Papaver in polish oral literature
DOI:
https://doi.org/10.12775/LL.4-5.2020.002Keywords
papaver, tale, deat, sleep, traditional folklore, contemporary folkloreAbstract
Papaver is popular component in European mythologies, fairy tales, rituals and short forms of folklore (oral literature), it appears as a specific cultural construct. Main goal of the article is to analyze the meanings of this plant occured in Polish folk tales, referring also to cultural practice and phytotherapeutic knowledge, which is the source of symbolism connecting papaver with the dream world, death, demonic creatures and initiation in traditional folklore. The lifespan of the papaver in the ethnobotanical consciousness of Poles definitely distinguish oneself from other herbs, it is proved by surveys conducted for the purposes of the article. Changes in economic and cultural realities have resulted in a sharp decline of herbal knowledge, the disappearance of rituals and magical practices (includingthis with use of poppy seeds) in Poland, nevertheless papaver is still a plant which physiological effect and an important place during holidays (most often Christmas) is known to almost everyone in Poland. Contemporary oral literature with the papaver component refers mainly to the home-made production of drugs with opium, it creates new plot content (also with comic elements), which passages are included in the article. These strands enrich the resources of Polish folklore about plants.
References
Angutek, D. (2017). Rekonstrukcja ludowego haftu krajeńskiego: stan badań, pochodzenie i wzór. „Lud”, 101, 333-359.
Bańko, M. (2007). Cicho jak… W: Słownik porównań (s. 32). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Barczykowska, A. (2011). Między drugg free a terapią substytucyjną – w poszukiwaniu skutecznego modelu pomocy osobom uzależnionym i współuzależnionym. W: E. Włodawczyk, I. Cytlak (red.), Człowiek wobec krytycznych sytuacji życiowych. Z teorii i praktyki
pracy socjalnej (s. 285 – 310). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Bettelheim, B. (2010). Cudowne i pożyteczne: o znaczeniach i wartościach baśni (przeł. D. Danek). Warszawa: Wydawnictwo W.A.B.
Burstein, M. (2008). Badanie zawartości morfiny w płynach ustrojowych osób po spożyciu produktów spożywczych zawierających mak oraz jej oznaczanie w tych wyrobach. „Problemy Kryminalistyki”, 260, 24-35.
Cercha, S. (1896). Baśni ludowe, zebrane we wsi Przebieczanach (w powiecie wielickim). „Materiały Antropologiczno-Archeologiczne i Etnogrficzne”, t. 1, 51-98.
Ciszewski, S. (1887). Lud rolniczo-górniczy z okolic Sławkowa w powiecie olkuskim. „Zbiór Wiadomości do Antropologii Krajowej”, t. 11, 1-129.
Drozdowska, W. (1963). Magiczne normy postępowania w życiu codziennym Załęcza Wielkiego, pow. Wieluń. „Łódzkie Studia Etnograficzne”, t. 5, 111-130.
Estés, C. (2001). Biegnąca z wilkami: archetyp Dzikiej Kobiety w mitach i legendach (przeł. A. Cioch). Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo.
Graves, R. (1992). Mity greckie (przeł. H. Krzeczkowski). Wyd. 5. Warszawa: Państwowy Instytut
Wydawniczy.
Gustawicz, B. (1882). Podania, przesądy, gadki i nazwy ludowe w dziedzinie przyrody. „Zbiór Wiadomości do Antropologii Krajowej”, t. 6, 201-317.
Hoppál, M. (2009). Szamani eurazjatyccy (przeł. A. Barszczewska). Warszawa: Iskry.
Hrycyna, E. (2019), Mak. W: J. Bartmiński (red.), Słownik stereotypów i symboli ludowych (s. 200-227). T. 5. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Karłowicz, J. (1888). Podania i bajki ludowe zebrane na Litwie. „Zbiór Wiadomości do Antropologii Krajowej”, t. 12, 1-59.
Kibort, J. (1897). Szlachcic łapciowy na Wołyniu. „Wisła”, t. 11 (2), 270-286.
Kolberg, O. (1889). Baśnie z Polesia. „Zbiór Wiadomości do Antropologii Krajowej”, t. 13, 200-207.
Kolberg, O. (1982). Dzieła Wydane Oskara Kolberga. T. 15. Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze.
Kolessa, J. (1889). Narodziny i chrzciny, wesele i pogrzeb i ludu ruskiego we wsi Chodowicach, powiecie stryjskim. „Zbiór Wiadomości do Antropologii Krajowej”, t. 13, 117-150.
