIOCHOWA, D. (1961). Z dziejów kobiety wiejskiej. Szkice historyczne 1861-1945. Warszawa. Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.

Literatura Ludowa. Journal of Folklore and Popular Culture

Téléchargements

Publié-e

2022-05-22

Comment citer

1.
JONCA, Magdalena. Antoniny Smiszkowej Czechy dla „ludu polskiego”. Literatura Ludowa. Journal of Folklore and Popular Culture. Online. 22 mai 2022. No. 6, pp. 3-12. [Accessed 7 juillet 2025]. DOI 10.12775/LL.6.2019.001.

Numéro

No. 6 (2019): Literatura Ludowa

Rubrique

Articles

Licence

1. The authors give the publisher (Polish Ethnological Society) non-exclusive license to use the work in the following fields:

a) recording of a Work / subject of a related copyright;

b) reproduction (multiplication) Work / subject of a related copyright in print and digital technique (ebook, audiobook);

c) marketing of units of reproduced Work / subject of a related copyright;

d) introduction of Work / object of related copyright to computer memory;

e) dissemination of the work in an electronic version in the formula of open access under the Creative Commons license (CC BY - ND 3.0).

2. The authors give the publisher the license free of charge.

3. The use of the work by publisher in the above mentioned aspects is not limited in time, quantitatively nor territorially.

Stats

Number of views and downloads: 508
Number of citations: 0