Romantyczne science fiction. Przyszłość według Teodora Tripplina
DOI:
https://doi.org/10.12775/LL.2.2019.004Klíčová slova
przyszłość w literaturze, fantastyka naukowa, Księżyc, romantyzm, futurologiaAbstrakt
Celem niniejszego artykułu będzie zaprezentowanie XIX-wiecznej wizji przyszłości, ukazanej w jednej z pierwszych polskich powieści fantastycznonaukowych – Podróży po Księżycu (1858) autorstwa Teodora Tripplina (1812–1881). W pierwszej, teoretycznej części artykułu przedstawiony zostanie gatunek science fiction, ze szczególnym uwzględnieniem dystynktywnej roli wynalazku technologicznego, metody naukowej oraz osadzenia fabuły w realiach przyszłościowych. Skrótowe omówienie początków polskiej fantastyki naukowej pozwoli na osadzenie Podróż po Księżycu w szerszym kontekście, a co za tym idzie uznanie jej za ewenement w literaturze krajowej. W drugiej części artykułu skupiono się na ukazaniu wizji przyszłości, wykreowanej przez Teodora Tripplina w Podróży po Księżycu w podziale na trzy kategorie obecne w utworze 1) przyszłość wynalazków technologicznych, 2) przyszłość w rozwoju medycyny, 3) przyszłość społeczeństwa.
Reference
BOULD M., BUTLER A.M., ROBERTS, A., VINT S. (ed.) (2009) The Routledge Companion to Science Fiction, London, New York: Routledge.
CAILLOIS, R. (1967). Od baśni do science fiction. W: R. Caillois, Odpowiedzialność i styl. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
CAILLOIS, R. (1989). Science fiction. W: R. Handke, L. Jęczmyk, B. Okólska (red.), Spór o SF. Antologia szkiców i esejów o science fiction. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
CLARKE, A.C. (2002). The Collected Stories. London: Gollancz Science Fiction.
DYBIZBAŃSKI, M. (2005). Romantyczna futurologia. Kraków: Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Krakowskiej.
HANDKE, R. (1969). Polska proza fantastyczno-naukowa. Problemy poetyki. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
HANDKE, R. (1975). O pewnym materii pomieszaniu, czyli między baśnią a science fiction. „Teksty” nr 5.
HUTNIKIEWICZ, A. (1959). Twórczość literacka Stefana Grabińskiego (1887-1936). Toruń: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
JACKL, J. (1969). Wokół „Doświadczyńskiego”. Antologia romansu i powieści. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
JAMES E., MENDELSOHN F. (ed.) (2003). The Cambridge Companion to Science Fiction, New York: Cambridge University Press.
KINIORSKI, K. (1998). Nieznane fakty z życiorysu Teodora Teuttolda Tripplina. „Góry – literatura – kultura”, t. III.
KOLBUSZEWSKI, J. (2002/2003). Osobliwości życia i prozy doktora Tripplina. W: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio FF, Philologiae, t. XX/XXI.
KONOPNICKA, M. (1881). Kilka słów o Teodorze Tripplinie i podróżach jego, „Wędrowiec” nr 13.
KRAJEWSKI, M. D. (1998). Wojciech Zdarzyński, życie i przypadki swoje opisujący (oprac. I. Łossowska). Warszawa: Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwo Dydaktyczne Wydziału Polonistyki.
LATHAM R. (ed.) (2017). Science Fiction Criticism. An Anthology of Essential Writings, New York: Bloomsbury.
LEM, S. (1977). Posłowie. W: A. i B. Strugaccy, Piknik na skraju drogi. Las. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
LEWESTAM, F.H. (1877). Dr T. Tripplin, „Kłosy”, nr 616.
ŁOSOWSKA, I. (1998). Wstęp. W: M. D. Krajewski, Wojciech Zdarzyński, życie i przypadki swoje opisujący (oprac. I. Łossowska). Warszawa: Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwo Dydaktyczne Wydziału Polonistyki.
MIKOŁAJCZUK, J. (2017). Wprowadzenie. W: T. Tripplin, Lunatyka podróż po Księżycu. Warszawa: Wydawnictwo Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego.
NIEWIADOWSKI, A., SMUSZKIEWICZ, A. (1990). Leksykon polskiej literatury fantastycznonaukowej. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
SŁOMCZYŃSKI, A. (1997). Narwaniec. W: A. Słomczyński, Warszawskie to i owo. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax.
SMUSZKIEWICZ, A. (1977). W stronę opowieści o „cudownym wynalazku” (Z dziejów polskiej S-F cz. IV). „Nurt” 08 (148).
SMUSZKIEWICZ, A. (2016). Zaczarowana gra. Stawiguda: Solaris.
Stahování
Publikováno
Jak citovat
Číslo
Sekce
Licence
1. The authors give the publisher (Polish Ethnological Society) non-exclusive license to use the work in the following fields:a) recording of a Work / subject of a related copyright;
b) reproduction (multiplication) Work / subject of a related copyright in print and digital technique (ebook, audiobook);
c) marketing of units of reproduced Work / subject of a related copyright;
d) introduction of Work / object of related copyright to computer memory;
e) dissemination of the work in an electronic version in the formula of open access under the Creative Commons license (CC BY - ND 3.0).
2. The authors give the publisher the license free of charge.
3. The use of the work by publisher in the above mentioned aspects is not limited in time, quantitatively nor territorially.
Stats
Number of views and downloads: 299
Number of citations: 0