Kosiński, W. (1883). Materyjały do etnografii Górali Bieskidowych. „Zbiór Wiadomości do Antropologii Krajowej”, t. 7, 3-105.
Kowierska, Z.A. (1897). Bajki z Józwowa w powiecie lubelskim. „Wisła”, t. 11 (3), 452-458.
Koźluk, M. (2013). Mak hieroglifem zapomnienia. „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica”, t. 8, 19-36.
Kujawska, M., Łuczaj, Ł., Sosnowska, J., Klepacki, P. (2016). Mak polny. W: Rośliny w wierzeniach i zwyczajach ludowych. Słownik Adama Fichera (s. 228-229). Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze.
Kuźnicka, B., Znaczenie roślin halucynogennych w polskich tradycjach kulturowych: zarys problematyki. „Analecta”, t. 1, 1992, 111-122.
Łoś, J. (1894). O literaturze ludowej. „Wisła”, t. 8, 1-34.
Majewski, E. (1903). Pochodzenie maku (Papaver Somniferum L.) i jego nazwisk. „Wisła”, t. 17 (1), 41-70.
Malinowski, L. (1900). Powieści ludu polskiego na Śląsku. „Materiały Antropologiczno-Archeologiczne i Etnograficzne”, t. 4, 3-80.
Międzybrocki, B. (2012). Narkomania wśród polskiej młodzieży na przełomie lat 70. i 80. XX wieku. „Przegląd Pedagogiczny”, nr 2/2012, 67-84.
Orzechowska, S. (2021). Mak. W: V. Wróblewska (red.), Słownik polskiej bajki ludowej. Pozyskano z: https://bajka.umk.pl/slownik/lista-hasel/haslo/?id=328.
Petrow, A. (1878). Lud ziemi dobrzyńskiej, jego charakter, mowa, zwyczaje, obrzędy, pieśni, przysłowia,
zagadki, itp. „Zbiór Wiadomości do Antropologii Krajowej”, t. 2, 3-182.
Piela, A. (2018). Polskie zapomniane frazeologizmy z komponentem mak. W: M. Mączyński, E. Horyń, E. Zmuda (red), W kręgu dawnej polszczyzny (85-98). Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum.
Podbereski, A. (1880), Materyjały do demonologii ludu ukraińskiego. „Zbiór Wiadomości do Antropologii Krajowej”, t. 4, 3-82.
Propp, W. (2003). Historyczne korzenie bajki magicznej (przeł. J. Chmielewski). Warszawa: Wydawnictwo KR.
Rokossowska, Z. (1897). Bajki (skazki) ze wsi Jurkowszczyzny. „Materiały Antropologiczno-Archeologiczne i Etnograficzne”, t. 2, 14-118.
Rostafiński, J. (1899). O Maku (Papaver somniferum L.) i jego hodowli w Polsce. Kraków: Rozprawy Akademii Umiejętności.
Saloni, A. (1877). Lud rzeszowski. Materyały etnograficzne. „Materiały Antropologiczno-Archeologiczne i Etnograficzne”, t. 10, 50-344.
Siarkowski, W. (1877). Zagadki z okolic Kielc. „Zbiór Wiadomości do Antropologii Krajowej”, t. 1, 130-136.
Skorupka, S. (1987). Słownik frazeologiczny języka polskiego. T. 1-2. Warszawa: Wiedza Powszechna.
Szyjewski, A. (2005). Szamanizm. Kraków: Wydawnictwo WAM.
Szymańska, J. (1998). Pieśni „pustych nocy. „Etnolingwistyka. Problemy języka i kultury”, 10, 211-252.
Wójcicki, K. W. (1851). Klechdy. Starożytne podania i powieści ludowe. T. 1. Kraków : J. Jaworski.
Źródła internetowe
www.wykop.pl/link/4516757/tak-wygladaly-polskie-dworce-w-larach-90/.
www.forum.haszysz.com.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
1. The authors give the publisher (Polish Ethnological Society) non-exclusive license to use the work in the following fields:a) recording of a Work / subject of a related copyright;
b) reproduction (multiplication) Work / subject of a related copyright in print and digital technique (ebook, audiobook);
c) marketing of units of reproduced Work / subject of a related copyright;
d) introduction of Work / object of related copyright to computer memory;
e) dissemination of the work in an electronic version in the formula of open access under the Creative Commons license (CC BY - ND 3.0).
2. The authors give the publisher the license free of charge.
3. The use of the work by publisher in the above mentioned aspects is not limited in time, quantitatively nor territorially.
Stats
Number of views and downloads: 588
Number of citations: 0
